ارزیابی نظام فرزندخواندگی در حقوق ایران با تاکید به قانون مصوب 1392
 | |
| عنوان | ارزیابی نظام فرزندخواندگی در حقوق ایران با تاکید به قانون مصوب ۱۳۹۲ |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | فرنوش فخیمی |
| استاد راهنما | پژمان محمدی |
| استاد مشاور | سیدمحمدحسن ملایکه پور شوشتری، حسین ایزدی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۴ |
| دانشگاه | دانشگاه شهید چمران اهواز |
ارزیابی نظام فرزندخواندگی در حقوق ایران با تاکید به قانون مصوب ۱۳۹۲ عنوان پایان نامه ای است که توسط فرنوش فخیمی، با راهنمایی پژمان محمدی و با مشاوره سیدمحمدحسن ملایکه پور شوشتری و حسین ایزدی در سال ۱۳۹۴ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید چمران اهواز دفاع گردید.
چکیده
پذیرش کودکان بی سرپرست علاوه بر این که موجب رفع نیازهای معنوی و عاطفی خانواده پذیرنده است باعث حمایت، رعایت مصلحت و منفعت مادی و معنوی کودک بی سرپرست نیز می باشد. فواید فردی و اجتماعی فرزند خواندگی و نیاز ضروری جامعه به این نهاد؛ باعث پذیرش آن در میان جوامع مختلف می شود. تا چند دهه ی پیش، قوانین داخلی ایران فرزند خواندگی را به جز در مورد اقلیت های مذهبی به رسمیت نمی شناخت و فرزند خواندگی در بین مسلمانان ایران با توجه به نفوذ فرهنگ اسلامی تا سال ۱۳۵۳ جایگاه قانونی نداشت. نیاز عاطفی جامعه ولزوم حمایت از اطفال بدون سرپرست سبب شد که در اسفند ماه آن سال قانونی با نام قانون حمایت از کودکان بدون سرپرست به تصویب برسد. اما به علت هراس از نقض مقررات شرعی، حاوی نوعی اجمال و ابهام بود. گذر قریب ۴۰ سال از تاریخ تصویب قانون مذکور و مواجه شدن جامعه با مشکلات فراوان، سبب شد که قانون گذار به دنبال راهکار جدیدی باشد که این امر با تصویب قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست مورخ ۹۲/۷/۱۰ محقق گردید. شایان ذکر است که قانون اخیر علی رغم دارا بودن تحولات و نوآوری ها، دارای کاستی هایی نیز می باشد که سبب گردیده آن امید و انتظار فراوان مبنی بر رفع مشکلات کودکان بی سرپرست با اندکی یاس روبرو گردد. لذا لازم است به منظور استفاده ی بهتر از فرصت های تازه ای که قانون اخیر فراروی جامعه قرار داده و از طرفی جهت جلوگیری از آثار نامطلوب اجرای قانون جدید، نسبت به بررسی دقیق آن مبادرت نمود.در این پایان نامه سعی شده که این امر محقق گردد.
