احکام طلاق خلع و کاربردهای قضایی آن مطالعه تطبیقی حقوق عراق و مصر
 | |
| عنوان | احکام طلاق خلع و کاربردهای قضایی آن مطالعه تطبیقی حقوق عراق و مصر |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | مروه حاتم مبروک |
| استاد راهنما | سیده ام البنین حسینی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۴۰۲ |
| دانشگاه | دانشگاه قم |
احکام طلاق خلع و کاربردهای قضایی آن مطالعه تطبیقی حقوق عراق و مصر عنوان پایان نامه ای است که توسط مروه حاتم مبروک، با راهنمایی سیده ام البنین حسینی در سال ۱۴۰۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.
چکیده
برخی از فقها در قانون، خلع را به عنوان دعوی زوجه علیه زوج در صورت غیرممکن شدن زندگی با او و عدم امکان ادامه زندگی زناشویی و ترسیدن زن از اینکه نتواند به واسطه عدم ادامه زندگی از عمل به احکام الهی باز بماند مطرح نموده اند. خلع مقتضی آن است که زوجه با استرداد مهریه و صرف نظر کردن از تمام حقوق مالی خود، خودش را از قید و بند زوجیت رها کند، بنابراین خلع یا جدایی قضایی، حکمی است که در قانون و شرع وجود دارد. در قوانین عراق و مصر، خلع به این صورت است که زوجه چیزی را به عنوان بدل به شوهرش می بخشد که ممکن است مبلغی پول یا منفعت دیگری باشد به ارزشی مانند اینکه زوجه از مهریه اش،چه مهریه حال و چه مهریه موجل چشم بپوشد. این مبالغ، دینی به ذمه شوهر برشمرده می شوند و اعراض از این مبالغ یا قسمتی از آن، جایگزین رهایی زوجه از قید نکاح و زندگی زناشویی محسوب می شود. در واقع در قوانین عراق و احکام شرعی ، زوجه نمی تواند خود را طلاق دهد مگر به واسطه جدا سازی زوجین توسط قاضی و مواردی وجود دارد که در قوانین مصر به آن عصمت بدست زوجه گفته می شود و زوجه در این حالت می تواند طلاق خود را از شوهر بگیرد و بر این اساس، شناسایی احکام مخصوص به خلع و معرفی آنها به نحوی که مطابق با مفاد بند دوم ماده یک قانون اجرایی احوال شخصیه عراق باشد تبدیل به ضرورتی مبرم شده است و مستلزم رعایت اصول شریعت اسلامی که بیشترین مطابقت با مفاد این قانون را دارد می باشد. شایان ذکر است که می توان گفت قانون احوال شخصیه عراق در غالب موارد با شریعت اسلام تطابق دارد و در پژوهش کنونی به بیان منابع شرعی و ارکان خلع و نیز صیغه ای که باید بواسطه آن منعقد شود خواهیم پرداخت.در این پژوهش از روش تحلیلی و توصیفی استفاده کرده ایم و بارز ترین نتایج به دست آمده آن است که خلع عقدی مبتنی بر رضایت است که ارکان آن ایجاب و قبول است و بدون رضایت اثر شرعی و حقوقی خود را ندارد، اما قانون طلاق خلع را ملزم به وقوع در نزد قاضی کرده است و این فعلی نیکو در جهت تضمین حقوق زوجین است. قانون احوال شخصیه عراق به زوجه حق مسکن را به معنای وسیع تری داده است، زیرا شامل زن مطلقه می شود، خواه فرزند داشته باشد یا نداشته باشد و او را منحصر به داشتن فرزند، همانطور که در قانون مصر آمده است، نکرده است همانطور که قانون مصر و عراق، زن مطلقه را به شرایطی برای اخذ مسکن اعم از اینکه حاضنه باشد یا نباشد محدود می کند که منجر به مفاسد اجتماعی می شود که مهمترین این شرایط عدم ازدواج زن مطلقه است (یکی از دلایل اساسی برای رسیدن زن به این حق ) که منجر به محرومیت زن مطلقه از حقوق شخصی و قانونی خود در ازدواج و تشکیل خانواده جدید و همزیستی با جامعه می شود. همچنین شرع اسلام در بسیاری از موارد حق طلاق و خاتمه دادن به پیوند زناشویی را از زنان سلب نکرده است. این برخلاف نظر برخی است که مدعی اند قوانین احوال شخصیه که برگرفته از شریعت اسلام است، به زوج حق فسخ یک طرفه زناشویی را داده است در حالی که زن چنین حقی را ندارد و این حق را به زن داده است در صورتی که نکاح ضرر مادی یا معنوی مقرر در شرع و قانون برای زن به همراه داشته باشد به طوری که زن نمی تواند زندگی با شوهرش را تحمل کند و ادامه آن را افزایش نفرت و کینه می داند همانطور که دانستیم شرایطی که در خلع باید وجود داشته باشد، اهلیت شوهر و امکان وقوع خلع بر زن است.
