بایسته های نوین علمی بازجویی و تحقیق در قلمرو ادله اثبات دعوی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بایسته های نوین علمی بازجویی و تحقیق در قلمرو ادله اثبات دعوی
عنوانبایسته های نوین علمی بازجویی و تحقیق در قلمرو ادله اثبات دعوی
رشتهحقوق خصوصی
دانشجواحمد فلاحتی
استاد راهنماامیرعباس بزرگمهر
استاد مشاورمحمدحسین بیاتی
مقطعدکتری
سال دفاع۱۳۹۹
دانشگاهدانشگاه عدالت



بایسته های نوین علمی بازجویی و تحقیق در قلمرو ادله اثبات دعوی عنوان رساله ای است که توسط احمد فلاحتی، با راهنمایی امیرعباس بزرگمهر و با مشاوره محمدحسین بیاتی در سال ۱۳۹۹ و در مقطع دکتری دانشگاه عدالت دفاع گردید.

چکیده

رویه کشف حقیقت با هدف رسیدگی به دعاوی شخصی و یا اثبات جرایم کیفری، قدمتی به بلندای تاریخ دارد. اخیرا با توجه به پیشرفت های چشمگیر در علوم و تکنولوژی، روش های علمی کشف حقیقت به سیستم تحقیقات قضایی واردشده است. در این پژوهش، هدف آن بود که اعتبار نتایج حاصل از این روش ها، به عنوان دلیل اثبات، در دادگاه ها، بررسی شود. با بررسی مفاد قانونی مرتبط و همچنین حقوق عرفی در این خصوص، چنین نتیجه شده که بالاترین درجه ادله اثبات، اقرار و سپس شهادت مبتنی بر واقعیت است؛ اما اگر شرایط صحت آنان به طور کامل محقق نشد، به عنوان نشانه، مورداستفاده قرار گرفته و در صورت عدم تحقق شرایط، مردود شده و هیچ اعتباری ندارند. نتایج حاصل از روش های جدید، برحسب پیشینه اعتماد بدان، درجه اماره جدیدی را به جریان دادرسی وارد می کند. متناسب با موضوع پرونده، می توان از امارات با درجه قوت مناسب استفاده کرد و قاضی نیز با استناد بدان ها، نظر خود را بیان کند. بسته به درجه قوت امارات و همچنین موضوع پرونده، قاضی می تواند مسیولیت های موردبحث در پرونده را تعیین کند و یا حداقل نسبت به تعدیل حکم، براساس اختیارات خود اقدام نماید. البته قابل ذکر است که در جرایم مستوجب حد و قصاص، تعدیل قابل کاربرد نیست و تنها وظیفه تعیین مسیولیت، به قاضی سپرده شده است. هراندازه اعتماد به امارات بیان شده بیشتر باشد، قوت حکم صادره در مراجع فرجام خواهی بیشتر بوده و احتمال نقض آن کمتر است.

