ماده ۵۷۸ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

چنانچه قسمتی از موی سر مرد یا زن یا ریش مرد طوری از بین برود که دیگر نروید، باید به نسبت، دیه پرداخت شود و اگر دوباره بروید، در موی سر مرد، ارش و در ریش به نسبت از یک‌ سوم دیه کامل و در موی سر زن به همان نسبت از مهر‌المثل، باید دیه پرداخت شود.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

به نظر می رسد اگر بخشی از موهای سر زن یا مرد[۱] که از میان رفته است، مجدداً بروید و بخش دیگر نروید، باید برای قسمتی از این میزان که دیگر رشد نمی کند، دیه تعلق بگیرد، در این حالت، باید میزان موها را بر مساحت کل سر مجنی علیه تقسیم نموده و معادل مساحت موی از میان رفته، قائل به دیه بود،[۲]لذا در فرض از میان رفتن بخشی از موهای سر یا صورت بدون امکان رویش مجدد، باید دیه را به نسبت مساحت تمام موها تعیین نمود،[۳]حکم این ماده را شامل حالتی نیز که بخشی از موی سر کنده شده و از آن مقدار کنده شده دیگر چیزی نمی روید می دانند.[۴]

با توجه به اینکه حکم این ماده در بردارنده ی هر دو گروه زنان و مردان است، باید دیه را به نسبت دیه کامل هر کدام از آن ها حساب کرد.[۵]

حکم ماده فوق را نباید به موهای سایر قسمت های بدن نیز تسری داد.[۶]

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

مستند فقهی این ماده را روایاتی از ائمه معصومین (ع) دانسته اند.[۷]

سوابق فقهی

برخی از فقها معتقدند در فرض از میان رفتن بخشی از موی سر به گونه ای که امکان رویش مجدد نباشد، باید به همان نسبت، دیه پرداخت گردد، برای محاسبه این نسبت، باید محل صدمه دیده را با کل سر مقایسه نمود،[۸]گروهی از فقها نیز معتقدند در فرض از میان رفتن بخشی از موی سر که مجددا امکان رویش داشته باشد، ارش ثابت است.[۹]

رویه های قضایی

به موجب نظریه اداره حقوقی به شماره 7/7659_7201/0/29، در فرض از میان رفتن بخشی از موی سر زن یا مرد که دوباره رشد کند، ارش ثابت است، اما اگر امکان رویش مجدد نباشد، باید نسبت به میزان از بین رفته قائل به دیه بود.[۱۰]

منابع

  1. جواد افتخاری. حقوق تجارت (جلد سوم) (اسناد تجاری، بانکی، خزانه و اوراق قرضه و اسناد حمل و نقل). چاپ 2. ققنوس، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2848536
  2. جواد افتخاری. حقوق تجارت (جلد سوم) (اسناد تجاری، بانکی، خزانه و اوراق قرضه و اسناد حمل و نقل). چاپ 2. ققنوس، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2848552
  3. مهراب داراب پور. حقوق مدنی (جلد دوم) (حقوق اموال و مالکیت تصرف و وقف). چاپ 1. جنگل، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3343800
  4. جواد افتخاری. حقوق تجارت (جلد سوم) (اسناد تجاری، بانکی، خزانه و اوراق قرضه و اسناد حمل و نقل). چاپ 2. ققنوس، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2848568
  5. جواد افتخاری. حقوق تجارت (جلد سوم) (اسناد تجاری، بانکی، خزانه و اوراق قرضه و اسناد حمل و نقل). چاپ 2. ققنوس، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2848568
  6. یداله بازگیر. قتل عمد قانون مجازات اسلامی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (قسمت اول) (قتل عمد، جلد اول). چاپ 2. بازگیر، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5699800
  7. . 
  8. . 
  9. . 
  10. عباس بشیری، مریم پوررحیم، جمشید زمانی، بهزاد رجایی و دیگران. حقوق کاربردی وقف و اراضی موقوفه. چاپ 1. جنگل، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2684744