احتیاط در دماء و کاربرد آن در حقوق کیفری
 | |
| عنوان | احتیاط در دماء و کاربرد آن در حقوق کیفری |
|---|---|
| نویسنده | عباس کلانتری صدیقه گلستان رو نفیسه متولی زاده نایینی |
| محور موضوعی | حقوق کیفری فقه |
| سال نشر | ۱۳۹۵ |
| منتشر شده در | نشریه حقوق اسلامی |
| دوره | ۱۳ |
| شماره | ۵۱ |
| دانلود مقاله | دانلود از سایت نشریه |
احتیاط در دماء و کاربرد آن در حقوق کیفری عنوان مقاله ای از عباس کلانتری، صدیقه گلستان رو و نفیسه متولی زاده نایینی است که در اسفند 1395 و در شماره 51 فصلنامه حقوق اسلامی منتشر شده است.
چکیده
بسیاری از احکام اسلام برای حفظ جان، تشریع شده است و نشاندهنده اهمیت جان انسان در پیشگاه خداوند بلندمرتبه است؛ با وجود این در کشورهای اسلامی، شمار مجازات اعدام، فراوان است. بهراستی آیا شیوه اجرای مجازات اعدام، با چنین آمار بالایی در جوامع اسلامی، درست و مبتنی بر آموزههای اسلام است؟
برای پاسخدادن به این پرسش، ناگزیر باید ادله اجتهادی را بررسی کرد و با کاوش در کتاب، سنّت و دیدگاه فقهای اسلام، درباره مجازات مرگ به قاعده مشهور «احتیاط در دماء» دست یافت که بر مبنای آن، هرگونه حکم یا ارتکاب عمل که به مرگ یک انسان منجر میشود، باید با استناد به دلیلی قطعی یا اماره باشد و در موارد دیگر باید با احتیاط و به دور از هرگونه شبهه باشد که نشانه محدودبودن حکم به مجازات مرگ در دین اسلام است؛ ولی با وجود اهمیت این قاعده، در قانونگذاری و اجرای مجازات مرگ، تاکنون به طور مستقل بررسی نشده است؛ از سوی دیگر با تصویب قانون مجازات اسلامی 1392 در کنار دیگر قوانین کیفری خاص و گسترش حکم اعدام، به نظر میرسد قانونگذار، به گونهای بایسته، به اجرای این قاعده توجه نکرده است؛ ازاینرو نویسندگان در پژوهش حاضر، ضمن واکاوی ادله، مبانی و گستره آن، به موارد مغایرت قانون با این قاعده و اهمیت فراوان این قاعده در قانونگذاری اشاره کردهاند.