بررسی فقهی و حقوقی اماره ید ماده 35 قانون مدنی

عنوان	بررسی فقهی و حقوقی اماره ید ماده ۳۵ قانون مدنی
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	حسن خوشحال
استاد راهنما	امیر رضایی فومنی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۷
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی

بررسی فقهی و حقوقی اماره ید ماده ۳۵ قانون مدنی عنوان پایان نامه ای است که توسط حسن خوشحال، با راهنمایی امیر رضایی فومنی در سال ۱۳۹۷ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی دفاع گردید.

چکیده

قاعده ید از عناوین بسیار مهم است که در کتاب های فقهی امامیه و در نوشته های حقوقی در باب های گوناگون به طور گسترده مورد بحث و پژوهش واقع شده است و قاعده ید به عنوان یکی از ادله، اماره مالکیت به حساب می آید در صورتیکه دلیلی برخلاف نباشد هر چند این دلیل در مقابل ادله دیگر سست است با این حال، گذر زمان و تحولات حقوقی برخلاف دیگر انواع ادله نتوانسته این دلیل را ناتوان سازد. بلکه همواره در هنگام فقدان سایر ادله، قاعده ید چراغ راه قضات محاکم در جهت رسیدگی به حل اختلاف و رسیدن به قضایا می باشد. اساس این اماره این است که به طورمعمول هر شیء و هر ملکی مانند هر حقی در ید و اختیار مالک و صاحب آن است و عرف متصرف هر مالی را مالک آن می شناسد و در صورت اقامه دعوی علیه متصرف، تصرف به عنوان اماره مالکیت، دلیلی به نفع متصرف خواهد بود و موقعیت او را در دعوی یا معاف کردن او از اقامه هر گونه دلیل و استدلال تحکیم می کند اما به این نکته نیز باید اشاره نمود که عکس اماره را طرف دعوی می تواند اثبات کند و ماده ۳۵ قانون مدنی این اختیار را برای او روشن کرده است. اینکه ارزش و اعتبار تصرف بعنوان دلیلی اثبات مالکیت در مقام تنازع تا چه اندازه است، حدود و دایره شمول آن چقدر است و در نهایت در مقام تعارض با سایر ادله اثبات مالکیت تا چه اندازه تاب مقاومت دارد، از جمله مهم ترین مسایلی است که در این پایان نامه به صورت جامع و دقیق به آنها پرداخته می شود. بنابراین اماره ید با وجود قدرت زیادی که در جهت حمایت از متصرف دارد دارای اعتباری نسبی و قابل اثبات بر خلاف آن است به طوری که در صورت تعارض با سایر ادله از درجه اعتبار ساقط می گردد به عنوان مثال در صورت اثبات مالکیت سابق از طریق اقرار متصرف اماره قدرت اثباتی خود را از دست داده و در نتیجه نمی تواند با اقرار که کاملترین ادله قلمداد می گردد معارضه کند.

ساختار و فهرست پایان نامه

عنوان صفحهچکیده ۱مقدمه ۲الف– بیان مسیله ۲ب–اهمیت و ضرورت تحقیق ۶ج– سابقه تحقیق ۶د– سوال های تحقیق ۸ه– فرضیه های تحقیق ۹و–نوآوری تحقیق ۹ز–روش تحقیق ۹ح– ساختار تحقیق ۱۰فصل اول: کلیات ۱۱۱–۱– تعریف ید ۱۲۱–۱–۱– ید در لغت ۱۲۱–۱–۲– ید در قرآن کریم ۱۲۱–۳– تعریف اماره تصرف ۱۳۱–۳–۱– اماره تصرف در اصول فقه ۱۳۱–۳–۲– اماره تصرف در قانون ۱۳۱–۴– تعریف ملکیت ۱۴۱–۴–۱– ملکیت در لغت ۱۴۱–۴–۲– ملکیت در اصطلاح ۱۴۱–۵– اقسام ید ۱۶۱–۵–۱– ید موجب مالکیت ۱۶۱–۵–۲– ید ناشی از مالکیت ۱۶۱–۵–۳– ید موجب ضمان ۱۷۱–۵–۴– ید اماره مالکیت ۱۷۱–۶– رابطه ید با تصرف ۱۸۱–۷– سیر تحول تاریخی ملکیت ۱۹فصل دوم: مبانی ، قلمرو ، اوصاف قاعده ید ۲۲۲–۱– مبانی اماره ید ۲۳۲–۱–۱– غلبه ۲۳۲–۱–۲– طبع اولیه ۲۴۲–۱–۳– اخبار و روایات ۲۵۲–۱–۳–۱– روایت اول: روایت حفص بن غیاث از امام صادق (ع) ۲۵۲–۱–۳–۲– روایت دوم: مورقه یونس بن یعقوب از امام صادق(ع) ۲۶۲–۱–۳–۳– روایت سوم: روایت مسعده بن صدقه از امام صادق(ع) ۲۶۲–۱–۳–۴– روایات دسته دوم ۲۷۲–۱–۴– اجماع ۲۸۲–۱–۵– سیره مشرعه ۲۹۲–۱–۶– بنای عقلاء ۲۹۲–۱–۷– عسر و حرج ۳۰۲–۲– قلمرو اماره ید ۳۰۲–۲–۱– اماره ید در اعیان ۳۰۲–۲–۱–۱– اقسام عین ۳۱۲–۲–۲– اماره ید در منافع ۳۲۲–۲–۲–۱– منافع ۳۲۲–۲–۲–۲– چگونگی تحقق ید در منافع ۳۳۲–۲–۳– اماره ید در حقوق ۳۴۲–۲–۳–۱– جریان ید در حقوق ۳۵۲–۲–۳–۱–۱– نظریه علما در خصوص جریان تصرف در حقوق ۳۵۲–۲–۳–۱–۲– اماریت ید در حق اختصاص ۳۶۲–۲–۳–۱–۳– ید به عنوان وقف ۳۷۲–۲–۳–۱–۴– استیجاری بودن تصرف ۳۷۲–۲–۴– اماریت ید در حق ارتفاق ۳۸۲–۲–۵– اماره ید در نسب و زوجیت اعراض و انساب ۳۸۲–۲–۷– اماره ید در مورد متصرف وذوالید ۴۰۲–۳– اوصاف اماره ید ۴۱۲–۳–۱– مفید بودن و معیوب نبودن تصرف ۴۱۲–۳–۲– عدم استمرار ۴۲۲–۳–۲–۱– عیب عدم استمرار تصرف عیبی مطلق ۴۳۲–۳–۲–۲– عدم استمرار عیب موقتی میباشند ۴۳۲–۳–۳– ایهام ۴۳۲–۳–۴– قهر و اجبار ۴۵۲–۳–۵– اختفاء ۴۶فصل سوم: تعارض قاعده ید ۴۷۳–۱– تعارض قاعده ید با اصل استصحاب: ۴۸۳–۲– تعارض ید با بینه: ۵۱۳–۳– تعارض تصرف فعلی با مالکیت سابق ۵۲۳–۴– تعارض اماره ید با دعوی وقف ۵۷۳–۵– تعارض میان ید فعلی با وقفیت سابق ۵۸۳–۶– تعارض میان وقفیت فعلی با مالکیت سابق ۶۱نتیجه گیری و پیشنهادات ۶۳منابع و مآخذ

کلیدواژه ها

• حقوق (دانش حقوق)
• قاعده ید (فقه)
• اماره (حقوق)
• قانون مدنی
• مالکیت
• ادله اثبات
• تصرف (حقوق)
• محدوده قاعده ید
• قاعده ید
• ید در فقه
• ید در حقوق