احراز تابعیت واقعی سرمایه گذار خارجی در حقوق و رویه داوری بین المللی
احراز تابعیت واقعی سرمایه گذار خارجی در حقوق و رویه داوری بین المللی عنوان رساله ای است که توسط نیلوفر سعیدی، با راهنمایی پوریا عسکری و با مشاوره سید قاسم زمانی و محسن محبی در سال ۱۴۰۰ و در مقطع دکتری دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.
 | |
| عنوان | احراز تابعیت واقعی سرمایه گذار خارجی در حقوق و رویه داوری بین المللی |
|---|---|
| رشته | حقوق بین الملل عمومی |
| دانشجو | نیلوفر سعیدی |
| استاد راهنما | پوریا عسکری |
| استاد مشاور | سید قاسم زمانی، محسن محبی |
| مقطع | دکتری |
| سال دفاع | ۱۴۰۰ |
| دانشگاه | دانشگاه علامه طباطبایی |
چکیده
حمایت های مقرر در معاهده های سرمایه گذاری شامل اشخاص حقیقی و حقوقی می شود که از تابعیت یکی از طرفین برخوردار بوده و در سرزمین طرف دیگر، سرمایه گذاری کنند. احراز اینکه چه اتباعی مشمول حمایت معاهده می شوند با استفاده از معیارهای مقرر در همین معاهده ها ممکن می شود. معیارهایی که موسع و تفسیربردار هستند. به تدریج، سرمایه گذاران کشورهای ثالث و یا میزبان، با کسب تابعیت یک دولت طرف معاهده سرمایه گذاری مطلوب با دولت میزبان، به حمایت های موجود در معاهده های سرمایه گذاری دسترسی یافته اند. این امر که برنامه ریزی تابعیت نامیده می شود، به چالشی برای دولت های میزبان بدل گردیده است. ممنوع نبودن برنامه ریزی تابعیت در عدم توسعه راهکارهای مناسب برای مقابله با آن بی تاثیر نبوده است. هرچند، توجه نکردن به این نگرانی دولت های سرمایه پذیر می تواند عواقب غیرقابل جبرانی برای معاهده ها و داوری سرمایه گذاری داشته باشد. حقوقدانان تاکنون راهکارهای متعددی برای محدود ساختن دامنه برنامه ریزی تابعیت ارایه کرده اند. استفاده از معیارهای احراز تابعیت حقوق بین الملل عرفی برای سختگیری بیشتر در احراز تابعیت سرمایه گذار، طرح ایراد صلاحیتی در مرجع داوری، استفاده از شرط انکار منافع، توسل به سوءاستفاده از حق و در نهایت اصلاح معاهده های سرمایه گذاری از جمله این راهکارها هستند. هر یک از این راهکارها اگرچه به صورت بالقوه مناسب هستند اما در عمل، تنها از قابلیت مقابله با موارد محدودی از برنامه ریزی تابعیت برخوردارند. البته، این امر بدین معنا نیست که هیچ راه حلی در این خصوص وجود ندارد. مراجع داوری کماکان می توانند با ابتکار عمل به بهبود کارایی این راهکارها کمک کنند. دولت–های خوانده نیز می توانند با طراحی یک استراتژی دفاعی مناسب در دعاوی طرح شده در نتیجه برنامه ریزی تابعیت، موفق شوند. تقویت مفاد معاهده ها و تعریف برخی اصطلاحات مبهم نیز در بلند مدت در کاهش توسل به برنامه ریزی تابعیت موثر خواهد بود.
ساختار و فهرست رساله
مقدمه
الف) سوال ها و فرضیه ها
۱ سوال و فرضیه اصلی
۲ سوال ها و فرضیه های فرعی
ب) پیشینه بررسی موضوع در ایران و جهان
۱ کتاب ها
۲ مقاله ها
۳ پایان نامه ها و رساله ها
ج) سازماندهی پژوهش
بخش اول: تابعیت سرمایه گذار خارجی در حقوق و رویه داوری سرمایه گذاری
فصل اول: احراز تابعیت سرمایه گذار خارجی در معاهده ها و رویه داوری سرمایه گذاری
گفتار اول: معیارهای رایج تعیین تابعیت سرمایه گذار خارجی در معاهده ها و رویه داوری سرمایه گذاری
الف) اشخاص حقوقی
۳ معیار کنترل
۱ ۳ معیار کنترل در معاهده های سرمایه گذاری
۲ ۳ مفهوم کنترل خارجی
۴ معیار فعالیت اقتصادی واقعی
ب) اشخاص حقیقی
گفتار دوم: مشکل های ناشی از اعمال معیارهای تعیین تابعیت مندرج در معاهده ها در رویه داوری سرمایه–گذاری
فصل دوم: استفاده از معیارهای تعیین تابعیت حقوق بین الملل عرفی در حقوق سرمایه گذاری
گفتار اول: معیارهای تعیین تابعیت در حقوق بین الملل عرفی
