استیفای طلب از مال مرهون در حقوق ایران و آمریکا

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
استیفای طلب از مال مرهون در حقوق ایران و آمریکا
عنواناستیفای طلب از مال مرهون در حقوق ایران و آمریکا
رشتهحقوق خصوصی
دانشجومحسن فخرآبادی
استاد راهنمامحمدهادی عباس زاده
استاد مشاورسیدعباس تولیت
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۴۰۰
دانشگاهدانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری



استیفای طلب از مال مرهون در حقوق ایران و آمریکا عنوان پایان نامه ای است که توسط محسن فخرآبادی، با راهنمایی محمدهادی عباس زاده و با مشاوره سیدعباس تولیت در سال ۱۴۰۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دفاع گردید.

چکیده

امکان استیفای طلب موضوعی است که همواره دغدغه ی اشخاص در روابط قراردادی بوده است. اصطلاحات مال مرهون، عین مرهونه، وثیقه، رهن، رهینه و گرو همگی به یک معنا بوده و اشاره به مالی دارند که به موجب یکی از قراردادهای وثیقه ای، پشتوانه طلب قرار گرفته و به دارنده حق وثیقه، حق تعقیب و تقدم داده و استیفای طلب را برای وی تسهیل می نماید. پس از تخلف متعهد از ایفای تعهدات خود، مسیله ی نحوه استیفای دین از محل وثیقه، پررنگ می شود. حقوق ایران به موجب مقررات پراکنده در قوانین مختلف، روش های گوناگونی را برای این امر، پیش بینی نموده است. ابهام مهمی که نیازمند پاسخ است، لزوم مراجعه به مقامات عمومی است: آیا طلبکار می تواند بدون مراجعه به دادگاه یا اداره ثبت، از طریق شروط ضمن عقد مانند وکالت در فروش وثیقه یا رهن به شرط مبیع بودن وثیقه در صورت عدم بازپرداخت وام، طلب خود را استیفاء کند. به نظر می رسد قانون گذار با تصویب ماده ۳۴ قانون ثبت، در صدد حمایت از راهن به عنوان طرف ضعیف قرارداد بوده است و به دلیل امری بودن مقررات مزبور، نمی توان به صورت شخصی اقدام به استیفاء نمود. در نظام حقوقی آمریکا، حسب اینکه مال مورد وثیقه، منقول باشد یا غیرمنقول ، مقررات گوناگونی برآن حاکم است. ماده ۹ قانون متحدالشکل تجاری آمریکا صرف نظر از قالب عقد، بر تمامی قراردادهایی که منجر به ایجاد حق وثیقه نسبت به مال منقول می گردند، حاکم می باشد. در خصوص اموال غیرمنقول، مقررات کامن لو حاکم بوده و هر ایالت، مقررات خاص خود را دارد. از نکات قابل توجه این نظام حقوقی، تجویز استفاده از روش های خوددادگری (احقاق حق شخصی) جهت استیفای طلب از وثیقه است؛ مرتهن می تواند به طریق مقتضی وثیقه را تحت تصرف و استیلای خویش درآورده و به فروش برساند، مشروط بر اینکه با حسن نیت و به نحو متعارف عمل نماید. در این پژوهش پس از جمع آوری اطلاعات از طریق منابع کتابخانه ای و آراء دادگاه ها، به توصیف و تحلیل آنها پرداخته و تلاش شده است جنبه ی عملی و کابردی پژوهش از جنبه ی نظری آن پیشی گیرد.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب مقدمه

