احراز اصالت اسناد الکترونیکی در حقوق ایران

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
احراز اصالت اسناد الکترونیکی در حقوق ایران
عنواناحراز اصالت اسناد الکترونیکی در حقوق ایران
رشتهحقوق خصوصی
دانشجوجمشید همتیان
استاد راهنماصالح خدری
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۴۰۰
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد صفادشت



احراز اصالت اسناد الکترونیکی در حقوق ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط جمشید همتیان، با راهنمایی صالح خدری در سال ۱۴۰۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد صفادشت دفاع گردید.

چکیده

به طور کلی هدف از تنظیم سند به وجود آوردن یک تکیه گاه قابل اطمینان برای اتکا و اثبات اعمال و روابط حقوقی است. ضرورت بهره مندی از دستاوردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات، حقوق را با چالش های جدی در برخورد با قالب جدیدی از اسناد تحت عنوان سند الکترونیکی مواجه کرد. در فضای مجازی با توجه به فراگیری جامعه مجازی و سرعت بالای تبادل اطلاعات و در نتیجه حجم وسیع مبادلات الکترونیکی و توجها به حذف اسناد کاغذی، اهمیت و ابعاد حقوقی سند الکترونیکی بیشتر نمایان می شود. قابلیت پذیرش و پس از آن ارزش اثباتی و به طور کلی اعتبار این نوع از سند، نخستین اموری هستند که در صورت ابراز یک سند الکترونیکی به عنوان دلیل، مورد ارزیابی قرار می گیرند. در نظام ادله اثبات دعوا، اصالت سند، نقش مهمی در اعتبار دلیل دارد و سند اصل، معیار مطمینی برای تشخیص صحت سند و تمامیت آن است. در ادله الکترونیکی، اصل سند به معنای نسخه ای که مستقیما توسط صادرکنندگان سند به وجود آمده باشد وجود ندارد. از طرفی، ادله الکترونیکی، ماهیت مادی و ملموس ندارند و به همین دلیل، تحقق مفهوم اصل به معنای سنتی آن در این ادله، امکان پذیر نیست؛ اما می توان با به کارگیری روش های فنی، کارکردهای یک سند اصل را در ادله الکترونیکی تامین کرد. همچنین مفهوم جعل و تغییر و نحوه ارزیابی صحت سند در این دلایل، متناسب با هویت غیرمادی آن ها تحول یافته است . تحلیل و تبیین ابعاد حقوقی سند الکترونیکی در کنار اصول و قواعد سند در شیوه سنتی، جایگاه آن را در نظام ادله اثبات مشخص می کند. نتایج نشان می دهد سند الکترونیکی می تواند از جایگاه و اعتبار سند در شیوه سنتی برخوردار گردد و حتی موجبات ارتقاء جایگاه سند را در میان ادله اثبات دعوا فراهم کند. سند الکترونیکی رسمی با ویژگی هایی نظیر سهولت، سرعت، دقت و امنیت، با ارتقاء جایگاه سند رسمی سهم عمده ای در نظم حقوقی خواهد داشت.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده :

فصل اول :کلیات تحقیق

۱–۱ بیان مساله

۱–۲ پرسش اصلی تحقیق ( مساله تحقیق )

۱–۲–۱ سوال اصلی :

۱–۲–۲ سوالات فرعی :

۱–۳ فرضیه ها ( هر فرضیه به صورت یک جمله خبری نوشته شود )

۱–۳–۱ فرضیه اصلی :

۱–۳–۲ فرضیه های فرعی :

