بررسی تطبیقی نمایندگی تجاری در لایحه قانون تجارت و اسناد بین المللی
بررسی تطبیقی نمایندگی تجاری در لایحه قانون تجارت و اسناد بین المللی عنوان پایان نامه ای است که توسط محمدصادق برزو، با راهنمایی محمدعلی خورسندیان و با مشاوره مجید سربازیان در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز دفاع گردید.
 | |
| عنوان | بررسی تطبیقی نمایندگی تجاری در لایحه قانون تجارت و اسناد بین المللی |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | محمدصادق برزو |
| استاد راهنما | محمدعلی خورسندیان |
| استاد مشاور | مجید سربازیان |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۳ |
| دانشگاه | دانشگاه شیراز |
چکیده
نمایندگی تجاری، رابطه ای قراردادی است که به موجب آن، نماینده تجاری به طور مستقل متصدی مذاکره و انعقاد معاملات تجاری و یا دیگر اعمال واجد آثار حقوقی را به نام و حساب اصیل در برابر دریافت اجرت یا حق الزحمه به عهده می گیرد. در این پژوهش مفهوم اخص نمایندگی تجاری از دیدگاه لایحه قانون تجارت مورد بررسی قرار گرفته است نه مفهوم عام آن؛ به گونه ای که همه مصادیق نمایندگی در تجارت را شامل شود. بر این اساس نمایندگی تجاری یک قرارداد با خصوصیات تجاری آن از جمله تاجر بودن دو طرف آن و استقلال نماینده تجاری در انجام عمل موضوع نمایندگی دانسته و یک رابطه حقوقی( البته غیراستخدامی) بین اصیل و نماینده است که به موجب آن ،نماینده اختیار انجام اعمال را به نام وحساب اصیل پیدا می کند. بعلاوه ،نمایندگی را باید از نهادهای مشابه تفکیک کرد و قایل به تمییز شد؛ نهادهایی مانند نمایندگی مدنی، حق العمل کاری، دلالی، عاملی و قایم یم مقام تجارتی؛ بویژه اینکه لایحه کنونی قانون تجارت بر این امر تاکید دارد واین مفاهیم را با نمایندگی تجاری یک مفهوم نمی داند. درمقام انجام موضوع قرارداد نمایندگی تجاری، نماینده باید موضوع نمایندگی را درحدود اختیارات اعطا شده ازجانب اصیل انجام دهد و تکالیف را رعایت نماید از جمله: امانت دار و فرمانبردار اصیل باشد و در راستای ایفاءی وظایف نمایندگی با صداقت و وفاداری رفتار کند. درمقابل، اصیل نیز باید زمینه و فرصت انجام موضوع نمایندگی را برای نماینده فراهم کند، وی ملزم به پرداخت اجرت نماینده و عندالاقتضا خسارات و هزینه وی می باشد. همچنین رواط اصیل و ثالث از یک طرف و نماینده و ثالث از طرف دیگر واجد آثارحقوق تاثیرگذاری بر رابطه نمایندگی خواهد بود. نهایت اینکه، نمایندگی عقد جایز است بنابراین اصیل و نماینده تجاری می تواند عقد را فسخ (عزل و استعفا) نمایند. مضافا، انجام موضوع نمایندگی و تحقق حوادثی غیر ارادی منجر به انحلال نمایندگی تجاری می شود : فوت، جنون، سفه و نیز از بین رفتن موضوع نمایندگی و ورشکستگی از این دسته می باشند. اما انحلال نمایندگی به معنای مرگ حقوقی این نهاد نیست و حتی پس از خاتمه نمایندگی طرفین نمایندگی حقوق و تکالیفی نسبت به هم دارا می باشند.
