بررسی تطبیقی خیارات در قانون مدنی ایران و فقه امامیه

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بررسی تطبیقی خیارات در قانون مدنی ایران و فقه امامیه
عنوانبررسی تطبیقی خیارات در قانون مدنی ایران و فقه امامیه
رشتهحقوق خصوصی
دانشجوسکینه نیازی
استاد راهنماعلی محمد مکرمی
استاد مشاورفریده رفیعی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۴۰۰
دانشگاهموسسه آموزش عالی رضویه



بررسی تطبیقی خیارات در قانون مدنی ایران و فقه امامیه عنوان پایان نامه ای است که توسط سکینه نیازی، با راهنمایی علی محمد مکرمی و با مشاوره فریده رفیعی در سال ۱۴۰۰ و در مقطع کارشناسی ارشد موسسه آموزش عالی رضویه دفاع گردید.

چکیده

عقد: عقد یک عمل حقوقی است که بین دو یا چند شخص منعقد می شود تا یک اثر حقوقی ایجاد کند. این اثر حقوقی می تواند انتقال مالکیت، ایجاد تعهد یا دادن اذن باشد. عقد لازم: به عقودی گفته می شود که هیچ یک از طرفین معامله نمی توانند آن را بر هم زنند. مگر در مواردی که قانون به آنها حق فسخ معامله را داده باشد. عقد جایز: به عقودی گفته می شود که هر یک از طرفین می تواند هر وقت بخواهد آن را بر هم بزند. فسخ: فسخ یکی از راه های ارادی انحلال قرارداد است. یعنی یکی از طرفین با اراده ی خود در مورد ادامه یا پایان یافتن قرارداد تصمیم می گیرد. خیارات از حقوق و قابل اسقاط است این قاعده که با دقت نظر حقوق دانان با اشکالات فراوانی مواجه شده است. خیارات یکی از احکام مخصوص فقه امامیه و حقوق ایران است و با این تفضیل و گستردگی در حقوق سایر کشورها موضوعیت نیافته است در حقوق ایران شکی نیست که خیارات از حقوق مالی هست و ماده ۴۴۸ قانون مدنی نیز دلالت بر این موضوع دارد در فقه امامیه نیز شکی نیست که خیارات از جمله حقوق است. خیارات در احکام مقرر در مواد متعدد قانون مدنی مورد توجه قانون گذار بوده است. پایان نامه حاضر با هدف بررسی احکام راجع به انواع خیارات در قانون مدنی و فقه امامیه صورت پذیرفته است. خیارات ده گانه مطروحه در قانون مدنی ایران مبتنی بر فقه بوده و شرایط ممکن برای فسخ قرارداد را تشریح نموده و حق لازم برای فسخ معامله را با توجه به مواد قانونی و انواع خیارات برای طرفین شناخته است. قانون مدنی در ماده ۳۹۶ انواع خیار ها را برای فسخ معامله به شرح زیر تعریف نموده است: ۱– خیار مجلس۲– خیار حیوان۳– خیار شرط ۴–خیار تاخیر ثمن ۵–خیار رویت ۶– تخلف وصف۷– خیار غبن ۸– خیار عیب ۹–خیار تدلیس ۱۰– خیار تبعض صفقه شمار خیارها در کلمات فقها با اختلاف ذکر شده است. برخی تا چهارده قسم برشمرده اند: ۱–خیار مجلس، ۲–خیار حیوان، ۳–خیار شرط، ۴–خیار تاخیر، ۵–خیار مایفسد من یومه، ۶–خیار رویت، ۷–خیار غبن، ۸–خیار عیب، ۹–خیار تدلیس، ۱۰–خیار اشتراط، ۱۱–خیار شرکت، ۱۲–خیار تعذر تسلیم، ۱۳–خیار تبعض صفقه، و ۱۴–خیار تفلیس. بسیاری از فقها به هفت، برخی به پنج و برخی دیگر به هشت قسم آن بسنده کرده اند خیارات مزبور قسمتی اختصاص به عقد بیع دارد و در سایر معاملات جاری نمی شود و قسمت دیگر خیارات عمومی است که در معاملات دیگر هم ممکن است وجود داشته باشد . احکام خیار یا عام است که در همه خیارها جاری است و یا مختص بعضی اقسام. حال با عنایت به مطلب یاد شده اگر بتوان این اختلاف را بررسی کرد و کینه ها و عقده های گذشته را کنار گذاشت و در بین مسلمین با توجه به مصداق آیه شریفه واعتصموا بحبل الله جمیعا و لا تفرقوا اتحاد برقرار کرد ؛ موجب تقویت مسلمین و در نتیجه استقلال آنها و هویت حقیقی آنها که همان امت واحده اسلامی می باشد ، خواهد شد این پایان نامه شامل ۵ فصل می باشد که درفصل اول: مقدمه و بیان مسیله فصل دوم: پیشینه تحقیق فصل سوم: روش تحقیق فصل چهارم: نتیجه گیری فصل پنجم: بحث و پیشنهادها و جمع بندی.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

مقدمه –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

فصل اول –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

بخش اول –بیان مساله و روش تحقیق ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

هدف پژوهش ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

اهمیت و ضرورت پژوهش ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

بخش دوم– سوالات تحقیق و فرضیه ها ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

فصل دوم –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

بخش اول–تعریف خیارات –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

خیار مجلس در قانون مدنی ایران و فقه امامیه –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

خیار شرط در قانون مدنی ایران و فقه امامیه –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

خیار تاخیر ثمن در قانون مدنی ایران و فقه امامیه ––––––––––––––––––––––––––––––– ––––––––––––––

خیار رویت و تخلف وصف در قانون مدنی ایران و فقه امامیه –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

خیار غبن در قانون مدنی ایران و فقه امامیه ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

خیار عیب در قانون مدنی ایران و فقه امامیه –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

خیار تدلیس در قانون مدنی ایران و فقه امامیه ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

خیار تبعض صفقه در قانون مدنی ایران و فقه امامیه ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

خیار حیوان در قانون مدنی ایران و فقه امامیه ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

خیار تخلف شرط در قانون مدنی ایران و فقه امامیه –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

خیار تفلیس در قانون مدنی ایران و فقه امامیه ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

خیار تعذر تسلیم در قانون مدنی ایران و فقه امامیه –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

بخش دوم–دسته بندی خیارات –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

بخش سوم–انواع احکام خیارات –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

فصل سوم –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

اسقاط خیارات در قانون مدنی ایران و فقه امامیه ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

بخش اول–حق یا حکم بودن خیارات –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

بخش دوم–ماهیت اسقاط خیارات –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

بخش سوم– چگونگی اسقاط خیارات –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

بخش چهارم –احکام اسقاط خیارات –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

نتیجه گیری –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

منابع و ماخذ –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

کلیدواژه ها

  • مطالعه تطبیقی
  • قانون مدنی
  • فقه

مواد مرتبط