آثار تغییر جنسیت در روابط مالی زوجین و والدین با فرزندان

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
آثار تغییر جنسیت در روابط مالی زوجین و والدین با فرزندان
عنوانآثار تغییر جنسیت در روابط مالی زوجین و والدین با فرزندان
رشتهحقوق خصوصی
دانشجوسمیه آقاعلی خانی
استاد راهنمامهرزاد ابدالی
استاد مشاوراصغر محمودی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۱
دانشگاهمرکز پیام نور تهران



آثار تغییر جنسیت در روابط مالی زوجین و والدین با فرزندان عنوان پایان نامه ای است که توسط سمیه آقاعلی خانی، با راهنمایی مهرزاد ابدالی و با مشاوره اصغر محمودی در سال ۱۳۹۱ و در مقطع کارشناسی ارشد مرکز پیام نور تهران دفاع گردید.

چکیده

تغییر جنسیت در مفهوم عام دو دسته از اشخاص را در بر می گیرد : دسته نخست که در کتب فقهی از آنان تحت عنوان خنثی نام برده می شود ، بیمارانی هستند که علایم جنسی هر دو جنس مونث و مذکر را دارا بوده و با عمل جراحی ، جنسیت نهفته آنان ظاهر می گردد . بر همین اساس به نظر برخی از علمای فقهی و حقوقی عبارت تبدیل جنس یا اصلاح جنسیت در خصوص آنان دقیق تر می باشد و فقهای اسلامی اعم از شیعه و سنی ضمن پذیرش آن مباحث مربوط به آن را در کتب فقهی خصوصا در بحث میراث مطرح نموده اند. دسته دوم اشخاصی هستند که علیرغم سلامت جسمی از نظر روحی و روانی خود را متعلق به جنس مخالف می دانند و تغییر جنسیت دسته اخیر موجب اختلاف نظر میان فقهای شیعه و اهل تسنن گردیده به نحوی که فقهای اهل سنت آن را حرام تلقی نموده و بالتبع هیچ گونه آثاری را نیز بر آن مترتب ندانسته اند ولیکن اکثر فقهای شیعه ضمن پذیرش این گونه تغییر جنسیت ، آثاری را برای آن در نظر گرفته اند و همین موضوع زمینه ساز پرسش های فراوان فقهی و حقوقی خصوصا در بهره مندی از حقوقی که جنسیت در تمتع یا عدم تمتع از آن موثر می باشد گردیده است . در تحقیق حاضر سعی بر آن شده تا تاثیر تغییر جنسیت بر مباحث مربوط به حقوق خانواده ( مساله بقا یا عدم بقای عقد نکاح، حقوق و تکالیف مالی زوجین پس از تغییر جنسیت و همچنین حقوق و تکالیف مالی والدین نسبت به فرزندان و بالعکس ) با تکیه بر قواعد حقوقی و نظریات علمای فقه شیعه مورد بررسی قرار گیرد.

