مشارکت بزه‌دیده در فرایند دادرسی؛ مبانی، چالش‌ها و راهکارها
 | |
| عنوان | مشارکت بزه‌دیده در فرایند دادرسی؛ مبانی، چالش‌ها و راهکارها |
|---|---|
| نویسنده | سجاد شهسواری مهرداد رایجیان اصلی حسنعلی مؤذن زادگان |
| محور موضوعی | حقوق کیفری دادرسی کیفری |
| سال نشر | ۱۴۰۲ |
| منتشر شده در | نشریه دیدگاه های حقوق قضایی |
| دوره | ۲۸ |
| شماره | ۱۰۲ |
| دانلود مقاله | دانلود از سایت نشریه |
مشارکت بزه‌دیده در فرایند دادرسی؛ مبانی، چالش‌ها و راهکارها عنوان مقاله ای از سجاد شهسواری، حسنعلی مؤذن زادگان، مهرداد رایجیان اصلی است که در شهریورماه 1403 و شماره 102 فصلنامه دیدگاه های حقوق قضایی منتشر شده است .
چکیده
بزه‌دیده از جرم در تعقیب کیفری نقش مهم و اساسی را برعهده دارد. در جرائم قابل گذشت، تعقیب کیفری بدون خواست و ارادۀ وی امکان‌پذیر نیست و در جرائم غیرقابل گذشت نیز وی میتواند نقش مهم و فعالی را در تعقیب کیفری داشته باشد. در این تحقیق با موضوع «مشارکت بزه‌دیده در فرایند دادرسی: مبانی، چالش ها و راهکارها» با روش توصیفی و تحلیلی نتایج ذیل حاصل شد. مشارکت بزه‌دیده در تعقیب کیفری با دو دسته از چالش‌ها روبه‌روست. چالش‌های شخصی که مرتبط با خود بزه‌دیده است و در این بین ترس بزه‌دیده، شرم و حیای بزه‌دیده، ملاحظات خانوادگی و دوستی، عدم آگاهی بزه‌دیده و ناتوانی بزه‌دیده از مهم‌ترین علل عدم مشارکت بزه‌دیده در شروع تعقیب هستند. چالش‌های ساختاری که مرتبط با ساختار نظام عدالت کیفری بوده که در این بین عدم ارتباط مناسب بین بزه‌دیده و مقام تعقیب و واسطه قرار گرفتن ضابطان و کارکنان و دفاتر خدمات قضائی، حاکمیت اقتدار مقام تعقیب، سری بودن و غیرترافعی بودن برخی مراحل دادرسی و اطالۀ امر تعقیب از مهم‌ترین چالش‌های ساختاری هستند. نظام دادرسی کیفری ایران در حوزۀ چالش‌های ساختاری سعی در افزایش مشارکت بزه‌دیده در دادرسی کیفری داشته است، لیکن درخصوص چالش‌های شخصی مرتبط با بزه‌دیده، از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست. ازبین بردن زمینه‌های ترس و شرم در بزه‌دیده، اجازه دادن به بزه‌دیده در عدم تعقیب، کمک به حفظ هویت و آبروی بزه‌دیده، حذف واسطه‌های بین بزه‌دیده و مقامات دادرسی کیفری و ارتقای دانش حقوقی ضابطان و کارکنان میتواند به مشارکت بیشتر بزه‌دیده در فرایند دادرسی کیفری منجر شود.