بررسی فقهی و حقوقی پدیده کودک همسری

عنوان	بررسی فقهی و حقوقی پدیده کودک همسری
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	سمانه حبیبی ایوریق
استاد راهنما	رسول شجاعی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۴۰۲
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل

بررسی فقهی و حقوقی پدیده کودک همسری عنوان پایان نامه ای است که توسط سمانه حبیبی ایوریق، با راهنمایی رسول شجاعی در سال ۱۴۰۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل دفاع گردید.

چکیده

هدف از این تحقیق بررسی بررسی فقهی و حقوقی پدیده کودک همسری می‌باشد روش تحقیق به صورت توصیفی و تحلیلی بوده و نتایج تحقیق حاکی از آن است که جواز نکاح کودکان، هیچ مبنای قرآنی ندارد. آیات قرآنی هم که درباره اهداف ازدواج و روابط زن و شوهر در قرآن است دال بر نامعتبر بودن ازدواج کودکان است و ارزش‌ها و اصول عام قرآنی نیز چون عدالت، انصاف و عدم تکلیف مالا یطاق به لحاظ منطقی کودکان را از دایره شمول ازدواج خارج می‌کنند. به ویژه، تزویج دخترکان، در حالی که برخلاف پسران اختیار فسخ عقد را هم پس از بلوغ ندارند، عقلا پذیرفته نیست و ملزم دانستن آنان به رعایت لوازم آن و انجام وظایف زناشویی در برابر شوهر – در بهترین حالت، پس از بلوغ جنسی – موجب اذیت و آزار آنان ، سختی و حرج برای آنان و خلاف عدالت است. عدم پیشبینی ضمانت اجرای مناسب ، عدم تعیین مبنای مصلحت ، ضعف در رویه قضایی ، عدم الزام به ثبت قانونی ازدواج‌های موقت ، عدم نفوذ قانون در برخی مناطق از جمله مشکلات در قوانین موجود است ؛ همچنین در ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی سن معین شده منطبق با معیارهای جامعه ایرانی و بین المللی ارزیابی نشده است که با توجه به فشار محافل جهانی و وجود عرف نسبی در سن ازدواج شایسته بازنگری می باشد.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه

الف) بیان مساله

ب) اهمیت و ضرورت تحقیق

ج) سوابق تحقیق ۵ د) اهداف تحقیق

ه) سوالات تحقیق:

ر) روش تحقیق

ز) ساماندهی تحقیق

فصل اول کلیات تحقیق

۱–۱ مفاهیم

۱–۱ مفهوم شناسی

۱–۱–۱ مفهوم کودک

۱–۱–۲ مفهوم کودک همسری

۱–۱–۳ مفهوم فقه

۱–۱–۴–مفهوم نکاح

۱–۱–۴–۱ مفهوم لغوی نکاح

۱–۱–۴–۲ مفهوم حقوقی نکاح

۱–۱–۴–۳–مفهوم فقهی نکاح

۱–۲ مبانی نظری

۱–۲–۱ دلایل و ریش–ه های کودک همسری

۱–۲–۲ عوامل زمینه ساز کودک همسری

۱–۲–۳ حقوق از بین رفته کودک در اثر ازدواج

۱–۳ تاریخچه

فصل دوم مبانی و ضوابط کودک همسری از منظر فقه و حقوق ایران

۲–۱ مهمترین علل های ازدواج زودهنگام

۲–۱–۱ مرد سالاری

۲–۱–۲ مسایل قانونی

۲–۱–۳ اعتقادات دینی

۲–۱–۴ عامل اقتصادی

۲–۱–۵ عامل اجتماعی

۲–۱–۶ تاثیر قومیت

۲–۱–۷ تاثیر فرهنگ

۲–۲– ملاک حداقل سن ازدواج در حقوق موضوعه ایران

۲–۲–۱ بلوغ و ازدواج

۲–۲–۲ رشد و ازدواج ۵۰ ۲–۳–۱ ضمانت اجرای تخلف از حداقل سن ازدواج در نظام حقوقی ایران

