اثر انتقالی قراردادهای تملیکی در فقه امامیه حقوق ایران و فرانسه
 | |
| عنوان | اثر انتقالی قراردادهای تملیکی در فقه امامیه حقوق ایران و فرانسه |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | مرتضی نجف آبادی |
| استاد راهنما | بهزاد پورسید |
| استاد مشاور | سید مصطفی سعادت مصطفوی، منصور امینی |
| مقطع | دکتری |
| سال دفاع | ۱۴۰۱ |
| دانشگاه | دانشگاه امام صادق علیه السلام |
اثر انتقالی قراردادهای تملیکی در فقه امامیه حقوق ایران و فرانسه عنوان رساله ای است که توسط مرتضی نجف آبادی، با راهنمایی بهزاد پورسید و با مشاوره سید مصطفی سعادت مصطفوی و منصور امینی در سال ۱۴۰۱ و در مقطع دکتری دانشگاه امام صادق علیه السلام دفاع گردید.
چکیده
اثر انتقالی قراردادهای تملیکی ، عنوان جامعی است که موضوعات انتقال مالکیت و انتقال خطر را در دو فرض معاملات معارض و معاملات بلامعارض در بر می گیرد. مطرح شدن عنوان اثر انتقالی قرارداد در ذیل مباحث قواعد عمومی قراردادها در اصلاحات اخیر قانون مدنی فرانسه، بدان معنا نیست که پیش از این چنین مفهومی در دیگر نظام های حقوقی شناخته شده نبوده است. زیرا به عنوان مثال برخی از اصول حاکم بر آن –هم چون اصل رضایی بودن انتقال مالکیت– قرن ها قبل مورد توجه فقهای امامیه قرار گرفته و مباحث دقیقی در باب آن ارایه گردیده است. هم چنین تحلیل های فقیهان پیرامون ماهیت اثر انتقالی قرارداد، یکی از نقاط عطف این بحث به شمار می رود که در تالیفات حقوقی چندان مورد توجه قرار نگرفته است. با این حال نمی توان ابتکار به کار رفته در نظام حقوقی فرانسه که امکان ارایه مباحث انتقال مالکیت و انتقال خطر در چهارچوبی منسجم را فراهم آورده منکر شد. بررسی ها نشان می دهد تفاوت جدی میان دو نظام حقوقی ایران و فرانسه در موضوع اثر انتقالی قرارداد در فرض وقوع معاملات معارض وجود دارد. موضوعی که می تواند در حل و فصل اختلافات قضایی نقش ویژه ای را ایفا نماید و اصطیاد قواعد حاکم بر آن در دو فرض منقول و غیرمنقول بودن مورد معامله، یاری گر دادرسان باشد. رساله حاضر کوشیده است تا با روش توصیفی–تحلیلی، ضمن بهره گیری از تجربه نظام حقوقی فرانسه در موضوع اثر انتقالی قرارداد از هر دو حیث شکلی و ماهوی، مباحث مذکور را مطابق مبانی فقه امامیه تکمیل و در نظام حقوقی ایران به شیوه ای نو ارایه نماید.
ساختار و فهرست رساله
مقدمه
الف–بیان مساله
ب–ضرورت پژوهش
ج–پیشینه پژوهش
د–سوالات پژوهش
ه––فرضیه های پژوهش
و–روش پژوهش
ز–ساماندهی پژوهش
فصل اول: مفاهیم
مبحث اول–اثر انتقالی قرارداد
گفتار اول–تعریف اثر انتقالی قرارداد
گفتار دوم–جایگاه اثر انتقالی قرارداد در حقوق ایران
گفتار سوم–جایگاه اثر انتقالی قرارداد در فقه امامیه
گفتار چهارم–جایگاه اثر انتقالی قرارداد در حقوق فرانسه
مبحث دوم–قراردادهای تملیکی
گفتار اول–قراردادهای تملیکی در حقوق ایران
بند اول–تعریف قراردادهای تملیکی
بند دوم–مصادیق قراردادهای تملیکی
گفتار دوم–قراردادهای تملیکی در فقه امامیه
بند اول–تعریف قراردادهای تملیکی
بند دوم–مصادیق قراردادهای تملیکی
گفتار سوم–قراردادهای تملیکی در حقوق فرانسه
بند اول–تعریف قراردادهای تملیکی
بند دوم–مصادیق قراردادهای تملیکی
مبحث سوم–معاملات معارض
گفتار اول–تعریف معامله معارض
گفتار دوم–تمیز معامله معارض از مفاهیم مشابه
گفتار سوم–نحوه تشخیص معامله معارض
گفتار چهارم–ضمانت اجرای معامله معارض
فصل دوم: شناسایی اثر انتقالی قراردادهای تملیکی در نظام های حقوقی و اینکوترمز
مبحث اول–نظام حقوقی رومی–ژرمنی
