ماده ۱۴۴ قانون مجازات اسلامی

ماده ۱۴۴ قانون مجازات اسلامی: در تحقق جرایم عمدی علاوه بر علم مرتکب به موضوع جرم، باید قصد او در ارتکاب رفتار مجرمانه احراز گردد. در جرایمی که وقوع آنها براساس قانون منوط به تحقق نتیجه است، قصد نتیجه یا علم به وقوع آن نیز باید محرز شود.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

جرم عمدی،به جرمی اطلاق میگردد که مجرم از روی قصد و اراده و تمایل بزهکارانه،فعل یا ترک فعلی را مرتکب میشود که به موجب قانون ممنوع است و قابلیت مجازات را دارد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

در مورد جرایم عمدی، لازم نیست همیشه بین قصد متهم و نتیجه حاصله، تطابق وجود داشته باشد، در واقع اگر هدف مجرم، نتیجه مجرمانه خاصی باشد و به قصد این نتیجه، عملی را مرتکب شود، جرم، عمدی خواهد بود.به علاوه علم به موضوع جرم در معنای خاص خود، تنها یکی از اجزای رکن مادی است و باید به جای آن از عبارت «علم به رکن مادی» استفاده شود.ضمنا برخی از جرایم علاوه بر سوء نیت عام، به سوءنیت خاص نیز نیاز دارند، به طوری که در جرایم مقید، سوء نیت خاص الزامی است.

گفتنی است علم به عنصر قانونی جرم، به عنوان شرط مسئولیت پذیرفته نیست و اصطلاحا"جهل به قانون عذرآور نیست".

رویه های قضایی

• نظریه شماره 7/1400/2014 مورخ 1400/03/11 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره سونیت مجرمانه در تغییر کاربری اراضی

• نظریه شماره 7/99/1402 مورخ 1399/10/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اقرار به جرم خفیف تر از جرم ارتکابی
• نظریه شماره 7/1401/1076 مورخ 1401/10/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه در مورد حمل مواد مخدر در حالت جهل به موضوع
• رای دادگاه درباره انتقال مبیع به غیر توسط مشتری در بیع شرط (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۹۹۰۰۲۴۵)
• نظریه شماره 7/98/1912 مورخ 1399/05/07 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مداخله مأمورین قضایی یا غیر قضایی در جرم پولشویی

مقالات مرتبط

• واکاوی مفهوم «درک» موضوع ماده 91 ق.م.ا. تحلیل میان رشته‌ای حقوق و علوم اعصاب شناختی
• آگاهی و توجه در رکن روانی قتل عمدی در نظام حقوقی ایران و آمریکا
• بازکاوی عنصر روانی در جرایم با مسئولیت مطلق با تأکید بر جرایم علیه محیط‌زیست‬‬‬
• مطالعة تطبیقی معاونت در جرم در حقوق کیفری ایران، آمریکا و اسکاتلند
• ظرفیت‌های حقوق عمومی در حمایت از پژوهش‌های علمی دانشگاهی
• بازپژوهی جرم مرکب در حقوق کیفری ایران