اصل تحکیم خانواده مبانی و کارکردهای آن در حقوق ایران

عنوان	اصل تحکیم خانواده مبانی و کارکردهای آن در حقوق ایران
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	زهرا آل اسحق خویینی
استاد راهنما	علیرضا باریکلو
استاد مشاور	عبدالحسین شیروی خوزانی، سیدعلی علوی قزوینی
مقطع	دکتری
سال دفاع	۱۳۹۵
دانشگاه	دانشگاه تهران

اصل تحکیم خانواده مبانی و کارکردهای آن در حقوق ایران عنوان رساله ای است که توسط زهرا آل اسحق خویینی، با راهنمایی علیرضا باریکلو و با مشاوره عبدالحسین شیروی خوزانی و سیدعلی علوی قزوینی در سال ۱۳۹۵ و در مقطع دکتری دانشگاه تهران دفاع گردید.

چکیده

تزلزل و عدم استحکام در خانواده ها امری است که به خوبی از آمار رو به رشد طلاق روشن می گردد. در این میان، اصل تحکیم خانواده که مستند به ادله نقلی همچون آیات قرآن، احادیث نبوی و ادله عقلی همچون مصلحت و ضرورت است، در اصل دهم قانون اساسی به عنوان اصل زیربنای حقوق خانواده و اصلی راهنما برای دست اندرکاران حقوق قضایی اعم از مجلس و قوه قضاییه مطرح شده است. مطابق این اصل، استحکام و ثبات خانواده باید در تدوین، تفسیر و اعمال حقوق خانواده مورد توجه قرار گیرد. با این حال، اصل تحکیم در رویکرد قوانین عادی ومقررات مربوطه وحتی شروط نمونه ضمن عقد و رویه قضایی چندان مورد توجه قرار نگرفته و نتیجه آن افزایش آمار طلاق قضایی و عاطفی است. از اصل تحکیم به عنوان اصلی راهنما، اصولی همچون اصل ساختارنگری به خانواده، اصل عدالت، اصل معروف، اصل همکاری و اصل مودت و مهرورزی استنباط می شود که لازم است مبنای رویکرد قانونگذار و قوه قضاییه به حقوق خانواده باشد. همچنین همان گونه که در اصل دهم قانون اساسی به لزوم و ضرورت تحکیم خانواده، تصریح شده است، مناسب است رژیم حقوق خانواده بر مبنای اصل تحکیم تدوین شود و مقررات قانون مدنی، قانون حمایت خانواده و شروط نمونه مندرج در سند نکاح که تاکنون به عنوان حمایت از عضوی ازخانواده تدوین شده و معارض با اصول ساختارنگری، عدالت، معروف و همکاری می باشند، مورد بازنگری و اصلاح قرار گیرد. علاوه بر این، راهکارهای تقنینی مبتنی بر اصل تحکیم همچون شفاف سازی حقوق و تکالیف زوجین و توازن حقوق و تکالیف آنان و راهکارهای قضایی همچون اجرای صحیح داوری در طلاق و همچنین مشاوره تخصصی مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه ها

• حقوق خانواده
• اصل تحکیم
• اصل راهنما
• ساختارنگری
• عدالت
• همکاری
• مودت و مهرورزی