اعتبارسنجی قرارداد نهال کاری مغارسه در حقوق ایران و فقه مذاهب اسلامی

عنوان	اعتبارسنجی قرارداد نهال کاری مغارسه در حقوق ایران و فقه مذاهب اسلامی
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	عباس رضایی
استاد راهنما	علی اکبر فرح زادی
استاد مشاور	محمدهادی دارایی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۴۰۱
دانشگاه	دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری

اعتبارسنجی قرارداد نهال کاری مغارسه در حقوق ایران و فقه مذاهب اسلامی عنوان پایان نامه ای است که توسط عباس رضایی، با راهنمایی علی اکبر فرح زادی و با مشاوره محمدهادی دارایی در سال ۱۴۰۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دفاع گردید.

چکیده

یکی از عقود سنتی که امروزه، به دلیل گسترش شهرنشینی، کمتر مورد استفاده قرار میگیرد قرارداد نهال کاری(مغارسه) است. اما این امر به معنای کم اهمیتی این عقد نیست چرا که هنوز در بسیاری از مناطق ایران محاکم با دعاوی برآمده از این عقد رو به رو هستند. این پژوهش ضمن بیان تعریفی دقیق از عقد مغارسه و بیان عناصر و جایگاه تفصیلی آن در میان سایر عقود – و به ویژه به تمایز آن از عقد مزارعه و مساقات که برخلاف مغارسه صحت آن مورد تصریح قانون مدنی و فقه امامیه است– به شیوه استدلالی ، به همه ی دلایلِ صحت و بطلان این عقد در فقه امامیه و فقه اهل سنت پرداخته است و نتیجتا با نقد اصل توقیفی بودن عقود و عدم پذیرش اجماع و عدم کفایت سایر ادله به صحت عقد مزبور قایل شده است. در کنار آن سعی شده است موضع حقوق ایران، نظریات حقوقدانان و رویه قضایی و حقوق سایر کشور های مسلمان – به عنوان تابعان فقه اسلامی– نیز مورد تحلیل قرار بگیرد.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه ۱ بخش نخست – کلیات و مفاهیم ۵ فصل اول – تعریف و عنصرشناسی ۸ مبحث اول–تعریف ۸ گفتار اول)معنای لغوی ۸ گفتار دوم)معنای اصطلاحی ۹ مبحث دوم – عنصرشناسی ۱۲ فصل دوم – مقایسه مغارسه و عقود مشابه ۱۶ مبحث اول) مغارسه و مزارعه ۱۶ مبحث دوم) مغارسه و مساقات ۱۹ مبحث سوم) مغارسه و عقد شرکت ۲۰ مبحث چهارم) مغارسه و مضاربه ۲۳ مبحث پنجم) مغارسه و جعاله ۲۴ فصل سوم – جایگاه مغارسه در تقسیم بندی تحلیلی عقود ۲۵ مبحث اول) عقد لازم و جایز و خیاری ۲۵ مبحث دوم) عقد تملیکی و عهدی ۲۸ مبحث سوم) عقد رضایی و عینی و تشریفاتی ۳۱ مبحث چهارم) عقد معین و نامعین ۳۲ مبحث پنجم) عقد معاوضی و مشارکتی ۳۲ مبحث ششم) عقد مسامحه ای و مغابنه ای و مخاطره ای ۳۳ مبحث هفتم) سایر تقسیم بندی ها ۳۴ بخش دوم – اعتبار سنجی قرارداد