بررسی ماهیت و اصول حاکم بر عقد حفظ ومراقبت (صیانت) و جایگاه آن در افزایش بهره وری اقتصادی
بررسی ماهیت و اصول حاکم بر عقد حفظ و مراقبت (صیانت) و جایگاه آن در افزایش بهره وری اقتصادی نام مقاله ای از محمد حسین وکیلی مقدم است که در شماره یکم (بهار و تابستان 1401) فصلنامه حقوق خصوصی دانشگاه تهران منتشر شده است.
چکیده
استفاده از عقد حفظ و مراقبت با هدف ایجاد تعهد به نظارت بر حسن فعالیت تجهیزات و تأسیساتی است که تداوم فعالیت یا کوتاه کردن زمان توقف آنها بهرهوری اقتصادی را محقق میکند. اگرچه در قوانین ایران مانند قوانین بسیاری از کشورها از این عقد به‌‌صراحت نام برده نشده، مزایای عملی آن موجب شده فعالان صنایع به شکلی گسترده در نظامهای حقوقی مختلف از آن بهره ببرند؛ درحالی‌که ماهیت و اصول حاکم بر آن در برخی موارد دارای ابهام است. در این مقاله تلاش شد بر پایة مطالعة تطبیقی و تجربیات سایر کشورها ابتدا ماهیت این عقد بررسی و تبیین شود و بر مبنای اصول حاکم بر فقه اسلامی و حقوق ایران انعقاد و استفاده از آن اعتبارسنجی شود. با مقایسة عقد با نهادهای مشابه، استقلال یا همپوشانی آثار و احکام آن ارزیابی و در نهایت علل توجیهی به کار بردن آن تحلیل میشود. میتوان گفت عقد حفظومراقبت عقدی مستقل و بینام است که به واسطة عدم توجه متناسب سازوکارهای سنتی حقوق قراردادها به مفهوم بهرهوری اقتصادی ایجاد شده است. این عقد مهمترین ابزار حمایتی در حقوق جهت پیشگیری از توقف فعالیت تجهیزاتی است که استفادة مداوم از آنها با خطر تعطیلی مواجه است.
کلیدواژه ها
- تعهد به مراقبت
- حقوق اقتصادی
- قراردادهای صنعتی
- کارآمدی حقوق قراردادها