بررسی نصاب پذیری مهریه در فقه و حقوق

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بررسی نصاب پذیری مهریه در فقه و حقوق
عنوانبررسی نصاب پذیری مهریه در فقه و حقوق
رشتهحقوق خصوصی
دانشجومرجان شایسته
استاد راهنمامحمدیار ارشدی
استاد مشاورسیدمحمد صدری
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۱
دانشگاهدانشگاه پیام نور استان تهران



بررسی نصاب پذیری مهریه در فقه و حقوق عنوان پایان نامه ای است که توسط مرجان شایسته، با راهنمایی محمدیار ارشدی و با مشاوره سیدمحمد صدری در سال ۱۳۹۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور استان تهران دفاع گردید.

چکیده

تعیین مهریه برای زن در ازدواج دایم و موقت امری تاکیدی در اسلام بوده و خداوند در قرآن نیز به پرداخت مهریه به زنان تاکید فرموده است.علی رغم اینکه در اسلام بر استحباب مهریه کم و کراهت زیادی آن تاکید شده است در سالهای اخیر میزان مهریه افزایش زیادی پیدا کرده است.در این رساله کلیاتی راجع به مهریه و دلایل و اثار افزایش مهریه و مبانی و حکم تکلیفی مهریه های سنگین مورد بررسی قرار گرفته است.برخی از بزرگان مذهب امامیه از جمله سید مرتضی و اسکافی و شیخ صدوق معتقدند که مهریه نباید از ۵۰۰ درهم تجاوز کند در حالیکه مشهور فقها معتقدند مقدار مهریه از نظر کمی و زیادی محدودیتی ندارد، با این حال با توجه به مشکلاتی که تعیین مهریه های سنگین ایجاد کرده است به نظر می رسد باید راه حلی برای حل این معضل پیدا کرد،یکی از راهکارهای حل معضل مهریه های سنگین قرار دادن نصاب معینی برای مهریه در قانون می باشد تا همه افراد از قانون تبعیت کرده و بسیاری از مشکلات تعیین مهریه های نامعقول حل شود.

ساختار و فهرست پایان نامه

فصل اول: کلیات

گفتار اول: معناشناسی ۱۱–۶

اول – مهر در لغت

– ۶

دوم – مهر در اصطلاح

– ۸

الف – فقهی

– ۸

ب – قانونی


گفتار دوم: تاریخچه مهر

– ۱۲

اول– در ایران قبل از اسلام

– ۱۲

دوم– در ایران بعد از اسلام


سوم – در ادیان دیگر

– ۱۵

الف – مهر در ایین مسیحیت ۱۵

ب – مهر در ایین یهود

– ۱۵

ج – مهر در ایین زرتشتی

– ۱۶

گفتار سوم – مقدار مهر المسمی

– ۱۸

فصل دوم :احکام و شرایط مهریه

گفتار اول :مهر؛ویژگی ها،مصادیق،اقسام ۵۹– ۲۱

اول – ویژگی ها ۲۳

الف – مهر باید مالیت داشته باشد ۲۳

ب – مهر باید قابل تملک به وسیله زن باشد ۲۵– ۲۳

ج – مهر باید معین باشد ۲۵

د – مهر باید معلوم باشد ۲۶

ه – مهر باید منفعت عقلایی مشروع داشته باشد


و – مالی که مهر قرار داده می شود باید ملک شوهر باشد


ز – شوهر باید قدرت بر تسلیم مهر داشته باشد

– ۲۸

دوم – مصادیق

– ۳۷

الف – عین معین ۳۹– ۳۸

ب – کلی در معین

– ۳۹

ج – کلی فی الذمه

– ۴۱

د – منفعت ۴۲

ه – انجام عمل

– ۴۲

و – حق

– ۴۳

سوم – اقسام

– ۴۴

اول – مهر المسمی

– ۴۵

الف – مهر السنه

– ۴۶

ب – چرا مقدار مهر السنه پانصد درهم قرار داده شده

– ۴۷

دوم – مهر المثل ۴۸

الف – نحوه تعیین مهر المثل

– ۴۹

ب – مقدار مهر المثل

– ۵۱

ج – مهر المثل از دیدگاه اهل سنت

– ۵۲

سوم – مهر المتعه

– ۵۳

الف – نحوه تعیین مهر المتعه

– ۵۶

ب – مقدار مهر المتعه

– ۵۷

گفتار دوم: جایگاه مهریه در اسلام

– ۵۹

اول – فلسفه حقیقی مهر

– ۶۳

دوم – ضرورت وجود مهر

– ۶۷

گفتار سوم: ماهیت حقوقی مهر

– ۶۹

فصل سوم: سقف پذیری مهریه در فقه و حقوق

– ۷۶

گفتار اول: دلایل افزایش مهریه

– ۷۴

گفتار دوم: اثار مهر زیاد

– ۸۰

اول – در تداوم کیفی و کمی نکاح

– ۸۰

دوم – توجیه مبانی حقوقی ان؛ صحت، بطلان یا عدم نفوذ

– ۸۳

گفتار سوم:

نصاب پذیری مهر به عنوان یکی از راهکارهای حل معضل مهریه های سنگین

– ۹۱

اول – طرح ضرورت نصاب پذیری

– ۹۰

دوم – امکان نصاب پذیری مهر در فقه

– ۱۰۵

سوم – امکان نصاب پذیری مهر در حقوق

– ۱۱۲

نتیجه گیری

– ۱۲۵

منابع و ماخذ ۱۴۸–

کلیدواژه ها

  • مهر
  • نصاب (فقه)
  • حقوق خصوصی
  • زن
  • مهریه
  • مقدار مهریه
  • نصاب
  • نصاب پذیری مهریه