عسر و حرج

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۲۴ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۳۱ توسط غزل طهرانی ئی (بحث | مشارکت‌ها) (افزودن اقتباس)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ترکیب دو کلمه عسر و حرج به معنای تنگنا و فشار است. در فقه و حقوق منظور از عسر و حرج آن است که هرگاه تکلیفی دشوار و مشقت‌بار باشد، آن تکلیف ساقط می‌شود. ملاک دشواری از نظر فقها آن است که انجام تکلیف عادتاً قابل تحمل نباشد.[۱]

در صورتی که دوام زوجیت موجب عسر و حرج زوجه باشد به نحوی که ادامه‌ی زندگی برای زوجه با مشقت همراه شود و تحمل آن مشکل باشد، وی می‌تواند به حاکم شرع مراجعه و تقاضای طلاق کند و چنانچه عسر و حرج مذکور در محکمه ثابت شود، دادگاه می‌تواند زوج را اجبار به طلاق نماید و در صورتی که اجبار میسر نباشد زوجه به اذن حاکم شرع طلاق داده می‌شود.  برخی از مصادیق عسر و حرج نیز توسط قانون گذار در ماده 1130 قانون مدنی ذکر گردیده است.

همچنین باید توجه داشت در صورتی که به علت تنفر زوجه بخشی از مهریه به زوج بذل گردد و میزان بذل مهریه نیز ناچیز باشد؛ تنفر زوجه احراز نشده و دعوی طلاق از ناحیه وی محکوم به بطلان است.[۲]

احراز عسروحرج براساس تحقیقات دادگاه

در مواردی که زوج، زوجه را مورد ضرب و شتم قراردهد لکن بنا به دلایلی مانند رضایت زوجه منجر به صدور حکم محکومیت برای زوج نشود، اگر وجود خوف و ضرر بدنی زوجه بر اساس تحقیقات دادگاه احراز شود، می تواند موجب اثبات عسر و حرج زوجه گردد.[۳]

مواد مرتبط

منابع