ساختار و فهرست پایان نامه
عنوان صفحه
بخش اول: مقدمه ۲
بخش دوم: قواعد عمومی نمایندگی
پیشگفتار ۱۰
فصل اول–کلیات ۱۱
گفتار اول– پیشینه نمایندگی ۱۱
بند اول – در حقوق روم ۱۱
الف – قواعد نمایندگی در قلمرو خانوادگی ۱۲
ب – قواعد نمایندگی در خارج خانواده ۱۴
بند دوم– در حقوق ایران ۱۵
بند سوم– در اسناد بینالمللی ۱۷
گفتار دوم– تعریف ،هدف و فایده نمایندگی تجاری ۲۱
بند اول– تعریف نمایندگی تجاری ۲۱
الف– نمایندگی تجاری به مفهوم عام کلمه ۲۱
ب– نمایندگی تجاری به مفهوم خاص کلمه (در لایحه تجارت) ۲۵
بند دوم–هدف نمایندگی ۲۹
بند سوم– فواید نمایندگی ۳۰
فصل دوم–طرفین رابطه نمایندگی ۳۱
عنوان صفحه
گفتار اول– انواع رابطه نمایندگی ۳۱
بند اول – نمایندگی به لحاظ منبع ایجاد اختیار ۳۲
الف–نمایندگی قانونی ۳۲
ب–نمایندگی قضایی ۳۲
ج–نمایندگی قراردادی ۳۲
بند دوم– نمایندگی به اعتبار رابطه میان اطراف نمایندگی ۳۲
الف– نمایندگی مستقیم ۳۳
ب– نمایندگی غیرمستقیم ۳۳
بند سوم– نمایندگی به لحاظ وابستگی نماینده ۳۴
الف– نمایندگی وابسته ۳۴
ب– نمایندگی غیر وابسته ۳۵
گفتار دوم – اهلیت اصیل و اقسام اصیل ۳۵
بند اول – اهلیت اصیل ۳۶
بند دوم – انواع اصیل ۳۷
الف– اصیل آشکار ۳۷
ب– اصیل جزا آشکار ۳۸
ج– اصیل مخفی ۳۸
گفتار سوم – نماینده و اقسام آن ۳۹
الف – اهلیت نماینده ۴۰
بند دوم–انواع نماینده ۴۱
الف–نماینده کلی ۴۱
ب–نماینده عام ۴۱
ج–نماینده خاص ۴۱
عنوان صفحه
بخش سوم: تبیین حقوقی نمایندگی تجاری
فصل اول: ماهیت و ویژگیهای حقوقی نمایندگی ۴۴
گفتار اول– ماهیت حقوقی نمایندگی تجاری ۴۴
بند اول– نمایندگی تجاری رابطهای قراردادی است ۴۴
بند دوم– میزان اراده وحدود فعالیت نماینده ۴۵
بند سوم– مبنای التزام اصیل در مورد اعمال نماینده تجاری ۴۶
الف– نظریه اراده اصیل ۴۶
ب– نظریه نیروی سازندگی اراده ۴۷
ج–حقوق ایران ۴۷
گفتار دوم– اوصاف نمایندگی تجاری ۴۸
بند اول–اوصاف قرارداد نمایندگی تجاری ۴۸
الف– وصف اذنی بودن ۴۸
ب– وصف معوض بودن ۴۹
ج– وصف رضایی بودن ۵۰
بند دوم– اوصاف نماینده تجاری ۵۲
الف– وصف تاجر بودن نماینده ۵۲
ب– وصف استقلال نماینده ۵۵
فصل دوم: نمایندگی تجاری در تقابل با نهادهای مشابه ۵۷
گفتار اول: نمایندگی تجاری و نمایندگی مدنی ۵۷
بند اول– مفهوم نمایندگی مدنی ۵۷
بند دوم:عناصر نمایندگی مدنی ۵۹
بند سوم– مقایسه دو نهاد ۶۱
الف– وجوه اشتراک ۶۱
ب – وجوه افتراق ۶۱
عنوان صفحه
گفتار دوم–نمایندگی تجاری و دلالی ۶۲
بند اول– مفهوم دلالی ۶۲
بند دوم: عناصر دلالی ۶۳
بند سوم: مقایسه دو نهاد ۶۶