۱ بیان مسیله و اهمیت آن

۲ پیشینه پژوهش

۳ سوالات پژوهش

۴ روش پژوهش

۵ ساختار پژوهش

فصل اول: مفاهیم و کلیات

مبحث اول: مفهوم استیفای طلب از مال مرهون در حقوق ایران و آمریکا

گفتار اول: در حقوق ایران

بند اول: تعریف

بند دوم: اقسام

الف: وثایق عام و خاص

ب: وثایق شخصی و عینی

ج: وثایق قراردادی، قانونی و قضایی

بند سوم: مصادیق و منابع

گفتار دوم: در حقوق آمریکا

بند اول: تعریف و اقسام

بند دوم: منابع و تاریخچه

مبحث دوم: ایجاد حق وثیقه در حقوق ایران و آمریکا

گفتار اول: در حقوق ایران

بند اول: عقد رهن

بند دوم: معاملات با حق استرداد

بند سوم: قرارداد وثیقه

گفتار دوم: در حقوق آمریکا

بند اول: اموال منقول

الف: اقسام وثایق منقول

۱ کالاها

۲ اموال غیرمادی

ب: ایجاد و استقرار حق وثیقه

۱ ایجاد حق وثیقه

۱_۱ قصد بدهکار مبنی بر اعطای حق وثیقه

۲_۱ وجود قرارداد رهنی مکتوب یا تصرف رهینه یا کنترل بر آن

۱_۲_۱ تصرف

۲_۲_۱ کنترل

۳_۲_۱ قرارداد رهنی مکتوب

۳_۱ تسلیم عوض از جانب بستانکار (ذی نفع معامله رهنی)

۴_۱ ذی حق بودن راهن نسبت به مال موضوع قرارداد رهنی

۲– استقرار حق وثیقه

۱_۲ استقرار از طریق ثبت

۲_۲ استقرار از طریق قبض استمراری

۳_۲ استقرار از طریق کنترل

۴_۲ استقرار خودکار

بند دوم: اموال غیرمنقول

الف: عقد رهن (Mortgage)

۱ تعهدنامه

۲ قرارداد رهن

ب: سند تراست (Deed of trust)

فصل دوم: روش های استیفای طلب از مال مرهون در حقوق ایران و آمریکا

مبحث اول: در حقوق ایران

گفتار اول: در فقه امامیه

بند اول: اعطای وکالت یا اذن در فروش مال مرهون

بند دوم: رجوع به حاکم

بند سوم: تحویل مال مرهون به شخص ثالث

بند چهارم: فروش علی الراس بصورت خصوصی

گفتار دوم: در حقوق موضوعه

بند اول: قانون مدنی

بند دوم: قانون ثبت

بند سوم: قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی دولت

بند چهارم: دستورالعمل توثیق اوراق بهادار

بند پنجم: قانون دریایی ایران

گفتار سوم: رویه قضایی

بند اول: شعب بدوی و تجدیدنظر استان تهران

بند دوم: شعب بدوی و تجدیدنظر استان مازندران

بند سوم: شعب بدوی و تجدیدنظر استان قم

گفتار چهارم: مسایل

مبحث دوم: در حقوق آمریکا

گفتار اول: اموال منقول

بند اول: تصرف وثیقه

الف: روش خوددادگری (احقاق حق شخصی)

۱ تصرف مسالمت آمیز

۱_۱ احتمال بروز خشونت

۲_۱ ورود به ملک مدیون

۳_۱ حضور مامور انتظامی

۴_۱ استفاده از حیله و فریب مدیون

۵_۱ اسقاط شرط تصرف مسالمت آمیز

۶_۱ مقررات خاص ایالت لوییزیانا

۲ غیرفعال سازی مال مرهون

۳ اجرای وثایق غیرمادی

ب: روش قضایی

بند دوم: اخطاریه فروش

الف: مخاطبان اخطاریه

ب: زمان ارسال اخطاریه

ج: معافیت از ارسال اخطاریه

بند سوم: فروش یا تملک وثیقه

الف: فروش بصورت عمومی

ب: فروش بصورت خصوصی

ج: تملک وثیقه

۱ موافقت مدیون

۲ فقدان اعتراض به پیشنهاد مرتهن

۳ عدم تصرف کالاهای مصرفی

۴ فروش اجباری کالاهای مصرفی

بند چهارم: تقسیم عواید

الف: هزینه های متعارف

ب: طلب مرتهنِ فروشنده وثیقه

ج: طلب سایر دارندگان حق وثیقه

بند پنجم: تخطی از مقررات قانونی و جبران ها

الف: دستور قضایی

ب: مطالبه خسارت

بند ششم: اثر ورشکستگی مدیون

گفتار دوم: اموال غیرمنقول

بند اول: روش قضایی

بند دوم: روش غیرقضایی

بند سوم: بازپس گرفتن ملک

نتایج و پیشنهاد ها

الف: نتایج

ب: پیشنهادها

فهرست منابع

کلیدواژه ها

  • استیفای طلب
  • اجرای وثیقه
  • مال مرهون
  • ماده ۳۴ قانون ثبت
  • قانون متحد الشکل تجاری
  • حقوق آمریکا