ساختار و فهرست رساله

چکیده ا فصل اول: مقدمه و کلیات

۱–۱ بیان مسیله

۱–۲سوالات

۱–۲–۱ سوال اصلی

۱–۲–۱ سوالات فرعی

۱–۳ فرضیات

۱–۳–۱ فرضیه اصلی

۱–۳–۲ فرضیات فرعی

۱–۴ اهداف

۱–۴–۱ هدف اصلی

۱–۴–۲ اهداف فرعی

۱–۵ سیر تحولی موضوع

۱–۵–۱ پیشینه تحقیق

۱–۵–۲ پیشینه خارجی و بین الملل

۱–۵–۳ نوآوری و ابتکار

۱–۶ اهمیت و ضرورت

۱–۷ روش تحقیق

۱–۸ مشکلات و محدودیت های تحقیق

۱–۹ سازمان دهی تحقیق

فصل دوم: کشف حقیقت در امور قضایی

۲–۱ دلیل

۲–۱–۱ تامین دلیل

۲–۱–۲ تامین دلیل برای جرم واقع شده

۲–۱–۳ تامین دلیل برای جرم احتمالی

۲–۲ اثبات

۲–۲–۱ ادله اثبات

۲–۲–۲ پرونده تامین دلایل در اثبات جرم

۲–۳ پیشینه تاریخی کشف حقیقت

۲–۴ تحقیقات در جرایم کیفری

۲–۴–۱ معاینه محل

۲–۴–۲ اشخاص مامور معاینه

۲–۴–۳ نحوه حفظ صحنه جرم

۲–۴–۴ تحقیق محلی

۲–۴–۵ کارشناس

۲–۴–۶ تشخیص جنون متهم

۲–۴–۷ تفتیش منازل و اماکن

۲–۴–۷–۱ تفتیش و بازرسی منزل

۲–۴–۷–۲ بازرسی اماکن و اشیاء

۲–۵ تحقیقات در دعاوی حقوقی

۲–۵–۱ مساله اثبات

۲–۵–۲ غایت قضا

۲–۵–۳ ماهیت امر مورد رسیدگی

۲–۵–۴ ماهیت خاص قضاء

۲–۶ ادله اثبات در دادگاه ها

۲–۶–۱ ادله اثبات در دعاوی حقوقی

۲–۶–۱–۱ اقرار

۲–۶–۱–۲ سند

۲–۶–۱–۳ شهادت

۲–۶–۱–۴ بازدید محل و تحقیقات محلی

۲–۶–۱–۵ رجوع به کارشناس

۲–۶–۱–۶ قسم

۲–۶–۲ ادله اثبات جرایم کیفری

۲–۶–۲–۱ اقرار

۲–۶–۲–۲ اسناد

۲–۶–۲–۳ شهادت

۲–۶–۲–۴ امارات

۲–۶–۲–۵ قسامه

۲–۷ علم قاضی، دلیل مشترک در امور کیفری و حقوقی

۲–۷–۱ دلیل بودن علم قاضی

۲–۷–۲ حجیت علم قاضی از نظر فقهای امامیه

۲–۷–۳ شرایط تمسک قاضی به علم خود

۲–۷–۳–۱ لزوم متعارف بودن طریق تحصیل علم

۲–۷–۳–۲ ضرورت ذکر منشاء پیدایش علم برای قاضی

۲–۷–۳–۳ لزوم به معرض تعارض طرفین قراردادن مستند علم

۲–۷–۳–۴ صدور حکم به واسطه علم قاضی

۲–۸ جمع بندی فصل

فصل سوم: سازوکار بازجویی و روشهای نوین آن

۳–۱ بازجویی

۳–۱–۱ اهداف بازجویی

۳–۱–۲ نکات مهم در حین بازجویی

۳–۱–۳ مرحله اصلی بازجویی

۳–۱–۴ مستند نمودن نتیجه بازجویی

۳–۲ حقوق ناظر بر کشف دروغ

۳–۲–۱ فرآیند کشف دروغ

۳–۲–۲ نقض حریم خصوصی در آزمون دروغ سنجی

۳–۲–۲–۱ تفتیش عقیده

۳–۲–۲–۲ افشای سوابق شخصی

۳–۲–۲–۳ تحقیقات خاص

۳–۳ تیوری روانشناسی کشف دروغ

۳–۳–۱ نشانههای فریب

۳–۳–۱–۱ زبان بدن

۳–۳–۱–۲ حالات اصلی: هماهنگی و تضاد

۳–۳–۱–۳ تعامل اجتماعی اشخاص ۵۰ ۳–۳–۱–۴ بیانات ۵۰ ۳–۳–۱–۵ بیان مطلب ۵۰ ۳–۳–۱–۶ شرح حال روانشناختی

