بررسی تطبیقی امکان انحلال ارادی عقد ضمان در حقوق ایران و مصر
 | |
| عنوان | بررسی تطبیقی امکان انحلال ارادی عقد ضمان در حقوق ایران و مصر |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | مرتضی شش بلوکی |
| استاد راهنما | محبوبه مینا |
| استاد مشاور | محمدعلی خورسندیان |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۲ |
| دانشگاه | دانشگاه شیراز |
بررسی تطبیقی امکان انحلال ارادی عقد ضمان در حقوق ایران و مصر عنوان پایان نامه ای است که توسط مرتضی شش بلوکی، با راهنمایی محبوبه مینا و با مشاوره محمدعلی خورسندیان در سال ۱۳۹۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز دفاع گردید.
چکیده
یکی از مهمترین و رایج ترین عقود اسلامی، عقد ضمان است. به دلیل نقش مهمی که این قرارداد در روابط تجاری انسانها دارد، همواره مورد توجه محققین و حقوقدانان قرار داشته است. در مورد عقد ضمان، مباحث متعددی مطرح است که یکی از مهمترین آن، بحث انحلال عقد ضمان می باشد. عقد ضمان به دو صورت قابل انحلال است. انحلال قهری و انحلال ارادی. در انحلال قهری، عقد ضمان بدون دخالت اراده طرفین و بدون نیاز به عمل حقوقی اضافی و خود به خود منحل می شود و حق انتخابی برای طرفین یا دادگاه باقی نمی ماند. اما در این پژوهش ما به دنبال بررسی انحلال ارادی عقد ضمان هستیم و انحلال قهری یا همان انفساخ عقد ضمان از قلمروی این بحث خارج است.بحث این پژوهش در مورد انحلال ارادی عقد ضمان، بیشتر حول دو مورد از این انحلال یعنی درج خیار شرط و اقاله عقد ضمان می گردد. در واقع در این دو مورد انحلال عقد ضمان است که اختلاف نظر شدیدی میان فقها و حقوقدانان وجود دارد و در سایر موارد انحلال ارادی مانند فسخ عقد به استناد اعسار ضامن و تخلف از مقررات عقد و نیز ابراء مضمون له، تردیدی وجود ندارد. در مورد انحلال ارادی عقد ضمان، ایراداتی که به دلایل مخالفین اقاله و خیار شرط در عقد ضمان شده است، وارد است و بنابراین اقاله عقد ضمان و نیز درج خیار شرط در این عقد امکان پذیر است و همچنین ابراء ضامن و مضمون عنه توسط مضمون له نیز از دیگر موارد انحلال ارادی عقد ضمان است که باید این اسباب انحلال را به موارد دیگری که قانونگذار در ماده ۷۰۱ قانون مدنی آورده است، افزود.
ساختار و فهرست پایان نامه
مقدمه ۱
فصل اول: مفاهیم، ویژگیها و شیوه های انحلال ارادی عقد ضمان ۶
مبحث اول : مفهوم عقد ضمان ۸
گفتار اول : مفهوم ضمان در لغت ۸
گفتار دوم : مفهوم ضمان در اصطلاح فقها و حقوقدانان ۱۲
الف): ضمان به معنای عام ۱۲
ب): ضمان به معنی خاص ۱۲
گفتار سوم: مفهوم عقد ضمان در حقوق مصر ۱۶
مبحث دوم: ویژگیهای عقد ضمان ۱۷
گفتار اول: ویژگیهای عقد ضمان در حقوق ایران ۱۷
گفتار دوم: ویژگیهای عقد ضمان در حقوق مصر ۲۳
مبحث سوم: اسباب انحلال عقد ضمان ۲۶
گفتار اول : اسباب انحلال قهری عقد ضمان در حقوق ایران ۲۷
الف): انحلال به سبب بطلان عقد ضمان ۲۷
ب): انحلال قهری عقد ضمان به سبب درج شرط فاسخ ۲۹
