آیین دادخواهی دسته جمعی در حقوق خصوصی ایران

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
آیین دادخواهی دسته جمعی در حقوق خصوصی ایران
عنوانآیین دادخواهی دسته جمعی در حقوق خصوصی ایران
رشتهحقوق خصوصی
دانشجوعلی پورآرین
استاد راهنمامصطفی نفری
استاد مشاورراضیه عبدالصمدی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۹
دانشگاهدانشگاه شهید اشرفی اصفهانی



آیین دادخواهی دسته جمعی در حقوق خصوصی ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط علی پورآرین، با راهنمایی مصطفی نفری و با مشاوره راضیه عبدالصمدی در سال ۱۳۹۹ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی دفاع گردید.

چکیده

پیش بینی حق ماهوی برای افراد، بدون تعبیه سازوکارهای شکلی مناسب برای تضمین آن، نتیجه چندان مطلوبی در پی نخواهد داشت، زیرا گاه به علت کم ارزش بودن خواسته، دادخواهی انفرادی برپایه معیار سود– هزینه به صرفه نیست. افزون بر این شمار زیان دیده ها بسیار زیاد است و طرح دعاوی متعدد مشابه در محاکم مختلف ممکن است به صدور آرای متفاوت منتج گردد که نمی تواند برای یک نظام حقوقی مطلوب باشد. دادخواهی دسته جمعی یا دعوای گروهی ازجمله ابزارهای قابل اعتنای توانمندسازی حقوقی و روشی برای تجمیع قدرت متضرران پرشمار اما کم قدرت علیه طرف قدرتمند یک منازعه است. قانونی سازی این ابزار و استفاده از آن در نظام حقوقی ایران نیازمند پاسخگویی به برخی ایرادات نظری است. یکی از ایرادات زوال خودمختاری فردی در طرح دعوا و وابستگی فرد به گروه است، به نظر می رسد به رغم این ایراد در نظر نخست، دادخواهی گروهی به نحو مطمین تری منافع دادخواه را تامین می کند. شکل گیری مصالحه های غیرمنصفانه یا نوعی باج خواهی قانونی توسط طرف دادخواهی کننده ازجمله مشکلات این دعواست. یافته ها حاکی از آن است که آیین دادخواهی جمعی موجب افزایش کار آیی سیستم قضایی، تخصیص بهینه ریسک، استفاده بهینه از زمان و تسهیل امکان طرح دعاوی کوچک در دادگاه ها می شود و در حقیقت اهرمی است که با اقتصادی کردن پیگرد قضایی مانع از تخلفت متخلفین و باعث بازدارندگی متخلفان بالقوه و اصلاح رفتار آن ها می گردد.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب

۱–مقدمه ۱

۲–بیان مساله ۱

۳–پیشینه تحقیق ۳

۴–اهمیت و ارزش تحقیق ۴

۵–اهداف تحقیق ۵

۶–سوال های تحقیق ۵

۷–فرضیه های تحقیق ۵

۸–روش تحقیق ۵

۹–ساماندهی تحقیق ۶

فصل اول: مفاهی––م پژوهش ۷

بخش اول: پیشینه و مفهوم دعاوی جمعی ۸

مبحث اول: تاریخچه دعاوی جمعی ۸

گفتار اول: تعریف دعاوی جمعی ۱۲

گفتار دوم: تاسیسهای مشابه طرح دعوا به صورت جمعی ۱۶

بند اول: دعاوی گروهی ۱۶

بند دوم: دعاوی به نمایندگی ۱۷

بند سوم: دعاوی نمونه ۱۸

بندچهارم: دعاوی مشتق ۱۹

بند پنجم: دعاوی اشتراکی ۱۹

بند ششم: اجتماع ادعاها/ اجتماع افراد ۲۰

بند هفتم: دعوای ورود ثالث ۲۱

بند هشتم: ادغام دعاوی مجزا ۲۱

مبحث دوم: مزایا و معایب طرح دعاوی جمعی ۲۱

گفتار اول: مزایای دعاوی جمعی ۲۲

بند اول: ماهیت بازدارندگی ۲۲

بند دوم: تسهیل اقامه دعاوی جبران خسارت ۲۳

بند سوم: کار آیی قضایی و صرفهجویی در اقتصاد قضایی ۲۴

گفتار دوم: معایب دعوای جمعی ۲۴

بند اول: سلب حق اعضای گروه برای اقامه دعوای فردی ۲۵

بند دوم: تعارض منافع اعضا و وکلای گروه ۲۵

بند سوم: امکان طرح دعاوی واهی ۲۶

گفتار سوم: قلمرو دعاوی جمعی ۲۷

بند اول: حوزه دعاوی مصرف ۲۷

بند دوم: مفهوم ضرر جمعی ۲۷

الف: ویژگیهای ضرر جمع ۲۹

ب: ضرر جمعی بر اشخاص متشکل و غیرمتشکل ۲۹

۱: ضرر جمعی بر اشخاص متشکل ۲۹

۲ ضرر جمعی اشخاص غیرمتشکل ۳۳

فصل دوم: بررسی دعاوی در صورت تعدد اصحاب دعوی ۳۴

بخش اول: امکان طرح دعاوی جمعی در حقوق خصوصی ایران ۳۵

مبحث اول: وحدت خواهان ۳۸

مبحث دوم: تعدد طرفین دعوا ۳۹

گفتار اول: تعدد خواهان ها ۳۹

بند اول: تضامنی خواهان ها ۳۹

الف: توقف فعل زیانبار ۴۰

بند دوم: فقدان رابطه تضامنی میان خواهان ها ۴۰

الف: قابل تجزیه بودن خواسته خواهان ها ۴۰

ب: تجزیه ناپذیری خواسته خواهان ها ۴۱

ج: بررسی دعاوی خواهان های متعدد علیه خوانده یا خواندگان ۴۱

۱: مزایای طرح دعاوی خواهان های متعدد در یک دادخواست ۴۳

بند سوم: نبود دعاوی گروهی ۴۵

گفتار دوم: بررسی تعدد خواندگان ۴۵

بند اول: خواندگان متضامن ۴۶

بند دوم: خواندگان غیرمتضامن ۴۷

الف: خواسته تجزیه پذیر ۴۷

ب: خواسته تجزیه ناپذیر ۴۷

گفتار سوم: تعداد خواهان ها و خواندگان ۴۸

بند اول: مسیولیت تضامنی خواندگان و تضامنی خواهان ها ۴۸

بند دوم: خواندگان غیرمتضامن و تضامنی خواهان ها ۴۸

بند سوم: خواندگان متضامن و عدم تضامنی خواهان ها ۴۹

بند چهارم: عدم تضامنی خواهان ها و خواندگان ۴۹

مبحث سوم: موانع پذیرش دعاوی جمعی در حقوق خصوصی ایران ۵۱

فصل سوم: بررسی مبانی دادخواهی های دسته جمعی ۵۴

بخش اول: دادخواهی دسته جمعی ۵۵

مبحث اول: سازش های غیرمنصفانه ۵۷

مبحث دوم: بررسی مساله فضولی در دادخواهی دسته جمعی ۵۸

مبحث سوم: اهمیت دادخواهی دسته جمعی ۶۱

بخش دوم: آیین دادرسی مربوط به دعاوی جمعی ۶۳

مبحث اول: اهلیت اقامه دعوای جمعی ۶۳

مبحث دوم: دادگاه صالح به رسیدگی به دعاوی جمعی ۶۶

مبحث سوم: گروه ۶۷

گفتار اول: ابلاغ و آگاهی دادن به اعضای گروه ۶۹

مبحث چهارم: هزینه های دادرسی ۷۲

مبحث پنجم: اعتبار امر مخدومه در دعاوی جمعی ۷۴

مبحث ششم: داوری جمعی ۷۵

نتیجه گیری ۷۹

منابع و مآخذ ۸۲

Abstract

کلیدواژه ها

  • دادخواهی گروهی
  • حقوق خصوصی
  • نظام حقوقی
  • ایران
  • آیین دادرسی قانونی
  • دعاوی گروهی (آیین دادرسی مدنی)
  • آیین دادخواهی
  • دعاوی جمعی
  • قانون
  • دسته جمعی