بحران انرژی پساجنگ اوکراین و تعهدات دولتها با تاکید بر معاهده منشور انرژی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بحران انرژی پساجنگ اوکراین و تعهدات دولتها با تاکید بر معاهده منشور انرژی
عنوانبحران انرژی پساجنگ اوکراین و تعهدات دولتها با تاکید بر معاهده منشور انرژی
رشتهحقوق تجارت بین الملل
دانشجوامیر قدسی آزاد
استاد راهنمامحمود فردکاردل، پرویز ساورایی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۴۰۲
دانشگاهدانشگاه شهید بهشتی


بحران انرژی پساجنگ اوکراین و تعهدات دولتها با تاکید بر معاهده منشور انرژی عنوان پایان نامه ای است که توسط امیر قدسی آزاد، با راهنمایی محمود فردکاردل و پرویز ساورایی در سال ۱۴۰۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.

چکیده

واردات انرژی اروپا بالاخص گاز، از کشور روسیه و گره خوردن امنیت تامین انرژی اروپا به مواردی نظیر تحریم یا اِعمال اغراض سیاسی توسط کشورهای تولید کننده نفت و گاز، از موجبات پدید آمدن بحران انرژی در کشورهای اتحادیه اروپا بوده و هست. از طرفی به منظور رفع موانع و آزادی تجارت انرژی، انتقال و ترانزیت آن و سرمایه گذاری در بخش انرژی، معاهده ای تحت عنوان معاهده منشور انرژی تصویب و لازم الاجرا شده است که الهام گرفته از موافقت نامه عمومی تعرفه و تجارت(گات)، که یکی از پیوست های الزامی عضویت در سازمان تجارت جهانی است، می باشد. حال آنکه با بالا گرفتن تنش های سیاسی بین کشور روسیه با اوکراین، روسیه از سال ۲۰۰۹ ، از اجرای موقت معاهده منشور انرژی منصرف شده و در امتداد تنش های مذکور، با انجام حمله نظامی در فوریه ۲۰۲۲ به اوکراین، صادرات گاز به اروپا را متوقف نموده است. نگارنده بر آن شد که طی پژوهش حاضر، از منظر حقوق تجارت بین الملل، آثار حقوقی انصراف روسیه از اجرای موقت معاهده منشور انرژی و از طرفی توقف صادرات گاز به اروپا را مورد واکاوی قرارداده و با توجه به این که روسیه قریب به ۱۴ سال است اجرای موقت معاهده منشور انرژی را خاتمه بخشیده است، امکان سنجی حقوقی الزام روسیه به از سرگیری صادرات گاز را با استمداد از معاهده منشور انرژی و اصول سازمان تجارت جهانی بررسی نماید. با مداقه بر معاهده مذکور که برخی از مواد آن، به مقوله شرط پاسداشت تعهدات تجاری بین المللی، اجرای موقت معاهده و شرایط خروج آن از آن پرداخته شده ونیز بررسی رای داوری پرونده یوکاس، که بزرگ ترین پرونده داوری تاریخ بوده و طی آن، روسیه بر اساس معاهده منشور انرژی محکوم شده است، محرز می گردد که هنوز راه الزام روسیه به از سرگیری تعهداتش در قبال ترانزیت گاز به اروپا بسته نشده است.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه

طرح موضوع

اهمیت و ضرورت پژوهش

اهداف پژوهش

سوالات پژوهش

فرضیات تحقیق

سابقه مطالعات و تحقیقات پیشین

ضرورت انجام تحقیق

قلمرو زمانی، مکانی و موضوعی پژوهش

روش تحقیق

ساختار پژوهش

فصل اول– بحران انرژی اروپا

مبحث اول) بحران انرژی اروپا، تاریخچه و علل

گفتار اول) اختلالات بازار نفت و افزایش بحران انرژی

گفتار دوم) وقایع تاریخی و افزایش بحران انرژی

الف– ملی شدن صنعت نفت

ب– تکانه های بزرگ نفتی در دوره شکل گیری اوپک

گفتار سوم) اختلالات فعلی اروپا

الف– اوپک (نوسان قیمت و سیاست افزایش قیمت نفت)

ب– وابستگی شدید اروپا به منابع نفت و گاز روسیه

ج–بحران اوکراین و روابط روسیه و اتحادیه اروپا پیرامون محور انرژی

د–وضعیت فعلی انرژی در اتحادیه اروپا و میزان واردات آن

مبحث دوم) تدابیر اتحادیه اروپا برای کنترل بحران انرژی در برابر وابستگی اش به روسیه:

فصل دوم– معاهده منشور انرژی، گات و سازمان تجارت جهانی

مبحث اول– معاهده منشور انرژی (ECT)

گفتار اول) تشویق و حمایت از سرمایه گذاری خارجی در حوزه انرژی

گفتار دوم) تجارت آزاد کالاها و محصولات انرژی

گفتار سوم )ترانزیت

گفتار چهارم) حل و فصل اختلافات

مبحث دوم– گات (GATT) و سازمان تجارت جهانی (WTO)

گفتاراول) معرفی و تاریخچه سازمان جهانی تجارت

گفتار دوم) اهداف و فعالیت های سازمان جهانی تجارت

گفتار سوم) اصول سازمان جهانی تجارت (WTO)

گفتار چهارم) انرژی در چارچوب سازمان تجارت جهانی

گفتار پنجم) شرکت های تجاری دولتی و سازمان تجارت جهانی

گفتار ششم) خدمات انرژی و سازمان تجارت جهانی

گفتار هفتم) قیمت گذاری دوگانه برای انرژی

گفتار هشتم) مسیله نفت و انرژی در سازمان تجارت جهانی

گفتار نهم) پیشینه مذاکرات مربوط به نفت درگات

گفتار دهم) انرژی و موافقت نامه های سازمان جهانی تجارت

گفتار یازدهم) نهاد اوپک و سازمان تجارت جهانی

گفتار دوازدهم) مباحث انرژی در دور دوحه

فصل سوم– امکان سنجی حقوقی الزام روسیه به ایفای تعهداتش در قبال ترانزیت گاز به اروپا با تاکید بر معاهده منشور انرژی

مبحث اول – بررسی مسیولیت دولت ها در معاهده منشور انرژی و رای داوری نیکمب

گفتار اول) قواعد انتساب و شرط پاسداشت تعهدات

مبحث دوم– نهاد اجرای موقت معاهدات و بررسی الزام روسیه به ازسرگیری صادرات گاز، با استناد به معاهده منشور انرژی و رای داوری یوکاس

گفتار اول) اجرای موقت معاهدات

گفتار دوم) بررسی رای داوری یوکاس

فصل چهارم– نتیجه گیری

منابع

کلیدواژه ها

  • بحران انرژی
  • پساجنگ
  • اوکراین
  • روسیه
  • اروپا
  • تعهدات
  • معاهده منشور انرژی