اسباب نفقه و قلمرو آن در فقه اسلامی و حقوق موضوعه ایران

عنوان	اسباب نفقه و قلمرو آن در فقه اسلامی و حقوق موضوعه ایران
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	مدینه حسن زاده
استاد راهنما	فرج بهزاد
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۸
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل

اسباب نفقه و قلمرو آن در فقه اسلامی و حقوق موضوعه ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط مدینه حسن زاده، با راهنمایی فرج بهزاد در سال ۱۳۹۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل دفاع گردید.

چکیده

پایان نامه حاضر با هدف بررسی اسباب نفقه و قلمرو آن در فقه اسلامی و حقوق موضوعه ایران به روش توصیفی – تحلیلی انجام گرفته است. با نگاهی به قرآن، روایات و آثار فقهی مشاهده می شود که خانواده به عنوان یک نهاد حقوقی تابع قوانین و مقرراتی می باشد که در سایه آن حقوق تک تک اعضای تشکیل دهنده آن (زن و مرد) و تعهداتی که طرفین در این نهاد بر عهده دارند تبیین می گردد. نظام حقوقی اسلام امتیازهای مالی ویژه ای را برای زوجه در نظر گرفته که حق نفقه یکی از این امتیازات می باشد. حق نفقه برای زنان بدین ترتیب می باشد که مرد مسیولیت کلیه مخارج زندگی زوجه اعم از مسکن، خوراک، پوشاک و غیره را بر عهده دارد و زن در تامین هزینه های زندگی خود و اولاد اگر چه توانایی مالی هم داشته باشد مسیولیتی ندارد. نتیجه کلی که از این تحقیق به عمل آمد به این صورت است که تکلیف شوهر در پرداخت نفقه زوجه دایم چه در حقوق اسلام و چه در سیستم حقوقی ایران جزء احکام مسلمی است که باید به آن عمل کند. حکم شارع اسلام که مبنای قواعد قانونی مدنی ایران در باب نفقه است با شرط خلاف آن قابل تغییر نیست. اسباب وجوب نفقه در سه مورد می باشد که زوجیت، قرابت و ملکیت می باشند. در این پایان نامه اسباب و قلمرو نفقه در فقه و حقوق ایران مورد بحث و بررسی گردیده و شرایط آن مورد اشاره قرار گرفته است.

ساختار و فهرست پایان نامه

عنوان صفحه چکیده

مقدمه:

الف) بیان مساله

ب) سوال های تحقیق

ج) پیشینه تحقیق

د) اهداف تحقیق

ه–) روش تحقیق

و) ساماندهی تحقیق

فصل اول: کلیات (تعاریف ، معانی، مفاهیم و سیرتاریخی)

۱–۱– نفقه

۱–۱–۱– تعریف لغوی

۱–۱–۲– تعریف اصطلاحی

۱–۱–۲–۱– تعریف حقوقی

۱–۱–۲–۲– تعریف فقهی

۱–۱–۲–۳– تعریف نفقه در مقررات موضوعه

۱–۱–۲–۴– تعریف نفقه در قانون مدنی

۱–۲– اقسام نفقه

۱–۲–۱– مسکن

۱–۲–۲– البسه (پوشاک)

۱–۲–۳– غذا

۱–۲–۴– اثاث منزل

۱–۲–۵– سایر موارد

۱–۳– تعریف نکاح

۱–۳–۱– معنی وتعریف نکاح

۱–۳–۲– تعریف نکاح از لحاظ لغت

۱–۴– موقعیت نفقه در عقد نکاح

۱–۵– سیر تاریخی نفقه

فصل دوم: نفقه در فقه اسلامی و حقوق ایران

۲–۱– مبانی فقهی وجوب نفقه

۲–۱–۱– وجوب نفقه در قرآن

۲–۱–۲– وجوب نفقه در روایات

۲–۲– شرایط وجوب نفقه

۲–۲–۱– رابطه تمکین خاص با نفقه

۲–۲–۲– دیدگاه امام خمینی

۲–۲–۳– شرایط ایجاد حق نفقه زوجه

۲–۲–۳–۱– دایمی بودن نکاح:

۲–۲–۳–۲– تمکین :

۲–۲–۳–۳– توافق برتعیین میزان نفقه

۲–۲–۳–۴– لزوم تمییز بین قوانین امری و تکمیلی:

