بازکاوی عنصر روانی در جرایم با مسئولیت مطلق با تأکید بر جرایم علیه محیط‌زیست
بازکاوی عنصر روانی در جرایم با مسئولیت مطلق با تأکید بر جرایم علیه محیط‌زیست نام مقاله ای از رضا احدی ، محمدباقر رستگار مهجن آبادی و حسن طغرانگار است که در شماره 43 (مهر 1399) فصلنامه پژوهشهای حقوقی منتشر شده است.
چکیده
یکی از مسائل بسیار مهم در حقوق کیفری، بحث راجع به عنصر روانی مرتکب عمل مجرمانه است. مقرراتی که در باب جرایم با مسئولیت مطلق در چند دهۀ اخیر وضع شده است، لزوم وجود عنصر روانی را تحت‌الشعاع عنصر مادی قرار داده است. در این مقاله به بررسی تطبیقی قوانین وضع‌شده در حوزۀ جرایم با مسئولیت مطلق و همچنین نظرات حقوق‌دانان دراین‌زمینه و نیز بررسی جرایم علیه محیط‌زیست و نوع مسئولیت مرتکب پرداخته شده است؛ بنابراین، می‌توان این سؤال را مطرح کرد که آیا جرایم با مسئولیت مطلق نیز دارای عنصر روانی هستند و فقط نیاز به اثبات ندارند یا اینکه این‌گونه جرایم اصولاً با سایر جرایم در بحث از عنصر روانی متفاوتند و فاقد عنصر روانی برای مسئولیت مرتکب‌اند و تنها با وجود عنصر قانونی و مادی ارتکاب می‌یابند؟ از طرفی جرایم محیط‌زیست نیز شامل این قاعده می‌گردد یا خیر و همچنین مسئولیت مرتکب در این‌گونه جرایم بر چه اساسی است؟ نتیجه نشان می‌دهد که جرایم با مسئولیت مطلق نیز دارای عنصر روانی هستند و فقط نیاز به اثبات ندارند؛ بنابراین، این جرایم نیز همچون دیگر جرایم از سه عنصر قانونی، مادی و روانی برخوردار می‌باشند. از طرفی جرایم محیط‌زیستی نیز به‌صورت عمدی و در برخی موارد، به شکل غیرعمدی ارتکاب می‌یابند که باتوجه‌به اهمیت این حوزه، باید برای مرتکب مسئولیت مطلق در نظر گرفت.
کلیدواژه ها
- مسئولیت مطلق
- عنصر روانی
- عنصر مادی
- قابلیت انتساب
- جرم مادی صرف
- محیط‌زیست