نهال کاری در فقه اسلامی ۳۵ فصل اول – فقه امامیه ۳۷ مبحث اول)اعتبار قرارداد نهال کاری در سیر تاریخی ادوار فقه شیعه ۳۷ گفتار اول) عصر آغاز اجتهاد ۳۸ گفتار دوم)عصر کمال و اطلاق اجتهاد ۳۸ گفتار سوم) عصر تقلید ۴۱ گفتار چهارم) عصر نهضت متجددان ۴۲ گفتار پنجم) عصر پیدایش اخباریون ۴۴ گفتار ششم) عصر جدید اجتهاد ۴۵ گفتار هفتم) عصر حاضر ۴۷ مبحث دوم) دیدگاه های فقهی در مورد عقد مغارسه ۴۹ گفتار اول) دیدگاه بطلان عقد مغارسه ۴۹ الف)اصل توقیفی بودن عقود ۴۹ ب) اجماع ۵۱ ج) مستلزم غرر بودن عقد مغارسه ۵۲ د) طول بقاء عقد مغارسه ۵۲ ه)عدم اتحاد زمانی انشاء و منشا ۵۳ و) عدم تحدید حدود تعهدات غارس ۵۳ ز) مجهول بودن منافع زمین ۵۴ ح) شهرت ۵۴ گفتار دوم) دیدگاه صحت عقد مغارسه ۵۵ الف) اصل آزادی قراردادی ۵۵ ب) شمول ادله عقد صلح بر هر تراضی نامعین ۵۷ ج) عدم تحقق اجماع و یا عدم اعتبار آن ۵۸ د) عدم ورود غرر در عقود مخاطره ۶۱ ه) مانع نبود طول بقا ۶۲ و) شمول ادله بر عقودی که اتحاد زمان انشا و منشا ندارند ۶۲ ز)معلوم بودن متعهدات غارس یا مضر نبودن عدم تعیین آن ۶۳ ح) معلوم بودن منافع زمین ۶۵ ط)عدم حجیت شهرت ۶۶ ی) تمسک به اطلاق و وحدت ملاک برخی روایات ۶۶ فصل دوم– فقه اهل سنت و حقوق کشورهای اسلامی ۶۸ مبحث اول)فقه اهل سنت ۶۸ گفتار اول) فقه حنفی ۶۸ گفتار دوم) فقه شافعی ۷۱ گفتار سوم) فقه مالکی ۷۳ گفتار چهارم) فقه حنبلی ۷۶ گفتار پنجم) مسلک ظاهریه ۷۹ مبحث دوم)حقوق کشورهای اسلامی ۸۱ گفتار اول) امارات متحده ی عربی ۸۱ گفتار دوم)عراق ۸۲ گفتار سوم) سایر کشورهای اسلامی ۸۴ بخش سوم) احکام و آثار عقد مغارسه در حقوق ایران ۸۷ فصل اول) اعتبارسنجی عقد مغارسه در حقوق ایران ۸۹ مبحث اول) دکترین حقوقی ۸۹ مبحث دوم)رویه قضایی ۹۰ مبحث سوم)بررسی قوانین ۹۵ فصل دوم ) آثار عقد مغارسه ۹۷ مبحث اول ) آثار عقد مغارسه در فرض صحت ۹۸ گفتار اول)تعهدات مالک زمین ۹۹ گفتار دوم) تعهدات عامل ۱۰۱ گفتار سوم) انتقال مالکیت ۱۰۳ گفتار چهارم) حقوق عینی عامل در زمین ۱۰۴ مبحث دوم ) روابط طرفین در فرض عدم اعتبار عقد مغارسه ۱۰۵ گفتار اول)مالک زمین، مالک نهال ها است ۱۰۵ گفتار دوم)عامل، مالک نهال ها است ۱۰۹ الف) حق مطالبه رفع تصرف و ازاله ی درختان ۱۰۹ ب) استحقاق گرفتن اجرت المثل ۱۱۰ ج) استحقاق گرفتن ارش برای عامل ۱۱۲ د) پاک سازی ریشه ها و پر کردن گودال ها و از بین سایر موارد احداثی ۱۱۵ ه) عدم اجبار به انجام معامله ۱۱۵ نتیجه گیری ۱۱۷ پیشنهادها ۱۲۲ فهرست تحلیلی ۱۲۴ فهرست منابع ۱۲۸

کلیدواژه ها

• عقد مغارسه
• قرارداد نهال کاری
• فقه امامیه
• فقه عامه