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه ۱
فصل اول: مفاهیم، مبانی و پیشینه
مبحث اول: مفاهیم ۲
گفتار اول: فرزندخواندگی و انواع آن ۲
بند اول: فرزندخواندگی کامل و ساده ۹
بند دوم: فرزندخواندگی موسسه ای و مستقل ۱۲۲
گفتار دوم: سرپرستی و انواع آن ۱۳
بند اول: مقایسه نهادهای سرپرستی با یکدیگر ۱۴
۱ سرپرستی ولی خاص ۱۴
۲ سرپرستی وصی ۱۵
۳ سرپرستی حاکم شرع (ولی عام) ۱۵
۳–۱ سرپرستی فرزندپذیران ۱۶
۳–۲ سرپرستی قیم از طرف حاکم شرع ۱۶
۴ سرپرستی امین موقت ۱۷
۵ سرپرستی ملقوط ۱۷
بند دوم: تفاوت قیومیت با سرپرستی و فرزندخواندگی ۱۸
۱– تفاوت در شرایط نهادهای مذکور ۱۹
۲– تفاوت در محدوده اختیارات تفویضی ۱۹
مبحث دوم: مبانی فرزندخواندگی ۲۰
گفتار اول: مبانی شرعی ۲۲
بند اول: نظریه نسخ فرزندخواندگی ۲۳
بند دوم: نظریه تعدیل فرزندخواندگی ۲۵
گفتار دوم: مبانی اجتماعی ۲۸
بند دوم: نظام نوین فرزندخواندگی ۳۳
مبحث سوم: پیشینه تاریخی ۳۴
گفتار اول: فرزند خواندگی در عهد انبیاء الهی ۳۶
گفتار دوم: فرزند خواندگی در زمان جاهلیت ۳۷
مبحث چهارم : بررسی فرزندخواندگی در کنوانسیون حقوق کودک ۱۹۸۹ ۳۸
فصل دوم : شرایط و آثار فرزندخواندگی
مبحث اول : ماهیت فرزندخواندگی ۵۲
گفتار اول: عقد فرزندخواندگی ۵۴
بند اول: اطراف عقد فرزندخواندگی ۵۵
بند دوم: اوصاف عقد فرزندخواندگی ۵۷
۱) لازم بودن عقد ۵۸
۲) با نام بودن عقد ۵۹
۳) مسامحی بودن عقد ۶۰
۴) تشریفاتی بودن عقد ۶۰
گفتار دوم : حکم فرزندخواندگی ۶۱
بند اول: حکم تحقق فرزندخواندگی ۶۲
بند دوم: حکم انحلال فرزندخواندگی ۶۴
مبحث دوم : شرایط و موانع فرزندخواندگی ۶۷
گفتار اول: شرایط سرپرستان ۶۷
بند اول: وضعیت تاهل ۶۷
بند دوم: شرایط زمانی ۶۹
بند سوم: اهلیت ۷۱
بند چهارم: نداشتن فرزند ۷۲
بند ششم: سلامت جسمی و اخلاقی ۸۰
گفتار دوم: شرایط فرزند ۸۲
بند اول: شرط سنی ۸۳
بند دوم: بدون سرپرست بودن ۸۴
گفتارسوم: موانع فرزندخواندگی ۸۵
بند اول: اشتراک دینی، قومی، نژادی و فرهنگی ۸۵
بند دوم: محدودیت تعداد افراد قابل پذیرش ۸۸
مبحث سوم: آثار فرزندخواندگی ۹۰
گفتار اول: آثار مالی ۹۱
بند اول: تعهد به انفاق ۹۱
۱– رابطه کودک و پذیرندگان ۹۲
۲– رابطه کودک و والدین ۹۴
۲–۱ وظیفه ابوین در قبال کودک ۹۴
۲–۲ وظیفه کودک نسبت به ابوین ۹۵
۳– رابطه غیرمستقیم ناشی از فرزندخواندگی ۹۷
بند دوم : توارث ۱۰۳
گفتار دوم: آثار غیرمالی ۱۱۲
بند اول: ولایت ۱۱۲
بند دوم: حضانت ۱۱۶
بند سوم: تسری نام خانوادگی ۱۲۰
بند چهارم: محرمیت ۱۲۴
۱– حرمت نکاح در موارد مشابه ۱۲۴
۱–۱ ربیبه ۱۲۵
۱–۲ فرزند رضاعی ۱۲۶
۲– رابطه ی فرزندخوانده با اعضای خانواده ۱۲۹
گفتار سوم: امکان نکاح ۱۳۰
مبحث چهارم: خاتمه آثار ۱۴۲
نتیجه گیری و ارایه راهکار ۱۴۷
فهرست منابع و مآخذ ۱۵۲
کلیدواژه ها
- کودک
- نوجوان
- بی سرپرست
- بد سرپرست
- فرزندخوانده
- فرزندخواندگی.
- کودکان بی سرپرست
- یتیم
- فرزند خوانده
- خانواده ناتنی
- گروه سنی
- کودک
- نوجوان
- نظام حقوقی
- ایران