انتقال سهام شرکت های سهامی در حقوق ایران و انگلیس

عنوان	انتقال سهام شرکت های سهامی در حقوق ایران و انگلیس
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	محمد زرنگ
استاد راهنما	ربیعا اسکینی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۷۷
دانشگاه	دانشگاه تربیت مدرس

انتقال سهام شرکت های سهامی در حقوق ایران و انگلیس عنوان پایان نامه ای است که توسط محمد زرنگ، با راهنمایی ربیعا اسکینی در سال ۱۳۷۷ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس دفاع گردید.

چکیده

طبق ماده ۲۴ لایحهء قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب اسفند ۱۳۴۷، سهم قسمتی از سرمایه شرکت سهامی است که مشخص میزان مشارکت ، تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت سهامی است . در حقوق انگلیس نیز سهم رابطه یک شخص با شرکت سهامی تلقی گردیده که بوسیلهء مبلغی پول ارزیابی می شود. بنابر تعاریف مزبور، سهم رابطهء حقوقی سهامدار با شرکت است که متضمن حقوق و تعهدات متقابل شرکت و سهامدار می باشد. اگرچه طبق تعریف مزبور، سهم قسمتی از سرمایه شرکت سهامی است معذالک سهم حاکی از مال مشخصی از سرمایه شرکت نمی باشد. در حقوق ایران و انگلیس ، سهام بر روی برگه های قابل معامله ای که ورقه سهم نامیده می شود انعکاس می یابد، صدور اوراق مزبور سبب می گردد که سهم صرف نظر از مبنا و ماهیت حقوقی آن به عنوان مالی که از بعضی جهات (چگونگی نقل و انتقال، قابلیت توثیق (در حقوق انگلیس)، نحوه توقیف ، قابلیت نرخ گذاری ...) شبیه اموال مادی است در قلمرو حقوق اموال مورد بررسی قرار گیرد. بنابراین سهم دارای دو جنبه است : جنبه مادی آن (ورقه سهم) سهم را به اموال مادی نزدیک می کند و جنبه غیرمادی آن (حقوق، مزایا و تعهدات ناشی از سهم) سهم را در ردیف سایر حقوق و تعهدات قرار می دهد. تلفیق این دو جنبه که هر یک احکام حقوقی خاصی دارد سبب گردیده است که سهم یک پدیده حقوقی جدیدی تلقی گردد که بررسی و تحلیل جنبه های حقوقی آن در چارچوب حقوق کلاسیک نمی گنجد. سهم همانند سایر اموال و حقوق مالی بصورت قراردادی و قهری قابل انتقال است ، انتقال قراردادی سهام همانند سایر عقود و قراردادها تحت شرایط عمومی معاملات (ماده ۱۹۰ ه.ق) و بعضی شرایط اختصاصی واقع می شود. از حیث تشریفات و نحوهء انتقال، سهام به دو نوع تقسیم می شود: –۱ سهم بی نام که بصورت سند در وجه حامل تنظیم می شود ملک دارندهء آن شناخته شده و نقل و انتقال آن به قبض و اقباض صورت می گیرد. –۲ سهام با نام که نقل و انتقال آن تحت ضوابط و شرایطی که بوسیلهء اساسنامهء شرکت معین می شود صورت می گیرد و مراتب انتقال باید در دفتر سهام به ثبت برسد. (ماده ۴۰ ل.ا.ق.ت). قابلیت انتقال سهام در حقوق ایران یک وصف ذاتی و اساسی تلقی می شود فلذا، به هیچ طریق نمی توان سهام را مطلقا غیرقابل انتقال نمود معذلک ، نقل و انتقال سهام شرکتهای سهامی خاص ممکن است بموجب اساسنامه شرکت محدود شود ولی محدود نمودن سهام شرکتهای سهامی عام به هیچ عنوان پذیرفته نشده است . (ماده ۴۲ ل.ا.ق.ت). انتقال قراردادی سهام از جمله قراردادهایی است که آثار آن برخلاف قاعده نسبی بودن اثر قراردادها دامنگیر شخص ثالث (شرکت) می شود زیرا شرکت بدون آنکه نقشی در انتقال سهام داشته باشد از آثار آن متاثر می شود. از جهت تحلیلی انتقال سهام اثر حقوقی پذیره نویسی را دارا می باشد بدین معنی که، منتقل الیه همانند پذیره نویس از حقوق و تعهدات وابسته به سهم برخوردار می گردد و انتقال همانند پذیره نویسی مستلزم قبول اساسنامه شرکت و تصمیمات مجامع عمومی شرکت از طرف منتقل الیه می باشد.

کلیدواژه ها

• ایران
• شرکت سهامی
• حقوق
• انگلستان
• سهام