اشتباه در شخصیت طرف معامله در حقوق ایران و انگلیس
 | |
| عنوان | اشتباه در شخصیت طرف معامله در حقوق ایران و انگلیس |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | مهران دولتشاهی |
| استاد راهنما | حمید ابهری |
| استاد مشاور | همایون مافی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۸۸ |
| دانشگاه | دانشگاه مازندران |
اشتباه در شخصیت طرف معامله در حقوق ایران و انگلیس عنوان پایان نامه ای است که توسط مهران دولتشاهی، با راهنمایی حمید ابهری و با مشاوره همایون مافی در سال ۱۳۸۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه مازندران دفاع گردید.
چکیده
ماده ی ۲۰۱ قانون مدنی مقرر می دارد: اشتباه در شخص طرف به صحت معامله خللی وارد نمی آورد، مگر در مواردی که شخصیت طرف علت عمده ی عقد بوده باشد . ابهام توام با اجمالی که در این ماده در خصوص اشتباه در شخص و شخصیت و بخصوص واژه ی بحث برانگیز"خلل" وجود دارد، باعث شده که در ساحت مبارک حقوقدانان حی و فقید؛ اختلاف نظرهایی مبنی بر اثر این نوع اشتباه بر قراردادها، ایجاد گردد، زیرا مقنن با آوردن کلمه ی "خلل" بعنوان ضمانت اجرای این نوع اشتباه، از یک طرف به صراحت نسبت به باطل بودن چنین قراردادهایی نظر نداده است و از طرف دیگر با این رویه ی نا متعارف، قواعد و اصول حقوقی ای را که در سایر مواد وجود دارد زیر سوال برده است. به نظر می رسد قانونگذار تعمدا اقدام به چنین امری کرده باشد، زیرا در حقیقت می خواسته است بین نظام حقوقی ایران که منشاء بیشتر قواعد آن از فقه امامیه است و ضمانت اجرای چنین اشتباهی را گاه، بطلان و گاه بدلیل عدم تطابق قصد با واقع، برای آن قرارداد– وجود اعتباری و حقوقی ای متصور نمی شوند، با نظام حقوقی فرانسه که ماده ی یاد شده اقتباسی از آن کشور است؛ و ضمانت اجرای "قابلیت ابطال" را برای آن در نظر گرفته اند، ارتباط و ایتلاف برقرار کند. پس؛ بایستی به یاری قراین و امارات و مواد مختلفی همچون ماده ی ۱۹۹ و۷۶۲و ... قصد قانونگذار را احراز کرد و نهایتا به مفهوم درست این ماده دست یافت. به نظر می رسد با توجه به ثبات و استواری معاملات که در ضِل خود پایندگی و استحکام عقود را به همراه دارد، و همچنین نظر به اینکه قانونگذار بصراحت از لفظ بطلان در این ماده استفاده نکرده و استنباطی که از ماده ی ۱۹۹ می شود، بایستی معنای "خلل" را به عدم نفوذ سوق داد. در حقوق انگلیس نیز اشتباه دامنه ای گسترده دارد و موقعیتهایی که در آن، قرارداد بخاطر اشتباه، باطل یا فسخ می شود، در دعاوی غیر متجانسی شرح داده شده اند، لذا همین امر سبب شده که یک نظریه ی عام زیربنایی در مورد اشتباه وجود نداشته باشد. اما طبق رویه ی معمول در آن کشور، اشتباه در هویت در صورتی می تواند سبب بطلان گردد که اولا: هویت طرف مقابل از اهمیت اساسی برخوردار باشد. ثانیا: طرف اشتباه کننده قصد انعقاد قرارداد با شخص معین را داشته باشد. ثالثا: طرف مقابل بایستی از اشتباه آگاه باشد. بااین توضیح مشخص می شود نگاه و ضمانت اجرای موجود در حقوق انگلیس درخصوص اشتباه درهویت تا حدودی شبیه به دیدگاه موجود در حقوق ایران می باشد.