الف) اشخاص حقیقی
ب) اشخاص حقوقی
گفتار دوم: استفاده از معیارهای احراز تابعیت حمایت دیپلماتیک در داوری سرمایه گذاری
الف) استفاده از حمایت دیپلماتیک برای جبران خلاهای رژیم حقوقی معاهده های سرمایه گذاری
ب) تاثیر کاربرد معیارهای تعیین تابعیت حقوق بین الملل عرفی در حقوق سرمایه گذاری خارجی
جمع بندی بخش اول
بخش دوم: تابعیت اکتسابی مبتنی بر منفعت در حقوق و رویه داوری سرمایه گذاری خارجی
فصل اول: تابعیت اکتسابی مبتنی بر منفعت و صلاحیت مراجع داوری سرمایه گذاری خارجی
گفتار اول: تابعیت اکتسابی مبتنی بر منفعت
الف) تعریف
ب) شیوه های برنامه ریزی تابعیت
۱ اشخاص حقیقی
۲ اشخاص حقوقی
۱ ۲ برنامه ریزی تابعیت از طریق شرکت های صوری
۲ ۲ برنامه ریزی تابعیت از سوی تبعه دولت میزبان
۳ ۲ انتقال دعوا
ج) علل رواج استفاده از برنامه ریزی تابعیت
د) رویکردهای موافق و مخالف برنامه ریزی تابعیت
۱ موافقان
گفتار دوم: رویکرد مراجع داوری نسبت به برنامه ریزی تابعیت در پرتوی صلاحیت شخصی
الف) انتقال دعوا
ب) شرکت داخلی تحت کنترل خارجی
ج) برنامه ریزی تابعیت از سوی اشخاص حقیقی
د) برنامه ریزی تابعیت از سوی تبعه دولت میزبان
ه) برنامه ریزی تابعیت از طریق شرکت های صوری
و) برنامه ریزی تابعیت و طرح دعوا از سوی سهامداران
ز) مقابله با برنامه ریزی تابعیت با طرح ایراد به صلاحیت شخصی مراجع داوری
گفتار سوم: برنامه ریزی تابعیت و صلاحیت موضوعی و زمانی در داوری سرمایه گذاری خارجی
الف) صلاحیت موضوعی
۱ آورده(تعهد) مالی
۲ دوره زمانی و ریسک
۳ کمک به توسعه اقتصادی دولت میزبان
۴ سرمایه گذاری فعال
۵ حسن نیت در سرمایه گذاری
۶ مقابله با برنامه ریزی تابعیت با طرح ایراد به صلاحیت موضوعی مراجع داوری
ب) صلاحیت زمانی
۱ مفهوم اختلاف
۲ زمان بروز اختلاف
۳ معیار احراز زمان اختلاف
۴ احراز زمان بروز اختلاف در نقض مستمر
۵ وجود یک یا چند اختلاف
۶ مقابله با برنامه ریزی تابعیت با طرح ایراد به صلاحیت زمانی مراجع داوری
فصل دوم: ارزیابی راه های مقابله با برنامه ریزی تابعیت
گفتار اول: شرط انکار منافع
الف) مرحله صلاحیتی یا ماهوی؟
ب) لزوم اعمال حق انکار منافع از سوی دولت میزبان
ج) صدور اطلاعیه
د) بار اثبات
ه) اثر قهقرایی یا آتی
و) معیار فعالیت اقتصادی واقعی
ز) معیار مالکیت یا کنترل ثالث
ح) انکار منافع و برنامه ریزی تابعیت
گفتار دوم: سوءاستفاده از حق
الف) برنامه ریزی تابعیت پس از بروز اختلاف
ب) قابل پیش بینی بودن اختلاف
ج) قصد
د) سایر معیارها
ه) اثر سوءاستفاده از حق در مقابله با برنامه ریزی تابعیت
گفتار سوم: سایر اصول قابل استفاده در مقابله با برنامه ریزی تابعیت
الف) هیچکس نمی تواند آنچه را که صاحب آن نیست به دیگری منتقل نماید
ب) اصل حسن نیت
گفتار چهارم: معاهده های سرمایه گذاری و مقابله با برنامه ریزی تابعیت
جمع بندی بخش دوم
نتیجه
فهرست منابع و مآخذ
فهرست جدول ها جدول شماره ۱: مفهوم کنترل در معاهده ها و تفاسیر مراجع داوری سرمایه گذاری خارجی ۳۰ جدول شماره۲ : رویکرد مراجع داوری نسبت به اشکال گوناگون برنامه ریزی تابعیت ۱۲۸ جدول شماره ۳: معیارهای احراز سرمایه گذاری در رای های داوری سرمایه گذاری خارجی ۱۵۸ جدول شماره ۴: صلاحیت زمانی و برنامه ریزی تابعیت ۱۷۶ جدول شماره
- میزان موفقیت خوانده در استناد به شرط انکار منافع ۱۹۹ جدول شماره
- تفاسیر مراجع داوری سرمایه گذاری خارجی از شروط شکلی انکار منافع ۲۰۰ جدول شماره
- دعاوی سوءاستفاده از حق ۲۱۲ جدول شماره
- برنامه ریزی تابعیت و Nemo Dat Quad Non Habet/ اصل حسن نیت ۲۱۸
کلیدواژه ها
- برنامه ریزی تابعیت
- داوری سرمایه گذاری خارجی
- معاهده دوجانبه سرمایه گذاری
- حمایت دیپلماتیک
- شرط انکار منافع
- سوءاستفاده از حق
- صلاحیت مراجع داوری سرمایه گذاری