۳–۳–۱–۷ نشانه های عمومی فریب

۳–۳–۲ دروغ سنجی

۳–۳–۲–۱ فاز اول: حمله، سه مرحلهای مقدماتی

۳–۳–۲–۲ فاز دوم: حمله یازده مرحلهای

۳–۳–۲–۳ فاز سوم: یازده گلوله نقرهای

۳–۳–۳ تاکتیکهای شناسایی فریب و جمع آوری اطلاعات در گفت وگوهای دوستانه

۳–۳–۳–۱ پرسش از جزییات

۳–۳–۳–۲ بازی های ذهنی

۳–۳–۴ تکنیکهای پیشرفته دستیابی به حقیقت

۳–۳–۴–۱ علایم بصری

۳–۳–۴–۲ تداعی حقیقت

۳–۳–۴–۳ بهشت و جهنم

۳–۳–۴–۴ توصیه به بازجوها در مورد رفتار متهم

۳–۴ ادله اثبات جرم در پلیس علمی

۳–۴–۱ مفهوم پلیس علمی

۳–۴–۲ تشخیص هویت و بایسته های جدید مرتبط بدان

۳–۴–۳ سیستم های بیومتریک تشخیص هویت

۳–۴–۳–۱ کارکرد سیستم های تشخیص هویت

۳–۴–۳–۲ بخش های سیستم تشخیص هویت

۳–۴–۳–۳ انواع سیستمهای تعیین هویت

۳–۴–۴ شیوه های نوین تشخیص هویت در پلیس علمی

۳–۴–۴–۱ تکنیکهای بیومتریک فیزیولوژیک

۳–۴–۴–۲ تکنیک های بیومتریک رفتاری

۳–۴–۴–۳ اثر انگشت

۳–۴–۴–۴ روش الگوی رگهای پشت دست

۳–۴–۴–۵ روش الگوی کف دست

۳–۴–۴–۶ روش ژیومتری الگوی هندسه دست

۳–۴–۴–۷ روش الگوی چهره

۳–۴–۴–۸ روش های الگوی گوش

۳–۴–۴–۹ روش الگوی انطباق تصاویر رادیوگرافی دندان

۳–۴–۴–۱۰ روش الگوی نحوه راه رفتن

۳–۴–۴–۱۱ روش الگوی تپش قلب سیگنال قلب

۳–۴–۴–۱۲ روش الگوی عنبیه چشم

۳–۴–۴–۱۳ روش شناسایی عنبیه با استفاده از منطق فازی و شبکه ICM

۳–۴–۴–۱۴ روش الگوی DNA

۳–۴–۴–۱۵ روش های ترکیبی

۳–۴–۴–۱۶ روش مقایسه شیوه های مختلف تشخیص هویت

۳–۴–۵ فرآیند تحقیق و کشف جرم توسط پلیس علمی ایران

۳–۴–۵–۱ عملکرد پلیس ایران و انگلستان در حوزه روش های به کار گیری تشخیص هویت مجرمین

۳–۴–۵–۲ پلیس علمی و ادله اثبات در دادگاه

۳–۵ خلاصه فصل

فصل چهارم: استناد به نتایج روشهای نوین بازجویی در دادرسیهای قضایی

۴–۱ بازجویی در چارچوب قانون

۴–۱–۱ جایگاه اقرار

۴–۱–۱–۱ اقرار در دادگاه و اقرار در خارج از دادگاه

۴–۱–۱–۲ اقرار صریح و ضمنی

۴–۱–۱–۳ اقرار کلی و جزیی

۴–۱–۱–۴ طریقیت و موضوعیت اقرار و اقناع وجدان قاضی

۴–۱–۲ دیگر روش های علمی اخذ اقرار

۴–۱–۲–۱ تحصیل اقرار از طریق تست تصویری یا پروژکتور

۴–۱–۲–۲ تحصیل اقرار با استفاده از روش تداعی معانی

۴–۱–۲–۳ تحصیل اقرار از طریق دستگاه پلی گراف

۴–۱–۲–۴ تحصیل اقرار از طریق روش روانی– درمانی (نارکو آنالیز)

۴–۱–۲–۵ جایگاه اقرار در دیگر کشورها

۴–۱–۲ جایگاه شهادت

۴–۱–۲–۱ کیفیت شهادت در جرایم شرعی

۴–۱–۲–۲ رجوع و شهادت کذب

۴–۱–۲–۳ جایگاه شهادت در ادله اثبات

۴–۲ بازجویی از منزل در اثبات ادله دعوا

۴–۲–۱ منابع حقوقی

۴–۲–۲ استناد به نتایج بازجویی

۴–۲–۳ درخواست جبران خسارت

۴–۲–۴ مثال های حقوقی

۴–۳ گزارشات بازجویی به عنوان ادله اثبات

۴–۳–۱ مستقیم

۴–۳–۲ غیر مستقیم

۴–۳–۲–۱ توصیه های فقهی

۴–۳–۲–۲ شیوه های مختلف قضایی على (ع)

۴–۳–۲–۳ رویه جدید قضایی علی (علیه السلام)

۴–۳–۲–۴ رویه تغریق در بازجویی

۴–۳–۲–۵ استفاده عاطفی و روانی

۴–۳–۲–۶ وزن و سنجش

۴–۳–۲–۷ آزمایش

۴–۳–۳ ترتیب اهمیت ادله کشف شده

۴–۳–۴ نگاهی اجمالی به ادله اثبات جرم در کامن لا

۴–۳–۴–۱ جایگاه شکنجه در ایالات متحده آمریکا

۴–۴ آثار روشهای نوین بازجویی در مرحله تحقیق

۴–۵ آثار روش های نوین بازجویی در مرحله صدور رای

۴–۵–۱ دعاوی حقوقی

۴–۵–۲ جرایم کیفری

۴–۵–۲–۱ جرایم غیر از حد و قصاص

۴–۵–۲–۲ جرایم مستوجب حد و قصاص

۴–۶ خلاصه فصل

نتیجه گیری و پیشنهاد ها

الف– یافتهها

ب– پیشنهادات

ب–۱ پیشنهادات علمی

ب–۲ پیشنهادات عملی

منابع

۱–کتب

۱–۱ کتب فارسی

۱–۲ کتب عربی

۱–۳ کتب لاتین

۲–مقالات

۲–۱ مقالات فارسی

۲–۲ مقالات لاتین

۳–پایان نامه ها

۳–۱ پایان نامه های فارسی

۳–۲ پایان نامه های لاتین

۴–منابع الکترونیکی

۵–قوانین

۶–جزوه های درسی

۷–فرهنگ لغت

چکیده انگلیسی

کلیدواژه ها

  • کشف حقیقت
  • تحقیق قضایی
  • علم قاضی
  • روش های بازجویی
  • ادله اثبات