گفتار سوم: نمایندگی تجاری وحقالعملکاری ۶۷
بند اول– مفهوم حقالعملکاری ۶۷
بند دوم: عناصر حقالعملکاری ۶۹
بند سوم–مقایسه دو نهاد ۷۰
گفتار چهارم:نمایندگی تجاری وعاملی ۷۱
بند اول– مفهوم عاملی ۷۱
بند دوم–مقایسه دو نهاد ۷۵
گفتار پنجم – نمایندگی تجاری و قایم مقام تجاری ۷۶
بند اول – تعریف قایممقام تجاری ۷۶
بند دوم– مقایسه دو نهاد ۷۸
بخش چهارم: آثار رابطه نمایندگی و انحلال آن
فصل اول: آثارنمایندگی تجاری ۸۰
گفتار اول:آثار رابطه اصیل و نماینده ۸۱
بند اول – تکالیف نماینده نسبت به اصیل ۸۱
الف – تکالیف ضمنی نماینده ۸۲
۱ – امانتداری ۸۲
۲ – صداقت و وفاداری ۸۳
۳ – فرمانبرداری ۸۴
ب – مسیولیت جبران خسارات اصیل ۸۵
عنوان صفحه
۱–مسیولیت قراردادی ۸۶
۲–مسیولیت مدنی ۸۶
بند دوم – تکالیف اصیل نسبت به نماینده ۸۶
الف – تشریک مساعی اصیل ۸۷
ب – تادیه اجرت ۸۸
ج – جبران هزینه و خسارات ۹۰
گفتار دوم – آثار روابط اصیل و ثالث ۹۰
بند اول–تکالیف اصیل نسبت به ثالث ۹۱
الف– نقل مالکیت و تعهدات قراردادی ۹۱
ب – مسیولیت اصیل در اختیار ظاهری ۹۲
ج – مسیولیت مدنی ۹۳
بند دوم – وظایف ثالث نسبت به اصیل ۹۴
الف – مسیولیت قراردادی ۹۴
ب – مسیولیت مدنی ۹۵
گفتار سوم – آثار رابطه نماینده و ثالث ۹۶
بند اول – تکالیف نماینده نسبت به ثالث ۹۶
الف – مسیولیت قراردادی ۹۷
ب – مسیولیت مدنی ۹۷
بند دوم – تکالیف ثالث نسبت به نماینده ۹۸
الف – حقوق نماینده علیه ثالث از طرف اصیل ۹۹
ب – حمایت از منافع خود ۹۹
فصل دوم – انحلال رابطه نمایندگی (زوال نمایندگی) ۱۰۰
گفتار اول – اسباب انحلال قرارداد ۱۰۰
بند اول – ختم نمایندگی به واسطه عمل طرفین ۱۰۱
عنوان صفحه
الف – توافق قبلی طرفین ۱۰۲
ب – تصمیم بعدی ۱۰۳
۱– فسخ یا عزل به وسیله اصیل : ۱۰۳
۲– فسخ یا استعفای نماینده ۱۰۴
ج – انجام موضوع نمایندگی ۱۰۵
بند دوم – زوال نمایندگی بر اثر رویداد خاص یا به حکم قانون ۱۰۵
الف – فوت ۱۰۶
ب – جنون ۱۰۶
ج – ورشکستگی ۱۰۷
گفتار دوم– حقوق و تکالیف نماینده تجاری و اصیل پس از انحلال نمایندگی تجاری ۱۰۸
بند اول– جبران خسارت ۱۰۸
بند دوم– پرداخت اجرت ۱۰۹
بند سوم– شرط عدم رقابت پس از خاتمه قرارداد ۱۱۰
نتیجه گیری ۱۱۲
منابع و مآخذ
الف– به زبان فارسی ۱۱۴
ب– منابع عربی ۱۱۷
پ– منابع انگلیسی ۱۱۸
پیوست ها
پیوست الف ۱۲۰
پیوست ب ۱۳۰
کلیدواژه ها
- امانت دار
- قانون تجارت
- معاملات تجاری
- نمایندگی تجاری
- اسناد بین المللی
- نمایندگی تجاری
- حق العمل کاری
- لایحه قانون تجارت
- حقوق تجارت تطبیقی
- فرمانبرداری
- حق الزحمه
- روایی