۲–۲–۳–۵– تاثیر توافقها در خصوص نفقه

۲–۳– تجزیه وتحلیل اعتبار شرط عدم مطالبه نفقه در نکاح

۲–۳–۱– شروط باطل و شروط معتبر

۲–۳–۲– شرط خلاف مقتضای ذات عقد

۲–۳–۳– شرط مجهول

۲–۳–۴– شرط بی فایده

۲–۳–۵– شرط عدم مطالبه نفقه

۲–۳–۶– شرط غیرممکن :

۲–۳–۷– شرط خلاف قانون تکمیلی :

۲–۳–۸– شرط خلاف قانون در زمان

۲–۳–۸–مخالفت شرط با نظم عمومی واخلاق حسنه

۲–۳–۹– مخالفت شرط با عرف

۲–۳–۱۰– شرط عدم مطالبه نفقه

۲–۴– موارد سقوط نفقه زوجه

۲–۴–۱– عدم تمکین

۲–۴–۱–۱– نشوز: ۵۰ ۲–۴–۱–۲– نشوز زن و سقوط نفقه

۲–۴–۱–۳– مانع مشروع:

۲–۴–۱–۴– عدم اظهار تسلیم و اطاعت مجدد پس از نشوز:

۲–۴–۱–۵– فرایض شرعی

۲–۴–۲– اسقاط نفقه توسط خود زوجه

۲–۴–۲–۱– نفقه حد فاصل عقد نکاح تا زفاف

۲–۴–۲–۲– زوج وزوجه صغیر

۲–۴–۲–۳– کشف بطلان نکاح :

۲–۴–۲–۴– نکاح و طلاق باین:

۲–۴–۲–۵– طلاق رجعی:

۲–۴–۲–۶– عده وفات:

۲–۴–۲–۷– فوت زوج

۲–۴–۲–۸– فوت زوجه :

۲–۴–۲–۹– ارتداد:

۲–۵– نفقه در نکاح منقطع

۲–۵–۱– ماهیت شرط عدم مطالبه نفقه در نکاح

فصل سوم: اسباب و قلمرو نفقه

۳–۱– رابطه عقد با نفقه

۳–۱–۱– رابطه ریاست شوهر با نفقه

۳–۲– مبنای حقوقی نفقه

۳–۳– آثار حقوقی مبانی نفقه

۳–۳–۱– اثبات تمکین از طرف زوجه

۳–۳–۲– اثبات نشوز زوجه از طرف زوج

۳–۳–۳– نفقه دوران عقد

۳–۳–۴– نفقه نکاح منقطع

۳–۳–۵– ملاک تعیین نفقه

۳–۶– حدود و مصادیق نفقه

۳–۷– اسباب وجوب نفقه

۳–۷–۱– نفقه اقارب

۳–۷–۱–۱– نسبی و عمودی بودن قرابت

۳–۷–۱–۲– شرایط نفقه ی اقارب

۳–۷–۱–۳– تمکن و استطاعت مالی پرداخت کننده ی نفقه

۳–۷–۱–۴– فرضیات نفقه اقارب

۳–۷–۱–۵– آثار ترک انفاق

۳–۷–۱–۶– خصوصیات نفقه اقارب

۳–۷–۲– نفقه زوجه

۳–۷–۲–۱– شرایط وجوب نفقه زوجه

۳–۷–۲–۲– گستره نفقه زوجه

۳–۸– تفاوت های نفقه اقارب با نفقه زوجه

۳–۹– آثار ترک نفقه اقارب

۳–۹–۱– جرم عدم پرداخت نفقه اقارب

۳–۱۰– وجوب انفاق بر بهایم مملوکه

۳–۱۱– امتیازات نفقه زوجه

۳–۱۱–۱– یک جانبه بودن نفقه

۳–۱۱–۲– عدم تاثیر فقر در تمکن نفقه

۳–۱۱–۳– قابل مطالبه بودن نفقه گذشته

۳–۱۱–۴– تناسب با وضع اجتماعی زن

۳–۱۱–۵– مقدم بودن طلب زن

۳–۱۲– انفاق تکلیف یا حق

نتیجه

پیشنهادات

منابع

کلیدواژه ها

• فقه اسلامی
• حقوق ایران