ساختار و فهرست پایان نامه

عنوان فهرست مطالب صفحه


مقدمه ۱

فصل اول : مفاهیم و حدود واژه شناسی ۷

مبحث اول : مفهوم جنس و جنسیت ۸

طرح بحث ۸

گفتار اول : تعریف جنس ۸

گفتار دوم : ملاک های تعیین جنس از نظر پزشکی و روانشناسی ۹

بند اول: جنس ژنتیکی ۹

بند دوم: جنس هورمونال ۹

بند سوم: جنس ظاهری ۹

بند چهارم: جنس روانشناسانه ۹

گفتار سوم: مفهوم جنسیت ۱۰

گفتار چهارم : هویت ۱۰

بند اول: هویت جنسی ۱۱

بند دوم: تمایل (میل ) جنسی ۱۱

بند سوم: نقش جنسی ۱۲

گفتارپنجم: اختلال هویت جنسی ۱۲

بند اول: انواع اختلالات مرتبط با جنسیت ۱۴

الف)هرمافرودیسم (دوجنسی )کاذب مذکر(مردان زن نما) ۱۴

ب) هرمافرودیسم (دوجنسی )کاذب مونث(زنان مرد نما) ۱۴

ج) هرمافرودیسم (دوجنسی )واقعی ۱۴

بند دوم: اختلالات تشخیص هویت جنسی ۱۵

الف) ترانسکسوال ها(خنثای روانی ) ۱۵

ب) هموسکسوال ها (همجنس گرایان ) ۱۶

ج) مبدل پوش ها ۱۷

مبحث دوم: مفهوم تغییر جنسیت ۱۸

طرح بحث ۱۸

گفتار اول: تغییر جنسیت در اصطلاح پزشکی ۱۸

گفتار دوم: تغییر جنسیت در اصطلاح فقهی ۱۹

گفتار سوم: معنای حقیقی تغییر جنسیت ۱۹

گفتار چهارم: مراد از اصطلاح تغییر جنسیت در عنوان پایان نامه ۲۰


فصل دوم : امکان و چگونگی تغییر جنسیت ۲۲

مبحث اول: موضوع تغییر جنسیت ۲۳

طرح بحث ۲۳

گفتار اول: افراد در معرض تغییر جنسیت ۲۳

بند اول:افراد دوجنسه (خنثی یا هرمافرودیت ها) ۲۳

بند دوم: تراجنسیتی ها(مخنثین یا ترانسکسوال ها ) ۲۴

گفتار دوم: فرآیند تغییر جنسیت ۲۴

مبحث دوم: گونه های تغییر جنسیت ۲۶

طرح بحث ۲۶

گفتار اول: تغییر جنسیت در اشخاص ۲۶

بند اول: تغییر جنسیت در تراجنسیتی ها ( ترانس ها یا TS ها) ۲۶

بند دوم: تغییر یا تعیین جنسیت در دو جنسی ها (خنثی ها ) ۲۷

بند سوم: تغییر جنسیت به منظور کشف جنسیت ۲۷

بند چهارم: تغییر جنسیت در افراد ممسوح ۲۸

بند پنجم: تعیین یا تغییر جنسیت بدون غلبه هیچ یک از صفات و خصوصیات زنانه یا مردانه ۲۸

بند ششم: تغییر جنسیت در افراد سالم ۲۸

گفتار دوم:تغییر جنسیت در حیوانات و گیاهان ۲۸

گفتار سوم: روش های تغییر جنسیت ۲۹

بنداول: روان درمانی ۳۰

بنددوم: هورمون درمانی ۳۰

الف) درمان هورمونی جهت تبدیل مرد به زن ۳۲

ب) درمان هورمونی جهت تبدیل زن به مرد ۳۲

بند سوم: عمل جراحی (تولدی دوباره ) ۳۳

فصل سوم: وضعیت فقهی و حقوقی تغییر جنسیت ۳۶

مبحث اول: پیشینه تغییر جنسیت ۳۷

طرح بحث ۳۷

گفتار اول: وضعیت تغییر جنسیت در گذشته ۳۷

گفتار دوم: پیشینه تغییر جنسیت در فقه و حقوق کشورهای اسلامی ۳۸

بند اول: تغییر جنسیت در لسان فقهای شیعه ۴۲

بند دوم: اولین تغییر جنسیت در ایران ۴۳

گفتار سوم: پیشینه تغییر جنسیت در سایر ادیان الهی و حقوق غرب ۴۳

بند اول: مبانی تجویز و تحریم ترانسکسوالیسم در حقوق غرب ۴۳


بند دوم: اولین تغییر جنسیت در انگلستان ۴۴

بند سوم: اولین تغییر جنسیت در امریکا ۴۵

مبحث دوم: تغییر جنسیت از منظر فقه و حقوق ۴۵

طرح بحث ۴۵

گفتار اول: وضعیت حقوقی تغییر جنسیت ۴۵

گفتار دوم: وضعیت فقهی تغییر جنسیت ۴۷

بند اول: نظریه ممنوعیت تغییر جنسیت ۴۷

بند دوم: نظریه مشروعیت مطلق تغییر جنسیت ۵۰

بند سوم: نظریه مشروعیت مشروط تغییر جنسیت ۵۲

گفتار سوم: حکم وضعی تغییر جنسیت ۵۴

گفتار چهارم: شرایط تغییر جنسیت ۵۴

گفتار پنجم: تقسیم بندی کشورها از نظر وجود یا عدم وجود قوانین مصوب پیرامون تغییر جنسیت ۵۵

