قسم نفی العلم: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
فاطمه امیدی (بحث | مشارکتها) (تغییرمسیر به سوگند نفی علم) برچسب‌ها: تغییر مسیر جدید واگردانی دستی |
فاطمه امیدی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[موضوع قسم]] عبارت است از امری که مورد [[سوگند]] قرار می‌گیرد و موضوع قسم بر سه قسم است: | |||
در ادای [[سوگند]] توسط [[مدعی علیه]] دو فرض وجود دارد: | # وجود امر معین، | ||
# عدم امر معین، | |||
# نفی علم.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=460112|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> | |||
در سوگند نفی علم، عدم اطلاع بر امری موضوع سوگند قرار می‌گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد دوم) (دادگاه‌های عمومی و انقلاب)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1181620|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=1}}</ref> به عبارت دیگر، در ادای [[سوگند]] توسط [[مدعی علیه]] دو فرض وجود دارد: | |||
الف) وی منجزا بر نفی [[حق]] [[مدعی]] قسم یاد کند. | الف) وی منجزا بر نفی [[حق]] [[مدعی]] قسم یاد کند. | ||
ب) متعلق قسم مدعی علیه ناظر به عدم اطلاع وی می‌باشد یعنی با قسم می‌گوید از اینکه مدعی چنین حقی بر | ب) متعلق قسم مدعی علیه ناظر به عدم اطلاع وی می‌باشد یعنی با قسم می‌گوید از اینکه مدعی چنین حقی بر ذمهٔ او داشته باشد بی‌اطلاع است. این نوع قسم را '''قسم نفی العلم''' یا '''سوگند نفی علم''' می‌نامند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوا در امور مدنی و کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=تدریس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1641264|صفحه=|نام۱=عبدالرسول|نام خانوادگی۱=دیانی|چاپ=1}}</ref> | ||
در اینکه قسم نفی العلم همانند [[سوگند بتی|قسم بتی]] خاتمه دهنده دعواست، اختلاف نظر وجود دارد. گفته‌اند که قسم نفی العلم همانند [[سوگند استظهاری|قسم استظهاری]] است و لذا طرح [[دعوا]] و تقاص بعدی ممکن خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبانی فقهی آیین دادرسی مدنی و تأثیر آن در رویه قضایی (جلد دوم) (دلایل اثبات، تصمیم دادگاه، رسیدگی تجدیدنظر و فوق‌العاده، داوری و خسارات دادرسی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2616476|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=خدابخشی|چاپ=1}}</ref> | در اینکه قسم نفی العلم همانند [[سوگند بتی|قسم بتی]] خاتمه دهنده دعواست، اختلاف نظر وجود دارد. گفته‌اند که قسم نفی العلم همانند [[سوگند استظهاری|قسم استظهاری]] است و لذا طرح [[دعوا]] و تقاص بعدی ممکن خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبانی فقهی آیین دادرسی مدنی و تأثیر آن در رویه قضایی (جلد دوم) (دلایل اثبات، تصمیم دادگاه، رسیدگی تجدیدنظر و فوق‌العاده، داوری و خسارات دادرسی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2616476|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=خدابخشی|چاپ=1}}</ref> | ||
==مصادیق و نمونه‌ها== | |||
سوگند نفی علم مانند آن که [[خواهان]] به [[ادعا|ادعای]] [[طلب]] مبلغی از [[مورث]] [[خوانده]] که [[ترکه]] متوفی در اختیار اوست طرح [[دعوی]] می‌کند. علی القاعده خواهان باید [[دلیل]] ارائه نماید. در این حالت ممکن است خواهان ادعا نماید که خوانده ([[وارث]]) از [[بدهکار|بدهکاری]] مورث با خبر است و از خوانده بخواهد اگر علم ندارد و بی اطلاع از سابقه موضوع است قسم یاد کند از این قسم به عنوان سوگند نفی علم تعبیر می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=جرایم علیه اجرای عدالت قضایی (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3173392|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=یکرنگی|چاپ=2}}</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۲ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۵۶
موضوع قسم عبارت است از امری که مورد سوگند قرار می‌گیرد و موضوع قسم بر سه قسم است:
- وجود امر معین،
- عدم امر معین،
- نفی علم.[۱]
در سوگند نفی علم، عدم اطلاع بر امری موضوع سوگند قرار می‌گیرد.[۲] به عبارت دیگر، در ادای سوگند توسط مدعی علیه دو فرض وجود دارد:
الف) وی منجزا بر نفی حق مدعی قسم یاد کند.
ب) متعلق قسم مدعی علیه ناظر به عدم اطلاع وی می‌باشد یعنی با قسم می‌گوید از اینکه مدعی چنین حقی بر ذمهٔ او داشته باشد بی‌اطلاع است. این نوع قسم را قسم نفی العلم یا سوگند نفی علم می‌نامند.[۳]
در اینکه قسم نفی العلم همانند قسم بتی خاتمه دهنده دعواست، اختلاف نظر وجود دارد. گفته‌اند که قسم نفی العلم همانند قسم استظهاری است و لذا طرح دعوا و تقاص بعدی ممکن خواهد بود.[۴]
مصادیق و نمونه‌ها
سوگند نفی علم مانند آن که خواهان به ادعای طلب مبلغی از مورث خوانده که ترکه متوفی در اختیار اوست طرح دعوی می‌کند. علی القاعده خواهان باید دلیل ارائه نماید. در این حالت ممکن است خواهان ادعا نماید که خوانده (وارث) از بدهکاری مورث با خبر است و از خوانده بخواهد اگر علم ندارد و بی اطلاع از سابقه موضوع است قسم یاد کند از این قسم به عنوان سوگند نفی علم تعبیر می‌شود.[۵]
منابع
- ↑ علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم). چاپ 1. فکرسازان، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 460112
- ↑ سیدجلال الدین مدنی. آیین دادرسی مدنی (جلد دوم) (دادگاه‌های عمومی و انقلاب). چاپ 1. پایدار، 1379. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1181620
- ↑ عبدالرسول دیانی. ادله اثبات دعوا در امور مدنی و کیفری. چاپ 1. تدریس، 1385. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1641264
- ↑ عبداله خدابخشی. مبانی فقهی آیین دادرسی مدنی و تأثیر آن در رویه قضایی (جلد دوم) (دلایل اثبات، تصمیم دادگاه، رسیدگی تجدیدنظر و فوق‌العاده، داوری و خسارات دادرسی). چاپ 1. شرکت سهامی انتشار، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2616476
- ↑ محمد یکرنگی. جرایم علیه اجرای عدالت قضایی (مطالعه تطبیقی). چاپ 2. خرسندی، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3173392