ساختار و فهرست پایان نامه
المقدمه
ا بیان المساله
ب اهداف البحث
ج ضروره البحث
د الدراسات السابقه
ه– اسیله البحث
ه– فرضیات البحث
ز منهجیه البحث
س هیکلیه البحث
الفصل الاول: المباحث التمهیدیه
المبحث الاول: المفاهیم
المطلب الاول: الزواج
الفرع الاول: تعریف الزواج
اولا: الزواج فی اللغه
ثانیا: الزواج اصطلاحا
الفرع الثانی: الزواج عند الفرق الاسلامیه
اولا: الزواج عند الشیعه
ثانیا: الزواج عند اهل السنه والجماعه
المطلب الثانی: الخلع
الفرع الاول: تعریف الخلع
اولا: الخلع لغه
ثانیا: الخلع اصطلاحا
الفرع الثانی: الخلع فی الشرع والقانون
اولا: الخلع فی الشرع
ثانیا: الخلع فی القانون
المبحث الثانی: خصایص طلاق الخلع وممیزاته عن سایر انواع الطلاق
المطلب الاول: خصایص طلاق الخلع
المطلب الثانی: ممیزات المخالعه عن سایر انواع الطلاق
المبحث الثالث: التطور التاریخی لطلاق الخلع فی القانون العراقی والمصری
المطلب الاول: التطور التاریخی لطلاق الخلع فی القانون العراقی
المطلب الثانی: التطور التاریخی لطلاق الخلع فی القانون المصری
الفصل الثانی: ارکان الخلع وطبیعته فی القانون العراقی والمصری
المبحث الاول: ارکان طلاق الخلع
المطلب الاول: طرفی الخلع الزوج والزوجه
الفرع الاول: حق الزوجه فی طلب الخلع
الفرع الثانی: حکم إجابه الزوج طلب الخلع
المطلب الثانی: عوض الخلع والصیغه
الفرع الاول: العوض فی الخلع
الفرع الثانی: الصیغه فی الخلع
المبحث الثانی: طبیعه طلاق الخلع
المطلب الاول: التکییف القانونی للخلع
الفرع الاول: تکییف الخلع القانونی
الفرع الاول: نوع الخلع
اولا: آثار اعتبار الخلع یمینا
ثانیا: آثار اعتبار الخلع معاوضه
الفرع الثانی: فرقه الخلع و ادلته
الفصل الثالث: آثار طلاق الخلع فی القانون العراقی والمصری
المبحث الاول: آثار طلاق الخلع علی الزوج
المطلب الاول: حقوق الزوج عند الخلع
الفرع الاول: حق الزوج فی العوض
الفرع الثانی: حق الزوج فی الاعتراض علی الخلع
المطلب الثانی: اضرار الخلع علی الزوج
الفرع الاول: شعور الزوج بعد الخلع
الفرع الثانی: حقوق الزوج وافعاله التی یقوم بها بعد الخلع
المبحث الثانی: آثار طلاق الخلع علی الزوجه
المطلب الاول: الآثار غیر المالیه
الفرع الاول: حضانه الاطفال
الفرع الثانی: استحقاق او سقوط قایمه المنقولات
المطلب الثانی: الآثار المالیه
الفرع الاول: المیراث
الفرع الثانی: نفقه متعه الطلاق
الخاتمه
اولا: النتایج
ثانیا: التوصیات
المصادر والمراجع
اولا: القرآن الکریم
ثانیا: المعاجم اللغویه
ثالثا: الکتب القانونیه
رابعا: القوانین
۷۶– قانون الاحوال الشخصیه العراقی رقم (۱۸۸) لسنه ۱۹۵۹
۷۷–قانون الاحوال الشخصیه المصری رقم (۱) لسنه ۲۰۰۰
۷۸–القانون المدنی العراقی رقم۴۰ لسنه ۱۹۵۱
۷۹–قانون المرافعات المصری رقم
لسنه ۱۹۶۸
خامسا: القرارات القضاییه
۸۰–قرار محکمه التمییز المرقم ۱۱۷۷ / شخصیه / من دون ذکر السنه
سادسا: المجلات والبحوث
سابعا: الرسایل والاطاریح
۸۵–نادیه فرحان زامل السودانی، الخلع فی الشریعه الإسلامیه والقانون، رساله ماجستیر مقدمه الی کلیه الحقوق، جامعه النهرین، بغداد، ۲۰۰۲م
ثامنا: المواقع الالکترونیه
کلیدواژه ها
- طلاقِ
- خول
- کاربردهای قضایی
- شوهر
- زوجه