گفتار اول–کشور فرانسه
گفتار دوم–کشور آلمان
گفتار سوم–کشور سوییس
گفتار چهارم–کشور بلژیک
گفتار پنجم–کشور مصر ۵۰ مبحث دوم–نظام حقوقی کامن لا
گفتار اول–کشور انگلستان
گفتار دوم–کشور ایالات متحده آمریکا
مبحث سوم–فقه اسلامی
گفتار اول–فقه امامیه
گفتار دوم–فقه اهل سنت
مبحث چهارم–اینکوترمز
گفتار اول–اصطلاحات عام
گفتار دوم–اصطلاحات مختص حمل دریایی
فصل سوم: ماهیت اثر انتقالی قراردادهای تملیکی
مبحث اول–ماهیت انتقال مالکیت
گفتار اول–نظریه قانونی بودن ماهیت انتقال مالکیت و ادله آن
بند اول–اصل توقیفی بودن معاملات
بند دوم–اصل حظر
بند سوم– اصل حکم بودن موارد مشتبه میان حق و حکم
گفتار دوم–نظریه قراردادی بودن ماهیت انتقال مالکیت و ادله آن
بند اول–اصل آزادی اراده
بند دوم–اصل امضایی بودن معاملات
بند سوم–اصل اباحه
بند چهارم–اصل تسلیط
گفتار سوم–نظریه مختار
مبحث دوم–ماهیت انتقال خطر
گفتار اول–ماهیت انتقال خطر از منظر حقوقی
گفتار دوم–ماهیت انتقال خطر از منظر اقتصادی
فصل چهارم: اصول حاکم بر اثر انتقالی قراردادهای تملیکی و استثنایات آن
مبحث اول–اصول حاکم بر انتقال مالکیت
گفتار اول–اصل انتقال رضایی مالکیت
بند اول–مفهوم اصل
بند دوم–مبنای اصل
بند سوم–استثنایات اصل
گفتار دوم–اصل انتقال فوری مالکیت
بند اول–مفهوم اصل
بند دوم–مبنای اصل
بند سوم–استثنایات اصل
مبحث دوم–اصول حاکم بر انتقال خطر
گفتار اول–اصل همزمانی انتقال خطر با انتقال مالکیت یا تسلیم
بند اول–مفهوم اصل
بند دوم–مبنای اصل
بند سوم–استثنایات اصل
گفتار دوم–اصل بر عهده متعهدله یا متعهد بودن خطر
بند اول–مفهوم اصل
بند دوم–مبنای اصل
بند سوم–استثنایات اصل
گفتار سوم–اصل مبتنی بر تقصیر بودن مسوولیت متعهد تا زمان تسلیم
بند اول–مفهوم اصل
بند دوم–مبنای اصل
بند سوم–استثنایات اصل
فصل پنجم: جریان اثر انتقالی قرارداد در فرض معامله معارض نسبت به اموال غیرمنقول
مبحث اول–مصادیق اموال غیرمنقول
مبحث دوم–ضابطه انتقال مالکیت اموال غیرمنقول
گفتار اول–ضابطه انتقال مالکیت اموال غیرمنقول در حقوق فرانسه
بند اول–ضابطه قانون
مارس ۱۸۵۵ و فرمان
ژانویه ۱۹۵۵
بند دوم–ضابطه قانون مدنی ۲۰۱۶
بند سوم–ضابطه دیوان عالی کشور
بند چهارم–تعارض ضابطه قانون مدنی ۲۰۱۶ و رای دیوان عالی کشور
گفتار دوم–ضابطه انتقال مالکیت اموال غیرمنقول در حقوق ایران
بند اول–ضابطه قانون ثبت اسناد و املاک
بند دوم–ضابطه قانون احکام دایمی برنامه های توسعه کشور
گفتار سوم–ضابطه انتقال مالکیت اموال غیرمنقول در فقه امامیه
بند اول–فرض انجام معاملات به طور همزمان
بند دوم–فرض انجام معاملات به طور متوالی
مبحث سوم–تاثیر ضابطه انتقال مالکیت اموال غیرمنقول بر اندیشه اصالت رضا
فصل ششم: جریان اثر انتقالی قرارداد در فرض معامله معارض نسبت به اموال منقول
مبحث اول–مصادیق اموال منقول
مبحث دوم–ضابطه انتقال مالکیت اموال منقول
گفتار اول–ضابطه انتقال مالکیت اموال منقول در حقوق فرانسه
بند اول–ضابطه قانون مدنی ۱۸۰۴
بند دوم–ضابطه قانون مدنی ۲۰۱۶
بند سوم–ضابطه سایر قوانین
گفتار دوم–ضابطه انتقال مالکیت اموال منقول در حقوق ایران
بند اول–ضابطه قانون مدنی
بند دوم–ضابطه سایر قوانین
گفتار سوم–ضابطه انتقال مالکیت اموال منقول در فقه امامیه
بند اول–فرض انجام معاملات به طور همزمان
بند دوم–فرض انجام معاملات به طور متوالی
نتایج و پیشنهادها
الف–نتایج
ب–پیشنهادها
منابع
الف–کتاب ها
ب–مقالات
ج–رساله ها و پایان نامه ها
کلیدواژه ها
- اثر انتقالی قرارداد
- قرارداد تملیکی
- انتقال مالکیت
- انتقال خطر
- معامله بلامعارض
- معامله معارض