الزامات و موانع دادخواهی اساسی در حقوق ایران
 | |
| عنوان | الزامات و موانع دادخواهی اساسی در حقوق ایران |
|---|---|
| رشته | حقوق عمومی |
| دانشجو | مهدی یعقوبیان |
| استاد راهنما | مصطفی منصوریان |
| استاد مشاور | ایرج حسینی صدرآبادی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۴۰۲ |
| دانشگاه | دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری |
الزامات و موانع دادخواهی اساسی در حقوق ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط مهدی یعقوبیان، با راهنمایی مصطفی منصوریان و با مشاوره ایرج حسینی صدرآبادی در سال ۱۴۰۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دفاع گردید.
چکیده
یکی از نهادهای مهم برای تضمین حقوق و آزادی های اساسی ملت و کنترل قدرت حکومت، دادخواهی اساسی است. دادخواهی اساسی عملی تشریفاتی است که به موجب آن، فرد یا نماینده قانونی جامعه که ادعا می کند حقوق و آزادی های اساسی آن فرد یا جامعه نقض شده یا مورد تعرض قرار گرفته است، از طریق آیینی از پیش تعیین شده مطابق قانون اقدام به احقاق حق می نماید. دادخواهی اساسی در جمهوری اسلامی ایران دارای نظامی مختلط است، بدین معنا که اعمال بخشی از مصادیق آن بر عهده قوه قضاییه و بخشی دیگر بر عهده شورای نگهبان است. قوه قضاییه به عنوان مرجع عام شکایات و تظلمات از طریق دادگاه های دادگستری به جنبه کیفری نقض حقوق و آزادی های اساسی رسیدگی می کند و از اجرای مقررات دولتی خلاف قانون اساسی امتناع می نماید. همچنین از طریق دیوان عدالت اداری، اقدامات مامورین و واحدهای دولتی و مقررات نوعی خلاف قانون اساسی را کنترل می نماید. شورای نگهبان نیز به عنوان نماد دادرسی اساسی در ایران، ظرفیت اعمال دادخواهی اساسی نسبت به قوانین عادی و هنجارهای در حکم قانون را در محدوده نظارت شرعی اصل ۴ قانون اساسی دارا می باشد و همچنین اعمال دادخواهی اساسی در مراجعه به آراء عمومی یعنی انتخابات و همه پرسی را بر عهده دارد. این پژوهش، از نوع توصیفی – تحلیلی است و با استفاده از روش کتابخانه ای با استناد به کتب، مقالات، قوانین و اسناد قانونی با هدف تبیین ظرفیت ها، آسیب ها و خلاهای این نهاد به تحقیق درباره الزامات و موانع دادخواهی اساسی در حقوق ایران می پردازد. مهم ترین یافته های این پژوهش بیان گر آن است که امکان اقامه دادخواهی اساسی نسبت به اعمال اداری، در دیوان عدالت اداری از الزامات این نهاد و محدودیت قلمرو مقررات مشمول، از موانع آن در قوه قضاییه است. همچنین امکان اقامه دادخواهی اساسی نسبت به قوانین و هنجارهای در حکم قانون در شورای نگهبان از الزامات و اتحاد اصحاب دعوا با دادرس از موانع اعمال دادخواهی اساسی در شورای نگهبان است.
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست مطالب مقدمه
الف تبیین موضوع تحقیق
ب ضرورت و اهداف تحقیق
پ سوال های تحقیق
سوال اصلی
سوالات فرعی
ت فرضیه های تحقیق
فرضیه اصلی
فرضیه های فرعی
ث پیشینه تحقیق
ج قلمرو تحقیق
چ روش انجام تحقیق
ح ساختار تحقیق
فصل اول: مفاهیم و چارچوب نظری دادخواهی اساسی
مبحث اول: مفهوم شناسی دادخواهی اساسی
گفتار اول: معانی دادخواهی اساسی
بند اول: معنای لغوی دادخواهی اساسی
بند دوم: معنای اصطلاحی دادخواهی اساسی
گفتار دوم: مفاهیم مرتبط با دادخواهی اساسی
بند اول: دادرسی اساسی
بند دوم: دادگاه قانون اساسی
مبحث دوم: تاریخچه دادخواهی اساسی
گفتار اول: تاریخچه و الگوی دادخواهی اساسی در غرب
بند اول: اروپا
بند دوم: ایالات متحده آمریکا
گفتار دوم: تاریخچه و الگوی دادخواهی اساسی در ایران
بند اول: پیش از انقلاب مشروطه
بند دوم: پس از انقلاب مشروطه
بند سوم: پس از انقلاب اسلامی
برآیند فصل اول
فصل دوم: بایسته ها و بازدارنده های دادخواهی اساسی در قوه قضاییه
مبحث اول: دادگاه های دادگستری
گفتار اول: دادخواهی اساسی کیفری
بند اول: قانون مجازات
کلیدواژه ها
- دادخواهی اساسی
- حقوق و آزادیهای اساسی
- دادرسی اساسی
- نظارت اساسی
- تظلم خواهی