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه: ۱
فصل اول: تعاریف، مفاهیم، مقایسه ی اشتباه با عناوین مشابه همراه با مطالعه ی تطبیقی
مبحث اول: مفهوم و منابع اشتباه، مقایسه ی اشتباه با عناوین مشابه همراه با مطالعه ی تطبیقی
گفتار اول : مفهوم اشتباه ۵
بند اول: معنای لغوی ۶
بند دوم : معنای حقوقی
گفتاردوم : منابع اشتباه ۹
بند اول: منابع فقهی ۹
بند دوم: منابع حقوقی ۱۰
گفتارسوم: مطالعه ی تطبیقی درباره ی منابع اشتباه ۱۱
گفتار چهارم: مقایسه ی اشتباه با عناوین مشابه ۱۲
بند اول: جهل و رابطه ی آن با اشتباه ۱۲
بند دوم: خطا و رابطه ی آن با اشتباه ۱۴ بند سوم: تفاوت سهو با اشتباه ۱۵
بند چهارم: حسن نیت و ارتباط آن با اشتباه ۱۶
گفتار پنجم: مطالعه ی تطبیقی درباره ی مفهوم و ارتباط اشتباه و تدلیس ۲۱
بند اول: مفهوم اشتباه در حقوق انگلیس ۲۱
بند دوم: حسن نیت و ارتباط آن با اشتباه در حقوق انگلیس ۲۳
مبحث دوم: مفهوم و اجزای اراده و تاثیر اشتباه بر آن ۲۵
گفتار اول: اراده و اجزای آن ۲۵
بند اول: تعریف اراده و اجزای آن ۲۵ بند دوم: تفکیک بین قصد و رضا ۲۷
گفتاردوم: تاثیر اشتباه بر اراده ۲۹
گفتار سوم : مطالعه ی تطبیقی درباره ی تاثیر اشتباه بر اراده ۳۶
مبحث سوم: مفهوم شخص و شخصیت و اقسام آن، بررسی واژگان خلل و علت
عمده ۳۷
گفتاراول: معنای شخص و شخصیت درطرف معامله ۳۸
بند اول: مفهوم شخص و اقسام آن ۳۸
بند دوم: تمایز مفهومی شخص و شخصیت در معنای عام ۴۱
بند سوم: تمایز شخص و شخصیت از دیدگاه قانون مدنی ۴۲
گفتار دوم: مطالعه ی تطبیقی درباره ی شخص و شخصیت ۴۳
گفتار سوم: مفهوم خلل در قرارداد ۴۳
بند اول: تعبیر خلل به معنای بطلان ۴۳
بند دوم: تعبیر خلل به معنای عدم نفوذ ۴۴
گفتارچهارم : مطالعه ی تطبیقی درباره ی معنای خلل ۴۵
گفتار پنجم: مفهوم علت عمده در قرارداد ۴۵
بند اول: تعریف علت ۴۶
بند دوم: معنای علت عمده ۴۷
گفتار ششم: مطالعه ی تطبیقی درباره ی علت عمده در قرارداد ۴۹
فصل دوم: اشتباه در شخصیت طرف در حقوق ایران ۵۱
مبحث اول: صور مختلف اشتباه در شخص و شخصیت ۵۱
گفتاراول: اشتباه در هویت مادی یا جسمی ۵۱
گفتار دوم: اشتباه در هویت و وضع مدنی ۵۲
گفتار سوم: اشتباه در اوصاف اساسی ۵۲
گفتارچهارم: اشتباه در حیات شخص طرف قرارداد ۵۳
مبحث دوم: کیفیت و نحوه ی تاثیر شخصیت بر اعمال حقوقی ۵۴
گفتاراول: عقودی که معمولا در آنها شخصیت طرف علت عمده است ۵۴
بند اول: عقود غیر معوض ۵۵
بند دوم: عقود امانی ۶۱
گفتار دوم: عقودی که معمولا در آنها شخصیت طرف ، علت عمده نیست
(عقود معوض) ۶۲
مبحث سوم: آثار حقوقی اشتباه ۶۵
گفتار اول: نظریه ی بطلان ۶۵
گفتار دوم: نظریه ی عدم نفوذ ۶۷
مبحث چهارم: تاثیر اشتباه در نکاح، معامله با خود و صلح ۷۳
گفتاراول: تاثیر اشتباه در عقد نکاح ۷۳
بند اول: اشتباه در هویت جسمی ۷۵
بند دوم: اشتباه در اوصاف اساسی ۸۰
بند سوم: اشتباه در اوصاف غیر اساسی ۸۲
بندچهارم: اشتباه در هویت مدنی ۸۳
گفتار دوم: معامله با خود ۸۴
بند اول: تعریف ۸۴
بند دوم: جواز معامله با خود ۸۴
بند سوم: اشتباه در معامله با خود ۸۵
گفتار سوم: عقد صلح ۸۸
مبحث پنجم: تدلیس و رابطه ی آن با اشتباه ۹۲
گفتار اول: معنای لغوی و اصطلاحی تدلیس و عناصر تشکیل دهنده ی آن ۹۲
بند اول: معنای لغوی و حقوقی تدلیس ۹۲
بند دوم: عناصر تشکیل دهنده ی تدلیس ۹۳
گفتار دوم: رابطه ی تدلیس با اشتباه ۹۵
فصل سوم: اشتباه در شخصیت در حقوق انگلیس ۹۸
مبحث اول: صور مختلف اشتباه در شخصیت و اثر حقوقی مترتب برآن ۹۸
گفتار اول: صور مختلف اشتباه در شخصیت ۹۸
بند اول: اشتباه در هویت جسمی ۹۸
بند دوم: اشتباه در اوصاف ۹۹
گفتار دوم: اثر حقوقی اشتباه ۱۰۰
بند اول: ضمانت اجراهای موجود در رابطه با اشتباه ۱۰۱
بند دوم : شرایط اساسی برای تاثیر اشتباه در هویت طرف معامله ۱۰۳
بند سوم : اشتباه در شخصیت در عقد نکاح ۱۰۶
مبحث دوم: رابطه ی تدلیس و اشتباه در شخصیت ۱۰۸
بنداول: تعریف و ماهیت تدلیس ۱۰۸
بند دوم: شرایط تاثیر تدلیس ۱۱۰
بند سوم: عناصر تدلیس ۱۱۱
بند چهارم: شرایط اظهارات اغوا کننده ۱۱۳
بند پنجم: ضمانت اجراهای موجود در تدلیس ۱۱۴
بند ششم: ارتباط تدلیس با اشتباه در شخصیت ۱۱۵
نتیجه ۱۱۷
پیشنهادات: ۱۲۱ منابع: ۱۲۲
کلیدواژه ها
- شخصیت
- نظام حقوقی
- قانون
- ایران
- انگلستان
- اشتباه (حقوق)
- معامله
- طرفین قرارداد
- اشتباه در شخص و شخصیت
- خلل
- قابلیت ابطال
- علت عمده
- قصد و رضا.