ماده ۲۷۸ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۲۷۸ قانون آیین دادرسی مدنی: در دعوای بر میت پس از اقامه بینه، سوگند خواهان نیز لازم است و درصورت امتناع از سوگند، حق وی ساقط می‌شود.

مواد مرتبط

پیشینه

مفاد این ماده در قوانین آیین دادرسی مدنی سال‌های ۱۲۹۰ و ۱۳۱۸ مشابهی نداشته‌است.[۱][۲]

نکات تفسیری دکترین ماده 278 قانون آیین دادرسی مدنی

در کلیه فروضی که خواهان برای اثبات ادعای خود دایر بر مطالبه حقی از متوفی اقامه می‌نماید، علاوه بر اقامه دلایل اثبات حق خویش ملزم به اتیان سوگند می‌باشد. این سوگند سوگند استظهاری نامیده می‌شود. مطابق قانون خوانده دعوی بر علیه میت ورثه می‌باشند چراکه میت فاقد اهلیت می‌باشد، در صورت طرح دعوی به طرفیت متوفی به استناد ماده ۹۵۶ قانون مدنی و ماده ۲۳۲ قانون امور حسبی و ماده ۲ قانون آیین دادرسی مدنی قرار عدم استماع دعوای خواهان صادر خواهد شد.[۳] نکته‌ی دیگر آن که قرار اتیان سوگند استظهاری راساً از سوی دادگاه صادر می‌شود و نیازی به درخواست مدعی علیه یا خود مدعی نمی‌باشد.[۴] همچنین، شایان ذکر است امتناع خواهان از ادای سوگند منجر به سقوط حق وی می‌شود، این فرض زمانی مطرح می‌شود که اصل حق ثابت شده اما امر دیگری آن را ساقط می‌کند و با سقوط ادعا متفاوت است.[۵][۶][۷] در نهایت، ذکر این نکته ضرورت دارد که رد سوگند استظهاری به خوانده یا خواندگان ممکن نیست و رد سوگند تکلیفی برای آنان ایجاد نمی‌کند و چنانچه خواهان خود قسم نخورد، حق او ساقط می‌شود.[۸]

سوابق و مستندات فقهی

در مورد اینکه آیا طرح دعوا بر علیه نابالغ یا مجنون یا غایب در حکم دعوا بر علیه میت می‌باشد یا خیر و اینکه آیا خواهان باید سوگند یاد کند، میان فقها اختلاف نظر وجود دارد. در این موارد عدم لزوم سوگند قوی‌تر به نظر می‌رسد زیرا دلیلی برای آن وجود ندارد و در مقابل این نظر کسانی که سوگند را لازم می‌دانند، نابالغ و مجنون و غایب را با میت قیاس می‌کنند که همه آن‌ها توان دفاع از خود را ندارند.[۹]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 278 قانون آیین دادرسی مدنی

  1. در دعوایی که بر میت (شخص متوفی) مطرح می‌شود، اقامه بینه (ارائه دلایل و شواهد) توسط خواهان الزامی است.
  2. علاوه بر اقامه بینه، سوگند خواهان نیز ضروری است.
  3. اگر خواهان از ادای سوگند امتناع کند، حق او در دعوا ساقط می‌شود.
  4. سوگند به عنوان یک ضرورت اضافه بر بینه در دعاوی علیه متوفی در نظر گرفته شده است.
  5. اهمیت سوگند در این ماده به وضوح تأکید می‌شود، زیرا عدم ادای آن به ضرر خواهان تمام می‌شود.

مقالات مرتبط

منابع

  1. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 560096
  2. علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2798336
  3. علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم). چاپ 1. فکرسازان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 460972
  4. علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1250152
  5. علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 574016
  6. علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1250116
  7. علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 574016
  8. علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم). چاپ 1. فکرسازان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 460984
  9. علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1250120

رویه های قضایی