بررسی اعطای یارانه های دولتی به بنگاه های اقتصادی از منظر حقوق رقابت
 | |
| عنوان | بررسی اعطای یارانه های دولتی به بنگاه های اقتصادی از منظر حقوق رقابت |
|---|---|
| رشته | حقوق تجارت بین الملل |
| دانشجو | رضا جهانشاهی |
| استاد راهنما | ابراهیم رهبری |
| استاد مشاور | صادق ضیایی بیگدلی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۸ |
| دانشگاه | دانشگاه شهید بهشتی |
بررسی اعطای یارانه های دولتی به بنگاه های اقتصادی از منظر حقوق رقابت عنوان پایان نامه ای است که توسط رضا جهانشاهی، با راهنمایی ابراهیم رهبری و با مشاوره صادق ضیایی بیگدلی در سال ۱۳۹۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.
چکیده
حقوق رقابت با در نظر گرفتن منافع آحاد جامعه، سعی در تسهیل و تضمین روابط میان بازیگران عرصه اقتصادی می نماید. یکی از اهداف مهم این بخش از حقوق، جلوگیری از شکل گیری هرگونه رویه تبعیض آمیز است که مناسبات اقتصادی و تجاری موجود را مختل کرده و مانع از خلق جریان سالم و منصفانه اقتصادی می گردد. دولت ها به عنوان یکی از بازیگران اصلی عرصه اقتصاد، ممکن است با تنطیم سیاست های اقتصادی خاص و اجرایی نمودن آن ها، این دسته از مناسبات را دچار اخلال نموده و جریان موجود اقتصادی را با چالش های فراوانی همراه نمایند. حمایت هایی که با پشتوانه دولت ها از بنگاه ها اقتصادی خاصی به عمل می آید؛ چه بسا موجب شود تا موقعیت این بنگاه های برخوردار، در برابر رقبای خویش بهبود یابد و آن ها با سوءاستفاده از وضعیت ایجاده شده نظم موجود را درهم ریزند. اساسا کمک های دولتی موجب می شود که هزینه های بنگاه های دریافت کننده کاهش یابد و آن ها با استفاده از این اهرم، رقبای خود را از بازار خارج یا مانع ورود رقبای جدید شوند. ذکر این نکته ضروری است که هرگونه کمک دولتی را نمی توان مخل رقابت و ممنوع تلقی نمود؛ چرا که اساسا حمایت هایی که به صورت تبعیض آمیز به یک یا چند بنگاه خاص تعلق می گیرد ممکن است زمینه ایجاد موقعیت مسلط اقتصادی و در نهایت سوءاستفاده از آن را در پی داشته باشد. در همین راستا، دولت ها در سطح داخلی و بین المللی درصدد هستند تا با تنظیم قواعد و مقررات مناسب، کارا و مفید از اعطای آندسته از کمک های دولتی که زمینه ساز رویه های تبعیض آمیز هستند، جلوگیری به عمل آورند.
ساختار و فهرست پایان نامه
مقدمه
۱ تعریف مسیله وطرح موضوع
۲ اهمیت موضوع
۳ سوالات تحقیق
الف– سوال اصلی :
ب– سوالات فرعی:
۴ فرضیات تحقیق
۵ سابقه مطالعات و تحقیقات پیشین :
۶ ضرورت انجام تحقیق :
۷ اهداف و کاربرد های تحقیق :
۸ جدید بودن و نوآوری تحقیق :
۹ روش تحقیق و پژوهش :
۱۰ ساماندهی پژوهش :
۱۱ استفاده کنندگان مستقیم از تحقیق :
بخش اول: مفهوم و ماهیت یارانه های دولتی و تحلیل نظام حقوقی آن در قلمرو حقوق رقابت
فصل اول: تعریف یارانه های دولتی و تحلیل نظام حقوقی آن در قالب حقوق رقابت
مبحث اول:تعریف یارانه های دولتی
گفتار اول: تعریف یارانه ها در موافقتنامه یارانه ها و اقدامات جبرانی
گفتار دوم: تعریف یارانه ها از منظر معاهده عملکرد اتحادیه اروپا
گفتار سوم: ارایه تعریف پیشنهادی از یارانه ها
مبحث دوم: قواعد حاکم بر یارانه های دولتی و ارتباط آن با اخلال در رقابت تجاری
گفتاراول : مفهوم حقوق رقابت و اهداف آن
بنداول: مفهوم حقوق رقابت
بند دوم: اهداف حقوق رقابت
الف: اهداف تجاری_اقتصادی:
۱_ کارایی اقتصادی:
۲_ افزایش رفاه:
۳_ ممانعت از قدرت بازاری مخرب:
۴_ حمایت از آزادی رقابت وجلوگیری از محدود نمودن آن:
۵_ یکپارچگی بازار داخلی
ب) اهداف اجتماعی_سیاسی:
۱_ حمایت از کارگران و اشتغال زدایی:
۲_ حمایت از استقلال فردی و برخورداری همه از فرصت های اقتصادی برابر:
۳_ توزیع منصفانه ی قدرت اقتصادی:
۴–حمایت از مصرف کنندگان
گفتار دوم: آثار نامطلوب اعطای یارانه های دولتی
بنداول: یارانه ها، به منزله هزینه ا ی از منافع عمومی در ارتکاب رویه های ضدرقابتی
بند دوم: اتلاف منابع عمومی از طریق پرداخت یارانه جهت جذب سرمایه
بند سوم: سوءاستفاده از موقعیت مسلط از طریق پرداخت یارانه های استراتژیک در بازارهای مبتنی بر انحصار چندتایی
بندچهارم: اخلال در بازار از طریق ایجاد ناکارامدی در بنگاه های تجاری به موجب پرداخت یارانه ها
الف_ اخلال در قیمت
ب_ناکارآمدی در تولید از طریق تخصیص نامناسب سرمایه
بندپنجم: تاثیر پرداخت یارانه ها بر اخلال در رقابت از طریق محدودیت ملایم بودجه
بندششم: مکانیزم سیاسی جهت پرداخت یارانه ها
گفتارچهارم: توجیهات لزوم پرداخت یارانه ها
بنداول:پرداخت یارانه، عاملی جهت حمایت از درآمد
بنددوم: یارانه به تحقیق، توسعه و نوآوری به منظور گسترش دانش در راستای اهداف حقوق رقابت
فصل دوم: تلاقی یارانه ها با حقوق رقابت و انواع، خصوصیات و حوزه های متداول حاکم بر آنها
مبحث اول: تلاقی یارانه های دولتی با حقوق رقابت
گفتار اول: اثرات مستقیم پرداخت یارانه های دولتی بر قیمت گذاری تهاجمی و ادغام بنگاهها
بند اول: نقش پرداخت یارانه ها در قیمت گذاری تهاجمی
بند دوم: اثرات پرداخت یارانه های دولتی بر ادغام بنگاههای اقتصادی
گفتار دوم: اثرات غیرمستقیم پرداخت یارانه های دولتی بر سوءاستفاده از وضعیت اقتصادی مسلط
بند اول: تاثیر پرداخت یارانه های دولتی بر اعمال شرایط تبعیض آمیز
بند دوم: احتکار و استنکاف از معامله
مبحث دوم: ویژگی یارانه های دولتی مخل حقوق رقابت
گفتاراول: وجود کمک مالی
گفتاردوم:کمک مالی از سوی دولت، تشدید کننده رویه های ضدرقابتی
گفتارسوم: کمک مالی متضمن اعطای منفعت، شکل دهنده رویه های ضدرقابتی
گفتارچهارم: تبعیض آمیز بودن پرداخت یارانه های دولتی و ایجاد رویه های ضدرقابتی
مبحث سوم: روشهای اعطای یارانه های دولتی مخل رقابت ۵۰ گفتار اول: اعطای مستقیم یارانه های دولتی مخل رقابت ۵۰ بند اول: کمکهای مستقیم نقدی
بند دوم: پرداخت وام با نرخ پایین بازگشت سرمایه
گفتار دوم: اعطای یارانه های غیرمستقیم مخل رقابت
بند اول: انگیزه های مالیاتی
بند دوم: تضمین وام
الف: عدم تقارن اطلاعاتی
ب: تامین وثیقه
بند سوم: حمایت های قیمتی
مبحث چهارم: حوزه های متداول پرداخت یارانه های دولتی مخل رقابت
گفتار اول : یارانه های موثر بر حوزه های محیط زیستی و اثرات ضد رقابتی آن ها
گفتار دوم: یارانه های مخل رقابت در بخش های مرتبط با صنعت
گفتار سوم: یارانه مخل رقابت در بخش های کشاورزی
بند اول: اقدامات جعبه سبز
بند دوم: حمایت های مربوط به محدود کردن تولید(اقدامات جعبه آبی)
بند سوم: یارانه های توسعه ای(اقدامات جعبه توسعه)
بند چهارم: یارانه های مربوط به کشت های جایگزین گیاهان مخدر غیرقانونی
بندپنجم: حمایت های داخلی مشمول تعهدات کاهشی(جعبه زرد) و نحوه محاسبه آن
بند ششم: یارانه های صادراتی مخل رقابت در موافقت نامه کشاورزی
گفتارچهارم: یارانه در بخش های مرتبط با انرژی
بخش دوم: تحلیل نظام حقوقی تاثیر اعطای یارانه های دولتی از منظر قواعد و مقرات حقوق رقابت در بعد بین المللی و حقوق ایران
فصل اول: بررسی قواعد و مقررات حقوق رقابت مرتبط با یارانه ها در سازمان تجارت جهانی و اتحادیه اروپا
مبحث اول: قواعد حاکم بر اثرات یارانه ها از منظر حقوق رقابت در چارچوب سازمان تجارت جهانی
گفتار اول: پیشینه و کلیات حاکم بر یارانه ها از منظر سازمان تجارت جهانی
بند اول: پیشینه حقوق حاکم بر یارانه ها و اقدامات جبرانی
الف_ مقررات یارانه های گات
ب_ مقررات یارانه های دور توکیو
ج_ مذاکرات دوراروگویه و یارانه ها
بند دوم: هدف و ویژگی های حاکم بررقابت سالم و منصفانه
الف_ اثر یارانه های تبعیض آمیز بر اخلال بر رقابت
ب_ تجارت منصفانه
پ_ حمایت های مشروع دولتی در موافقت نامه یارانه ها و اقدامات جبرانی
گفتار دوم: یارانه های صنعتی، در موافقت نامه یارانه ها و اقدامات جبرانی
بند اول: یارانه های ممنوع( قرمز)
الف :تعریف یارانه های ممنوع و خاص بودن
۱_ تعریف یارانه های ممنوع
۲_ خاص بودن
ب: ممنوعیت
ج: وابستگی
۱_ وابسته بودن به عملکرد صادراتی بر اساس قانون
۲_ وابسته بودن به عملکرد صادراتی در واقع
د: جبران
۱_ راه های جبران خسارت یارانه های ممنوع
۲_ اقدامات متقابل و اصل تناسب
بند دوم: یارانه های مجاز ( یارانه های قابل تعقیب و یارانه های غیرقابل تعقیب)
الف: یارانه های قابل تعقیب
۱_ تعریف یارانه های قابل تعقیب
۲_ ورود لطمه
بند سوم: یارانه های غیرقابل تعقیب
مبحث دوم: قواعد حاکم بر یارانه های دولتی در اتحادیه اروپا
گفتار اول: پیشینه و تبیین مقررات و ویژگی های یارانه ای در اتحادیه اروپا
بند اول: پیشینه
بند دوم: مقررات یارانه ای و شناخت ویژگی های یارانه های دولتی از منظر معاهده عملکرد اتحادیه اروپایی
الف: مفاهیم تشکیل دهنده یارانه های دولتی مخل رقابت از منظر معاهده عملکردی اتحادیه اروپا
۱_ بنگاه اقتصادی
۲_ مفهوم منفعت
۳_ مفهوم تخصیصی بودن
۴_ مفهوم اخلال در رقابت و تاثیرات آن بر تجارت
۱_۴_ شرایط اخلال در رقابت
۲_۴ اثرات داخلی و فراسرزمینی اخلال در رقابت
۴–۳ مرجع تشخیص اخلال در رقابت
ب_ معافیت های اجباری در مقررات ضد یارانه ای اتحادیه اروپا
ج_ معافیت های اختیاری در معاهده عملکرد اتحادیه اروپا
۲_تعارض میان اشتغال زایی، به عنوان یکی از اهداف مشروع حقوق رقابت و ایجاد رویه های ضدرقابتی
۳_ کمکهای منطقه ای
۴_ کمک به اصلاح یک اخلال جدی در اقتصاد
۵_کمکهای مربوط به تحقیق، توسعه و نوآوری
۵–۱ تحقق کارایی پویا به عنوان یکی از اهداف حقوق رقابت
د_ تشریفات رسیدگی به یارانه های دولتی در معاهده عملکرد اتحادیه اروپا
فصل دوم: قوانین و مقررات یارانه های دولتی از منظر حقوق رقابت ایران
مبحث اول: ویژگی های یارانه های دولتی از منظر قوانین و مقررات ایران
گفتار اول: قانون اجرای سیاستهای کلی اصل
قانون اساسی
بند اول: انحصار
بند دوم: احتکار
بند سوم: اضرار به عموم
۴_ تمرکز ثروت در دست گروههای خاص
گفتار دوم: موافقتنامه تجارت آزاد ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا
مبحث دوم: رویه های ضدرقابتی در قوانین و مقررات داخلی
گفتار اول: نقش مناطق آزاد تجاری در اخلال رقابت
گفتار دوم: نقش یارانه های کشاورزی در اخلال به رقابت
گفتار سوم: نقش یارانه های صادراتی در اخلال به رقابت
مبحث دوم: ضمانت اجرا و نحوه رسیدگی به پرداخت یارانه های دولتی مخل رقابت
گفتار اول: ضمانت اجرای پرداخت یارانه های دولتی مخل رقابت
گفتار دوم: تشریفات رسیدگی به پرداخت یارانه های دولتی مخل رقابت
نتیجه گیری
بررسی و ارزیابی فرضیه ها
منابع و مآخذ تحقیق
کلیدواژه ها
- رقابت
- بنگاه های اقتصادی
- دولت
- یارانه
- کمک های دولتی
- رویه های ضدرقابتی