ج): تلف مبیع قبل از قبض در مورد ضمان ثمن ۳۰
د): تهاتر ۳۱
ه): مرور زمان در ضمان تضامنی ۳۱
و): مالکیت مافی الذمه ۳۲
گفتار دوم : اسباب انحلال قهری عقد ضمان در حقوق مصر ۳۲
الف): بطلان عقد در حقوق مصر ۳۲
ب): درج شرط فاسخ در عقد ۳۳
ج): تهاتر ۳۳
د): اتحاد ذمه ۳۳
ه): بطلان دین منشا ۳۴
و): عدم امکان اجرای عقد ۳۴
گفتار سوم : اسباب انحلال ارادی عقد ضمان در حقوق ایران ۳۴
الف): اقاله عقد ضمان ۳۵
ب) : فسخ عقد ضمان به استناد خیار ۳۵
ج): ابرا ضامن یا مضمون عنه توسط مضمون له ۳۷
گفتار چهارم: اسباب انحلال ارادی عقد ضمان در حقوق مصر ۳۷
الف) : اقاله: ۳۸
ب): خیار شرط: ۳۸
ج): ابراء ضامن و مضمون عنه توسط مضمون له ۳۸
د): عیوب رضا ۳۹
فصل دوم : بررسی امکان انحلال ارادی عقد ضمان ۴۰
مبحث اول: امکان انحلال ارادی عقد ضمان در حقوق ایران ۴۲
گفتار اول: بررسی امکان اقاله عقد ضمان ۴۲
الف) : مفهوم و قلمروی اقاله ۴۲
ب) : تاسیس اصل در اقاله پذیر بودن عقد ضمان ۴۷
ج): دلایل مخالفان امکان اقاله عقد ضمان ۴۹
د): دلایل موافقین اقاله عقد ضمان ۵۱
گفتار دوم: بررسی امکان درج خیار شرط در عقد ضمان ۵۷
الف) : مفهوم و قلمروی خیار شرط ۵۷
ب) : ایجاد اصل عملی در قابل فسخ بودن یا نبودن عقد ضمان ۵۹
ج): دلایل موافقان امکان شرط خیار در عقد ضمان ۶۱
د) : دلایل معتقدان به عدم جواز شرط خیار در عقد ضمان ۶۳
گفتار سوم: ابراء ضامن و مضمون عنه توسط مضمون له ۷۱
گفتار چهارم: اعسار ضامن ۷۲
مبحث دوم : امکان انحلال ارادی عقد ضمان در حقوق مصر ۷۴
گفتار اول: بررسی امکان درج خیار شرط در عقد ضمان در حقوق مصر ۷۵
الف): استدلال فقهای مصر در مورد خیار شرط در عقد ضمان ۷۵
ب): نقد استدلال حقوقدانان مصری ۷۶
ج): راه حل ۷۸
گفتار دوم: بررسی امکان اقاله عقد ضمان در حقوق مصر ۷۹
گفتار سوم : ابراء ضامن توسط مضمون له ۸۰
فصل سوم: آثار انحلال ارادی عقد ضمان ۸۱
مبحث اول: آثار انحلال ارادی عقد ضمان در حقوق ایران ۸۲
گفتار اول: آثار اقاله انواع عقد ضمان ۸۳
الف): اثر اقاله ضمان ناقل ذمه ۸۴
ب): اثر اقاله ضمان تضامنی ۸۵
د): اثر اقاله ضمان به شرط تادیه از مال معین ۸۸
ه): ضمان به شرط برایت اصیل ۹۲
گفتار دوم: اثر فسخ عقد ضمان به استناد خیار ۹۳
گفتار سوم: آثار ابراء ضامن و مضمون عنه توسط مضمون له ۹۳
الف): ابراء در ضمان ناقل ذمه ۹۳
ب): ابراء در ضمان تضامنی: ۹۴
ج): ابراء در ضمان با وثیقه عینی ۹۴
د): ابراء یکی از دو ضامن ۹۵
مبحث دوم: آثار انحلال ارادی عقد ضمان در حقوق مصر ۹۶
گفتار اول: اثر اقاله عقد ضمان در حقوق مصر ۹۶
گفتار دوم: اثر فسخ عقد در حقوق مصر ۹۶
گفتار سوم: آثار ابراء ضامن و مضمون عنه توسط مضمون له در حقوق مصر ۹۷
الف): ابراء مضمون عنه ۹۷
ب): ابراء ضامن ۹۷
نتیجه گیری ۹۹
فهرست منابع و مآخذ ۱۰۱
کلیدواژه ها
- نقل ذمه به ذمه
- ضم ذمه به ذمه
- انحلال ارادی عقد ضمان
- خیار شرط در عقد ضمان
- اقاله عقد ضمان
- عقد ضمان
- انحلال قرارداد
- ارادی
- خیار شرط
- اقاله
- حقوق قانونی
- ایران
- مصر
- بررسی تطبیقی