بررسی تحصیل مال از طریق نامشروع در حقوق کیفری ایران

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بررسی تحصیل مال از طریق نامشروع در حقوق کیفری ایران
عنوانبررسی تحصیل مال از طریق نامشروع در حقوق کیفری ایران
رشتهحقوق خصوصی
دانشجومهدی شیرزادی
استاد راهنماابوالفتح خالقی
استاد مشاورجلا ل الدین قیاسی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۸۸
دانشگاهدانشگاه قم



بررسی تحصیل مال از طریق نامشروع در حقوق کیفری ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط مهدی شیرزادی، با راهنمایی ابوالفتح خالقی و با مشاوره جلا ل الدین قیاسی در سال ۱۳۸۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.

چکیده

با وجود سابقه دیرینه موضوع در فقه که به قدمت شریعت اسلام و نزول قرآن میرسد ، فقها بمنظور بررسی مصادیق اکل مال به باطل و حرمت آن که در قرآن آمده است در کتب فقهی بابی تح–ت عنوان مکاسب محرمه باز و به بحث و بررسی پرداخته اند اما تاکنون هیچ گونه کتاب ، پایان نامه یا مقاله ای در این خصوص نگاشته نشده است و وجود ابهامات متعدد در جرم انگاری این رفتار و همچنین فقدان وجود سابقه در نظام تقنینی ضرورت کنکاش دقیق این موضوع را طلب نموده و از طرفی علیرغم گذشت بیش از ۲۰ سال از تصویب ماده ۲ قانون تشدید این ماده مورد بی مهری حقوقدانان قرار گرفته که در چند سال اخیر پس از صدور فرمان ۸ ماده ای مقام معظم رهبری درخصوص مبارزه با مفاسد اقتصادی ضرورت مبارزه با آن جایگاه خود را کم و بیش یافته است . عنوان تحصیل مال از طریق نامشروع برای اولین بار بطور مشخص و تحت عنوان یک جرم خاص در ذیل ماده ۲ ق–انون تشدید مج–ازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری مصوب ۱۳۶۷ مجلس شورای اسلامی آمده است . جرایم به اعتبار موضوع به سه دسته : الف – جرایم علیه اشخاص و تمامیت جسمانی. ب – جرایم علیه اموال و مالکیت . ج – جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی تقسیم میشوند . جرم تحصیل مال از طریق نامشروع در این تقسیم بندی با توجه به اینکه ماهیت اصلی آن مالی میباشد قطعا در ردیف دوم یعنی ج–رایم علیه اموال و مالکیت قرار دارد . با این وجود عنوان مذکور مصادیق بسیار وسیعی را شامل میشود ، از جمله تمامی جرایم معنون مالی از قبیل سرقت و کلاهبرداری که یقینا نوعی تحصیل مال از طریق نامشروع محسوب میشوند ، منتهی بلحاظ اینکه این قبی–ل جرایم ، عنوان مجرمانه خاصی دارند و قانونگذار درخصوص آنها تعیین تکلیف و مستقلا قانون وضع نموده است از شمول این عنوان خ–ارج میباشند . لذا منظور قانونگذار از قید این عنوان در ذیل ماده ۲ قانون تشدید کلیه جرایم مالی غیرمعنون میباشد که در جامعه کم و بی–ش ارتکاب می یابند اما در مورد آنها بصورت مشخص و معینی جرم انگاری نشده و بصورت مستقل و منفرد قانون خاصی وضع نگردیده است . این خلاء قانونی در مورد آن اعمال دلیل بر مشروعیت و جواز انجام آن اعمال نمی باشد . زیرا مقایسه این گونه اعمال و کردار با احکام و مقررات شرع ، فقدان مشروعیت قانونی این اعمال و ضد ارزش بودن آنها را مبرهن خواهد نمود . در این پایان نامه ضمن بیان نواقص موجود در قانون به انطباق موضوع با اصل قانونی بودن جرم و مجازات پرداخته و به مواردی از جمله جرم انگاری تحصیل مال از طریق نامشروع در فقه و حقوق موضوعه ایران ، میزان ضرر و زیان و قباحت جرایم مشمول این عنوان ، مجازات مرتکبین آن ، برخی از مصادیق مهم و جرایم علیه اموال مشمول عنوان یاد شده اشاره و در نهایت عناصر تشکیل دهنده رکن مادی این جرم که عمدتا شامل عدم مشروعیت طریق تحصیل مال ، تعلق مال به غیر مرتکب بیان و با توجه به مصادیق متنوع این جرم سیاست کیفری موجود از تناسب و کارآیی لازم برخوردار نمی باشد ،. لذا تدوین قانون جدید پیشنهاد گردیده است .

کلیدواژه ها

  • عدالت کیفری
  • نظام حقوقی
  • ایران
  • حقوق اسلامی
  • محکومیت مالی
  • مال حرام
  • حصیل مال_طریق نامشروع