۱–۴ تعریف واژه ها و اصطلاحات فنی و تخصصی

۱–۴–۱ قانون تجارت الکترونیک

۱–۴–۲ دلیل الکترونیکی مطمین

۱–۴–۳ امضای الکترونیک

۱–۵ پیشینه پژوهش

۱–۶ اهداف تحقیق

۱–۷جنبه نوآوری و جدید بودن تحقیق

۱–۸ روش تحقیق

۱–۹ روش گردآوری اطلاعات

۱–۱۰ ابزار گردآوری اطلاعات

۱–۱۱ روش تجزیه و تحلیل اطلاعات

۱–۱۲ ساختار تحقیق

فصل دوم:مروری بر ادبیات وپیشینه پژوهش

۲–۱ مفهوم سند الکترونیکی

۲–۱–۱ تعریف سند الکترونیکی

۲–۱–۲ ویژگی های سند الکترونیکی

۲–۲ ارکان سند الکترونیکی

۲–۲–۱ نوشته الکترونیکی و قابلیت استناد داشتن

۲–۲–۱–۱ نوشته الکترونیکی

۲–۲–۱–۲ قابلیت استناد داشتن

۲–۲–۲ امضای الکترونیکی

۲–۲–۲–۱ مفهوم امضای الکترونیکی

۲–۲–۲–۲ تعریف امضای الکترونیکی

۲–۲–۲–۳ انواع امضای الکترونیکی

۲–۳ انواع سند الکترونیکی

۲–۳–۱ سند الکترونیکی عادی

۲–۳–۱–۱ سند الکترونیکی مطمین

۲–۳–۱–۲ سند الکترونیکی غیرمطمین

۲–۳–۲ سند الکترونیکی رسمی

۲–۳–۲–۱ مفهوم ثبت الکترونیکی

۲–۳–۲–۲ نحوه ثبت الکترونیکی و صدور سند الکترونیکی رسمی

فصل سوم:روش اجرای تحقیق

مقایسه تعرض به اعتبار اسناد کتبی با اسناد الکترونیکی

۳–۱ شیوه های تعرض به اصالت سند

۳–۱–۱ جعل

۳–۱–۱–۱ جعل در اسناد کتبی

۳–۱–۱–۲ جعل رایانه ای

۳–۱–۱–۳ مصادیق جعل رایانه ای

۳–۱–۲ انکار

۳–۱–۳ تردید

۳–۲ راه های تشخیص و تایید اصالت

۳–۲–۱ روشهای تایید اصالت اسناد کتبی در قانون آیین دادرسی مدنی

۳–۲–۱–۱ تطبیق مفاد سند با اسناد و دلایل دیگر

۳–۲–۱–۲ تحقیق از گواهان و مطلعان تنظیم سند یا مطلعان ذیل سند

۳–۲–۱–۳ ارجاع امر به کار شناسی

۳–۲–۱–۴ استکتاب

۳–۲–۱–۵ تطبیق خط، امضا و با اسناد مسلم الصدور

۳–۲–۲ روش فیزیکی و شیمیایی

۳–۲–۲–۱ گرافولوژی )شناخت شخصیت افراد از روی دستخط آن ها(

۳–۲–۲–۲ تشخیص الحاق در متن اسناد

۳–۲–۲–۳ تشخیص امحا در متن سند

۳–۲–۲–۴ تعیین قدمت نوشته ها

۳–۲–۳ طرق تایید اصالت اسناد الکترونیک

۳–۲–۳–۱ ورود دادگاه به پروسه رسیدگی به اصالت

۳–۲–۳–۲ شهادت

۳–۲–۳–۳ اثبات قابلیت اطمینان سوابق الکترونیکی

۳–۲–۴ راه های احراز اصالت اسناد الکترونیکی

۳–۲–۴–۱ توابع درهم سازی

۳–۲–۴–۲ نظرات کارشناس

۳–۲–۴–۳ بررسی آدرس آی پی )قرارداد اینترنت (

۳–۲–۴–۴ اثبات تمامیت اسناد دیجیتال

۳–۳ مقایسه نحوه ارایه اسناد الکترونیک و کتبی

فصل چهارم:بیان نتایج حاصل از تحقیق

اعتبار سند الکترونیکی و اصول حاکم بر آن

۴–۱ اعتبار سند الکترونیکی

۴–۱–۱ اعتبار سند الکترونیکی رسمی

۴–۱–۱–۱ اعتبار سند الکترونیکی رسمی به مفهوم اصالت داشتن آن

۴–۱–۱–۲ اعتبار سند الکترونیکی رسمی به مفهوم تحمیل مفاد سند به اشخاص

۴–۱–۱–۳ نیروی اجرایی سند الکترونیکی رسمی

۴–۱–۱–۴ اعتبار رونوشت سند الکترونیکی رسمی

۴–۱–۱–۵ اساس تطبیق قرار گرفتن سند الکترونیکی رسمی

۴–۱–۲ اعتبار سند الکترونیکی عادی

۴–۱–۲–۱ اعتبار سند الکترونیکی مطمین

۴–۱–۲–۲ اعتبار سند الکترونیکی غیرمطمین

۴–۲ اصول حاکم بر اسناد الکترونیکی

۴–۲–۱ اصل آزادی قراردادی

۴–۲–۲ اصل عدم تبعیض

۴–۲–۳ اصل در حکم نوشته بودن

۴–۲–۴ اصل برابری آثار امضای دستی و الکترونیکی

۴–۲–۵ اصل اصیل بودن

فصل پنجم :نتیجه گیری و پیشنهادات

۵–۱ نتیجه گیری

۵–۲ پیشنهادات

منابع

الف) کتب فارسی

ب– مقاله ها

ج– پایان نامه ها

د– منابع الکترونیکی فارسی

کلیدواژه ها

  • سند الکترونیکی
  • سند الکترونیکی رسمی
  • سند الکترونیکی عادی
  • اعتبار سند الکترونیکی
  • امضای الکترونیکی