۲–۲–۳–۱ مسیولیت قراردادی

۲–۲–۳–۲ مسیولیت مدنی

۲–۲–۳–۳ ضمانت اجرای کیفری

۲–۳ تغییرات قانون مدنی درباره ازدواج کودکان

۲–۴ ازدواج کودکان در رای مشهور فقها

۲–۵ تجویز مشروط و محدود کودک همسری

۲–۵–۱ تجویز مشروط ازدواج کودکان

۲–۵–۲ شرایط ازدواج کودکان در فقه اسلامی

۲–۵–۳ شرایط ازدواج کودکان در قوانین کنونی

۲–۶ تجویز محدود استمتاع از کودک همسران

۲–۶–۱ حق استمتاع محدود شوهر از کودک همسر در فقه اسلامی

۲–۶–۲ ح–ق اس–تمتاع محدود شوهر از کودک همسر در حقوق خ–انواده ای–ران

۲–۷ ت–حریم م–طلق کودک همسری

۲–۸ خسارت معنوی کودک همسری

۲–۸–۱ خسارت معنوی ناشی از رعایت نشدن مصلحت از جانب ولی

۲–۸–۲ خسارت معنوی ناشی از استمتاعات عام

۲–۸–۳ خسارت معنوی ناشی از استمتاعِ خاصِ ممنوعه

۲–۸–۴ خسارت معنوی ناشی از اصل تزویج صغار

فصل سوم آثار پدیده کودک همسری و اشکالات وارده برآن در نظام فقهی و حقوقی ایران

۳–۱ تجویز کودک همسری در پرتو انتقادات

۳–۱–۱ از حیث روانشناختی:

۳–۱–۲ از حیث اجتماعی:

۳–۱–۳ از حیث تربیتی:

۳–۱–۴ از حیث خطرهای جسمی:

۳–۲ ارزیابی حکم اسلام مبنی بر تجویز کودکه مسری در پرتو انتقادات

۳–۳ تحلیل حقوقی ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی و چالش های آن

۳–۳–۱ اذن ولی

۳–۳–۲ مصلحت

۳–۳–۳ احراز مصلحت توسط دادگاه صالح

۳–۳–۴ خلاءهای قانونی ماده ۱۰۴۱ ق م

۳–۳–۴–۱ اختلاف در تعیین مصداق ولی در متن ماده

۳–۳–۴–۲ فقدان ضمانت اجرای مناسب برای ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی

۳–۳–۴–۳ عدم الزام به ثبت نکاح موقت و مشکلات ناشی از آن

۳–۳–۴–۴ عدم تعیین حداقل سن ازدواج و فاصله سنی بین زوجین

۳–۳–۵ نگاهی به قوانین سایر ملل

۳–۳–۳–۶ نقد ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی

۳–۴ مفاسد و مصالح کودک همسری در دوران معاصر

۳–۴–۱ مفاسد کودک همسری

۳–۴–۱–۱ تضییع حقوق کودک همسران

۳–۴–۱–۲ ک–ودک آزاری

۳–۴–۱–۳ ناپایداری ازدواج های کودکانه

۳–۴–۱–۴ تخریب وجهه نظام در بعد سیاسی

۳–۴–۲ رفع مصالح کودک همسری در دوران معاصر

۳–۴–۲–۱ نگاهی به مصالح تزویج کودکان در جوامع سنتی

۳–۴–۲–۲ مسیولیت دولت در اداره کودکان بی سرپرست و بدسرپرست

۳–۵ نقش تحولات اجتماعی در تغییر اح–کام ش–رعی و حکم کودک همسری

۳–۵–۱ نقش تحولات اجتماعی در تغییر احکام شرعی

۳–۵–۲ نقش تحولات اجتماعی در تغییر حکم شرعی کودک همسری

نتیجه گیری

پیشنهادات

منابع

کلیدواژه ها

• نکاح
• کودک مهسری
• ضمانت اجرا
• حقوق
• فقه

مواد مرتبط

• ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی