بررسی شرایط و آثار مرابحه در حقوق ایران با تاکید بر بانکداری اسلامی
 | |
| عنوان | بررسی شرایط و آثار مرابحه در حقوق ایران با تاکید بر بانکداری اسلامی |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | ایرج اسفندیاری |
| استاد راهنما | سیدمحمدتقی علوی |
| استاد مشاور | ابراهیم شعاریان ستاری |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۲ |
| دانشگاه | دانشگاه تبریز |
بررسی شرایط و آثار مرابحه در حقوق ایران با تاکید بر بانکداری اسلامی عنوان پایان نامه ای است که توسط ایرج اسفندیاری، با راهنمایی سیدمحمدتقی علوی و با مشاوره ابراهیم شعاریان ستاری در سال ۱۳۹۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه تبریز دفاع گردید.
چکیده
اثر حاضر در رابطه با عقد مرابحه وکاربرد آن در نظام بانکداری اسلامی می باشد، که با امعان نظر در مصادیق عقد مرابحه می توان چنین اذعان نمود که تاسیس مذکور هم در تخصیص و هم در تجهیز منابع بانک های اسلامی کاربرد موثری دارد. در مورد مبنای موضوع بحث، تقریبا" نظریات مشابهی از طرف علمای شیعه و سنی و حقوقدانان ابراز شده . که در مجموع حکم بر مشروعیت دیرینه آن صادر شده است. و در نظام بانکداری اسلامی عصر حاضر،جایگاه خاصی برای خود پیدا کرده و بهنگام برخورد بانک های اسلامی با مشکلات مالی، ازطریق بکار گیری این سیستم، مشکلات مالی موقت خود را رفع می کنند. به همین منوال است وقتی که بانک اسلامی مازاد منابع دارد؛ از طریق مرابحه کالایی، این مازاد خود را تبدیل به کالا نموده و آنرا در بازار، بصورت نسیه به خریداران می فروشد. و با این عمل ریسک منابع خود را کاهش میدهد. وهمچنین گیرندگان تسهیلات، به راحتی و بدون محدودیت مکانی و زمانی، می توانند بصورت واقعی مشکلات مالی جهت خرید ملزومات خود را برطرف نموده وقدرت خرید خود را افزایش دهند.
ساختار و فهرست پایان نامه
عنوان فهرست مندرجات صفحه
مقدمه ۱
فصل اول: کلیات
مبحث اول: تعریف، ماهیت و مبانی مرابحه ۲
گفتار اول: تعریف،مفاهیم و واژه شناسی ۲
الف– تعریف لغوی مرابحه ۲
ب– تعریف اصطلاحی مرابحه ۳
گفتار دوم: ماهیت حقوقی مرابحه ۵
گفتار سوم: مبانی مرابحه ۷
الف: مبانی فقهی ۸
ب: مبانی حقوقی ۹
مبحث دوم:انواع مرابحه ۱۰
گفتار اول: مرابحه از جهت شیوه انجام معامله ۱۱
الف– مرابحه اصالتی ۱۱
ب– مرابحه وکالتی ۱۱
گفتار دوم: مرابحه از حیث اخذ سود ۱۲
الف– مرابحه درصدی ۱۲
ب– مرابحه باسود مبلغی ۱۳
گفتارسوم: مرابحه از حیث قلمرو ۱۳
الف– مرابحه تجاری ۱۳
ب– مرابحه فردی ۱۳
مبحث سوم :مقایسه مرابحه با مفاهیم مشابه ومعایب ومزایا ۱۳
گفتار اول:مقایسه مرابحه بامفاهیم مشابه ۱۴
الف– مشارکت مدنی ۱۴
ب– فروش اقساطی ۱۵
اول– فروش اقساطی مواد اولیه، لوازم یدکی وابزارکار ۱۵
دوم– فروش اقساطی وسایل تولیدو تاسیسات ۱۶
سوم– فروش اقساطی مسکن ۱۶
گفتار دوم: مزایا و معایب مرابحه ۱۷
الف– مزایای مرابحه ۱۷
ب– معایب ۱۸
فصل دوم: شرایط عقد مرابحه
مبحث اول:شرایط عمومی ۲۰
گفتار اول:قصد طرفین ۲۰
گفتار دوم:اهلیت و اختیار طرفین ۲۲
الف– اهلیت طرفین ۲۳
ب– اختیار طرفین ۲۳
گفتار سوم– مشروعیت جهت عقد ۲۴
گفتار چهارم– موضوع معامله ۲۶
مبحث دوم– شرایط اختصاصی ۳۹
گفتار اول– اجزای عقد مرابحه و شرایط کالا ۲۹
الف– اجزای عقد مرابحه ۲۹
ب– شرایط کالا ۳۰
اول– موجود بودن کالا ۳۰
دوم– عین بودن کالا ۳۱
گفتار دوم– شرایط مالی عقد مرابحه ۳۱
الف– سود در عقد مرابحه ۳۱
اول– ربا درمرابحه ۳۱
۱– ربا در معامله ۳۱
۲– ربای قرضی ۳۲
ب– هزینه ها درعقد مرابحه ۳۲
ج– زیادتی در مرابحه ۳۳
د– جریمه در عقد مرابحه ۳۴
گفتار سوم: بیع متقابل در عقد مرابحه ۳۴
فصل سوم: آثار عقد مرابحه
مبحث اول: انواع بیع از حیث آثار ۳۶
گفتار اول: آثار بیع متزلزل ۳۶
الف– بیع خیاری ۳۶
ب– بیع موجل ۳۷
ج– بیع فاسد ۳۸
گفتار دوم: آثار بیع با شرایط خاص ۳۸
الف– بیع صرف ۳۸
ب– بیع تشریفاتی ۳۹
بحث دوم: انتقال مالکیت مبیع و ثمن ۳۹
گفتار اول: تسلیم مبیع ۴۰
الف– زمان تسلیم ۴۱
ب– تصرف مبیع توسط مشتری قبل از انعقاد بیع ۴۱
ج– قبضی که بدون اذن بایع باشد ۴۲
د– هزینه های تسلیم ۴۲
ﻫ– محل تسلیم مبیع ۴۳
و– تاخیر در تسلیم مبیع ۴۳
ز– حق حبس ۴۴
ح– تلف مبیع قبل از تسلیم ۴۵
ط– تلف مبیع بعد از قبض ۴۶
اول– در صورت تلف مبیع پس از قبض در ید مشتری ۴۶
دوم– اتلاف مبیع بعد از قبض توسط مشتری ۴۷
سوم– تلف مبیع توسط شخص ثالث ۴۷
گفتار دوم: تادیه ثمن ۴۸
الف– ضمان درک ثمن ۴۸
ب– رفع تعرض نسبت به ثمن ۴۹
ج– لزوم تعیین ثمن ۴۹
د– زمان و محل تادیه ثمن ۵۰
گفتار سوم: ظهور عدم صداقت در اعلام قیمت مبیع در مرابحه ۵۱
مبحث سوم: ضمان درک مبیع ۵۲
گفتار اول: فساد یا بطلان عقد ۵۳
الف– صحت بیع نسبت به یکی از طرفین وفسادآن نسبت به طرف دیگر ۵۳
ب– عدم اعتباربیع نسبت به طرفین ۵۳
گفتار دوم: مستحق للغیر در آمدن مبیع ۵۳
الف– در حالات مختلفه مستحق للغیر درآمدن مبیع ۵۴
اول– کل مبیع مستحق للغیر درآید ۵۴
دوم– قسمتی از مبیع مستحق للغیر درآید ۵۵
ب– شرط ضمن عقد در صورت مستحق للغیر در آمدن مبیع ۵۶
فصل چهارم: مرابحه در نظام بانکداری اسلامی
مبحث اول: مرابحه در تجهیز منابع ۵۸
گفتار اول: اوراق مرابحه ۵۹
الف– اوراق مرابحه تامین سرمایه شرکت های تجاری و بازرگانی ۶۰
اول– بررسی فقهی اوراق مرابحه تامین سرمایه شرکت های تجاری و بازرگانی ۶۱
دوم– شیوه اجرایی اوراق مرابحه تامین سرمایه شرکت های تجاری و بازرگانی ۶۱
ب– اوراق مرابحه جهت تامین مالی ۶۲
ج– اوراق مرابحه رهنی ۶۳
اول– بررسی فقهی اوراق مرابحه رهنی ۶۴
دوم– شیوه اجرایی اوراق مرابحه رهنی ۶۴
د– اوراق مرابحه جهت تامین نقدینگی ۶۵
اول– بررسی فقهی اوراق مرابحه جهت تامین نقدینگی ۶۵
دوم– شیوه اجرایی اوراق مرابحه جهت تامین نقدینگی ۶۶
گفتار دوم: مرابحه کالایی ۶۶
الف– مدل عملیاتی مرابحه کالایی ۶۷
ب– بررسی فقهی مرابحه کالایی ۶۹
اول– تورق سنتی ۷۰
دوم– تورق سازماندهی شده ۷۰
سوم– نظر فقها ۷۱
مبحث دوم: مرابحه در تخصیص منابع ۷۲
گفتار اول: شیوه عملیاتی قرارداد مرابحه و نحوه اجرایی آن ۷۲
الف– صور مختلف تسویه حساب توسط بدهکار ۷۳
ب– نحوه اجرایی قرارداد مرابحه در سیستم کارت اعتباری ۷۴
گفتار دوم: موضوعاتی در خصوص کارت های اعتباری در قالب عقد مرابحه ۷۴
الف– توانایی های کارت اعتباری براساس عقد مرابحه ۷۴
ب– وجه التزام و جریمه تاخیر کارت های اعتباری از منظر فقهی ۷۵
نتیجه ۷۸
پیشنهاد ۷۸
منابع و مآخذ ۷۹
کلیدواژه ها
- مرابحه
- نظام حقوقی
- بانکداری اسلامی
- فروش اقساطی
- مرابحه
- شرایط
- آثار
- حقوق ایران
- بانکداری اسلامی