بند اول: رویه دیوان اروپایی حقوق بشر ۵۶

الف) خلاصه ای از پرونده ۵۷

ب) ادعای خواهان ۵۸

بند دوم: شرایط تغییر جنسیت در ایران ۶۱

گفتارششم: وضعیت شناسایی جنسیت جدید ۶۴

بند اول: صدور شناسنامه جدید پس از تغییر جنسیت ۶۶

بند دوم:مرجع شناسایی ۶۸

بند سوم: آثار تصحیح شناسنامه ۶۹

فصل چهارم: آثار تغییر جنسیت در روابط مالی زوجین ۷۰

مبحث اول: اثر تغییر جنسیت بر حق ۷۱

طرح بحت ۷۱

گفتار اول: اثر تغییر جنسیت بر حقوق قراردادی ۷۳

بند اول: وصف یا شرط بودن جنسیت در قرارداد ۷۳

بند دوم: اساسی بودن جنسیت در قرارداد ۷۴

گفتار دوم: تغییر جنسیت و پیوند زناشویی ۷۴

گفتار سوم: تغییر جنسیت و اجازه اشخاص ثالث ۷۶

بند اول: تغییر جنسیت زوجه و لزوم کسب اجازه و رضایت زوج ۷۶

بند دوم: تغییر جنسیت زوج و لزوم کسب رضایت زوجه ۷۸

گفتار چهارم: اقسام تغییر جنسیت زوجین ۸۰

گفتار پنجم: اثر تغییر جنسیت بر علقه نکاح ( دایم و منقطع ) ۸۱

بند اول: نظریه انفساخ نکاح ۸۲

بند دوم: نظریه بطلان نکاح ۸۴

الف) تغییرجنسیت یکی از زوجین ۸۴

ب) تغییر جنسیت زوجین به صورت غیر همزمان ۸۵

ج) تغییر جنسیت زوجین به صورت همزمان ۸۶

بند سوم: نظریه کشف بطلان نکاح ۸۸

گفتار ششم: تغییر جنسیت و حق ازدواج ۹۰

گفتار هفتم: وضعیت حقوقی ازدواج با افراد تغییر جنسیت یافته ۹۲

بند اول: وضعیتی که زوج تغییر جنسیت داده باشد ۹۲

بند دوم: وضعیتی که زوجه تغییر جنسیت داده باشد ۹۳

گفتار هشتم: تغییر جنسیت و ازدواج با اطرافیان ۹۳

مبحث دوم: حقوق و تکالیف زوجین نسبت به یکدیگر ۹۵

طرح بحث ۹۵

گفتار اول: تکالیف و حقوق غیرمالی (شخصی ) ۹۶

بند اول: تکالیف مشترک زوجین ۹۶

بند دوم: ریاست شوهر بر خانواده ۹۸

گفتار دوم: تکالیف و حقوق مالی ۹۸

گفتار سوم: اثر تغییر جنسیت بر تکالیف و حقوق غیرمالی (شخصی ) ۹۹

گفتار چهارم: حقوق و تکالیف مالی زوجین پس از تغییر جنسیت ۱۰۰

گفتار پنجم: تغییر جنسیت و مساله مهر ۱۰۰

بند اول: تغییر جنسیت و مساله مهریه در نکاح دایم ۱۰۰

الف) اثر تغییر جنسیت بر مهرالمسمی ۱۰۱

۱– نظریه عدم استحقاق مهر ۱۰۲

۲– نظریه استحقاق تمام مهر ۱۰۳

۳– نظریه استحقاق تمام مهر در صورت نزدیکی و عدم استحقاق مهر در صورت عدم آن ۱۰۴

۴– نظریه مبتنی بر اجازه زوج ۱۰۷

ب) اثر تغییر جنسیت بر مهرالمثل ۱۰۷

ج) اثر تغییر جنسیت بر مهرالمتعه ۱۱۰

بند دوم: تغییر جنسیت و مساله مهریه در نکاح منقطع ۱۱۲

گفتار ششم: تغییر جنسیت و مساله نفقه( تامین هزینه ) ۱۱۷

بند اول: تغییر جنسیت و سقوط نفقه درنکاح دایم ۱۱۸

بند دوم: تغییر جنسیت و مساله نفقه در نکاح منقطع ۱۱۹

گفتار هفتم: تغییر جنسیت و مساله عده ۱۲۰

بند اول: تغییر جنسیت زوجه و مساله عده ۱۲۱

بند دوم: تغییر جنسیت زوج و مساله عده ۱۲۲

بند سوم: تغییر جنسییت زوجه در زمان عده ۱۲۳

گفتار هشتم: اثرتغییر جنسیت بر هزینه ازدواج ۱۲۴

گفتار نهم: اثرتغییر جنسیت بر هدایای دوران نامزدی ۱۲۶

گفتار دهم: اثرتغییر جنسیت بر اجرت المثل کارهای زوجه ۱۲۹

گفتار یازدهم: اثرتغییر جنسیت برنحله یا بخشش اجباری ۱۳۳

