ذی نفع

به کسی که در دعوی یا در شهادت یا در عقدی از عقود یا در ایقاعات به معیار قانون، نفعی داشته باشد، ذی‌نفع نامیده می‌شود.

در این خصوص باید توجه داشت که خواهان باید در دعوای مطروحه دارای نفعی مستقیم باشد (یعنی مستقیماً از عمل خوانده موجبات محرومیت وی از حقی فراهم آمده باشد). به عبارت دیگر، یکی از شرایط اقامه دعوا این است که در صورت صدور حکم علیه طرف دیگر نفعی به خواهان برسد. برخی از حقوقدانان ذی‌نفع بودن را اعم از نفع کنونی و آینده دانسته و برای نفع آینده به ماده ۴۲۱ قانون تجارت و ماده ۱۱۴ قانون آیین دادرسی مدنی استناد می‌کنند. همچنین، شایان ذکر است که ذی‌نفعی باید قانونی و مشروع باشد یعنی نفع مورد ادعای خواهان بایستی از حمایت قانونی برخوردار باشد و نفعی که اساساً غیرقانونی و نامشروع است قابل مطالبه نیست. مثلاً کارفرما نمی‌تواند به دلیل عدم انجام اضافه کار در مشاغل سخت و زیان‌آور علیه کارگر طرح دعوی نماید.

نکته‌ی دیگر آن که، همه کسانی که ذی‌نفع دعوی هستند می‌توانند از حق پژوهش خود استفاده کنند مگر آن که از آن صرف‌نظر کرده باشند.

مواد مرتبط

• ماده ۲ قانون اجرای احکام مدنی
• ماده ۲ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۴۲۱ قانون تجارت
• ماده ۱۱۴ قانون آیین دادرسی مدنی