گفتار دوازدهم: اثرتغییر جنسیت برمقرری ماهانه ۱۳۵

گفتار سیزدهم: اثر تغییر جنسیت بر شروط ضمن عقد ( تنصیف دارایی ) ۱۳۸

گفتار چهاردهم: اثرتغییر جنسیت برجهیزیه و اموال مختص زوجه ۱۴۱

گفتار پانزدهم: تغییر جنسیت و حق ارث ۱۴۳

بند اول: شرایط توارث زوجین ۱۴۴

الف) دایم بودن نکاح ۱۴۴

ب) وجود زوجیت هنگام فوت همسر ( دوام نکاح ) ۱۴۴

بند دوم: استثنایات توارث زوجین و اثر تغییر جنسیت بر آن ۱۴۵

الف) فرض نسبی بطلان نکاح در واپسین بیماری ۱۴۵

ب) توارث زوجین در صورت فوت یکی از ایشان در عده رجعی ۱۴۶

ج) طلاق در مرض متصل به فوت و فرض بقای زوجیت ۱۴۸

فصل پنجم: حقوق و تکالیف مالی والدین و فرزندان پس از تغییر جنسیت ۱۵۰

مبحث اول: تغییر جنسیت والدین ۱۵۱

طرح بحث ۱۵۱

گفتار اول: تغییر جنسیت پدر یا مادر و مساله عناوین نسبی آنان ۱۵۱

گفتار دوم: حقوق و تکالیف والدین نسبت به فرزندان ۱۵۳

بند اول:حقوق و تکالیف مالی ۱۵۴

بند دوم:حقوق و تکالیف غیرمالی ۱۵۵

گفتار سوم: اثر تغییر جنسیت والدین بر حقوق و تکالیف مالی آنان نسبت به فرزندان ۱۵۷

بند اول: تغییر جنسیت والدین و مساله نفقه فرزندان ۱۵۷

الف)– تغییر جنسیت پدر و مساله نفقه فرزندان ۱۵۷

ب)– تغییر جنسیت مادر و مساله نفقه فرزندان ۱۵۹

۱– تغییر جنسیت مادر با وجود پدر یا جد پدری ۱۵۹

۲– تغییر جنسیت مادر با نبود پدر و جد پدری یا عدم تمکن مالی آنان ۱۶۰

بند دوم: تغییر جنسیت والدین و مساله ارث از فرزندان ۱۶۱

الف) قطع رابطه توارث ۱۶۲

ب) ابقاء رابطه توارث ۱۶۳

۱– ارث بردن به لحاظ قرابت و خویشاوندی ۱۶۴

۲– ارث بردن به لحاظ زمان انعقاد نطفه ۱۶۴

ج) ابقاء رابطه توارث با تغییر میزان سهم الارث ۱۶۵

بند سوم: تغییر جنسیت والدین و مساله ولایت بر فرزندان (اداره اموال کودکان) ۱۶۶

الف) تغییر جنسیت پدر و مساله ولایت بر فرزندان ۱۶۶

۱– سقوط ولایت ۱۶۷

۲– بقای ولایت ۱۶۸

ب) تغییر جنسیت مادر و مساله ولایت ۱۶۸

گفتار چهارم: اثر تغییر جنسیت والدین بر روابط غیر مالی آنان نسبت به فرزندان ۱۶۹

بند اول: تغییر جنسیت والدین و مساله حضانت فرزند ۱۶۹

الف) تغییر جنسیت مادر و مساله حضانت فرزند ۱۷۰

ب) تغییر جنسیت پدر و مساله حضانت فرزند ۱۷۰

بند دوم: تغییر جنسیت والدین و سایر حقوق غیرمالی فرزند(تربیت،حق ملاقات،تغذیه با شیر مادر) ۱۷۱

مبحث دوم: تغییر جنسیت فرزند ۱۷۳

طرح بحث ۱۷۳

گفتار اول: اثر تغییر جنسیت بر حق ارث فرد تغییر جنس داده از والدین خویش ۱۷۴

بند اول: تغییر جنسیت فرزند قبل از فوت یکی از والدین ۱۷۴

بند دوم: تغییر جنسیت بعد از فوت والدین ۱۷۶

گفتار دوم: اثر تغییر جنسیت فرزند بر نفقه والدین ۱۷۶

گفتار سوم: تکلیف والدین به پرداخت نفقه فرزند تغییر جنسیت داده ۱۷۷

گفتار چهارم: تغییر جنسیت اقارب طبقه دوم و سوم ۱۷۸

نتیجه گیری ۱۸۰

منابع ۱۸۶

کلیدواژه ها

  • ارث
  • تغییر جنسیت (فقه)
  • نفقه
  • هویت جنسی
  • جنس
  • جنسیت
  • ترانسکسوال
  • هرمافرودیت
  • تغییر جنسیت
  • روابط مالی
  • جنسیت
  • حضانت کودک
  • دوگانگی جنسی
  • والدین
  • همجنس گرایی