بررسی نقش مقدار مبیع در عقد بیع در حقوق ایران و فقه

عنوان	بررسی نقش مقدار مبیع در عقد بیع در حقوق ایران و فقه
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	رضا عبادی شقلان
استاد راهنما	شهرام صبری
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۴
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمی

بررسی نقش مقدار مبیع در عقد بیع در حقوق ایران و فقه عنوان پایان نامه ای است که توسط رضا عبادی شقلان، با راهنمایی شهرام صبری در سال ۱۳۹۴ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمی دفاع گردید.

چکیده

یکی از مواردی که باید در کنار جنس و وصف مبیع در هنگام معامله مشخص باشد، مقدار مبیع است. مقدار ممکن است به صورت شرط ذکر شود که گاه به صورت شرط صفت و بیانگر یکی از اوصاف اساسی مبیع است؛ و گاه به صورت شرطی است که جنبه ی تعیین کنندگی تعهد دارد و ثمن بر مبنای آن محاسبه میگردد. هر یک از این صورتها، مبنای احکام متفاوت بوده و با توجه به تجزیه پذیری و تجزیه ناپذیری مبیع، آثاری را به دنبال دارد. قانونگذار ایران تحت تاثیر آراء پراکنده و متفاوت فقهی، در مواد ۳۵۵ و ۳۸۴ و ۳۸۵ قانون مدنی، برای تخلف از این شرط احکام متفاوتی را بیان نموده است. این پژوهش در صدد تبیین ماهیت هر یک از این شروط و تعیین مصادیق آنها به منظور یافتن مبنای قانونی حکم قانونگذار است. در این راستا، فقه اسلامی و حقوق مدنی ایران به صورت تطبیقی مورد مطالعه قرار گرفته است تا از رهگذر راهکارهای پیشبینی شده در فقه اسلامی، پیشنهادهای اصلاحی ارایه گردد.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب

عنوان صفحه

چکیده ۱

مقدمه ۲

فصل اول:کلیات تحقیق

۱–۱– بیان مساله ۴

۱–۲– سوالات تحقیق ۷

۱–۳– اهمیت و اهداف تحقیق ۷

۱–۳–۱– اهداف کلی ۷

۱–۳–۲– اهداف جزیی ۷

۱–۴– پیشینه تحقیق ۷

۱–۵– جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق ۱۰

۱–۶– فرضیه‏های تحقیق ۱۰

۱–۷– واژه‏ها و اصطلاحات ۱۰

۱–۸– روش تحقیق ۱۱

فصل دوم:تعاریف،مفاهیم نظری و تاریخچه

۲–۱– تعاریف ۱۲

۲–۱–۱– بیع ۱۲

۲–۱–۲– مبیع و انواع آن ۱۳

۲–۱–۳– مقدار در عقد بیع ۱۴

۲–۱–۴– مفهوم شرط ۱۵

۲–۱–۴–۱– شرط در لغت ۱۵

۲–۱–۴–۲– شرط در اصطلاح نحوییون و اصولیون ۱۶

۲–۱–۴–۳– شرط در لسان فقها ۱۶

۲–۱–۴–۴– شرط در قانون مدنی ۱۷

۲–۱–۵– تعریف خسارت ۱۸

۲–۱–۶– تعاریف نمایات و منافع ۱۹

۲–۲– شرایط صحت شرط ۲۰

۲–۲–۱– شرایط عمومی ۲۰

۲–۲–۲– شرایط اختصاصی ۲۱

۲–۳– اقسام شروط صحیح ۲۴

۲–۳–۱– شرط فعل ۲۴

۲–۳–۲– شرط نتیجه ۲۷

۲–۳–۳– شرط صفت ۲۸

فصل سوم:نقش مقدار و مفهوم نقش مقدار

۳–۱– نقش مقدار ۳۱

۳–۲– دایره شمول نقش مقدار ۳۳

۳–۲–۱– عین معین ۳۳

۳–۲–۲– در حکم عین معین ۳۳

۳–۲–۳– عین کلی ۳۴

۳–۳– بررسی نقش مقدار در فقه ۳۶

۳–۳–۱– مواردی که نقش مقدار نقص داشته باشد ۳۶

۳–۳–۱–۱– مختف الاجزاء ۳۶

۳–۳–۱–۲– متساوی الا جزاء ۳۸

۳–۳–۲– مواردی که نقش مقدار بیشتر درآید ۴۰

۳–۳–۲–۱– مختلف الاجزا ‍ ۴۰

۳–۳–۲–۲– متساوی الاجزا ۴۲

۳–۴– مقدار در ضمن عقد معین ۴۳

۳–۵– نقش مقدار در بیع ۴۴

۳–۵–۱– نقش مقدار به عنوان خود مبیع یا ثمن ۴۴

۳–۵–۲– نقش مقدار بعنوان وصف مبیع یا ثمن ۴۵

۳–۶– بررسی و مقایسه مواد قانونی در رابطه با نقش مقدار ۴۶

۳–۶–۱– بررسی ماده

قانون مدنی در رابطه با نقش مقدار ۴۶

۳–۶–۲– بررسی ماده

قانون مدنی در رابطه با نقش مقدار ۴۸

۳–۶–۳– بررسی ماده

قانون مدنی در رابطه با نقش مقدار ۵۱

۳–۶–۴– بررسی ماده

قانون ثبت در رابطه با نقش مقدار ۵۲

۳–۶–۵– بررسی ماده

قانون پیش فروش ساختمان در ربطه با نقش مقدار مصوب ۱۳۸۹ ۵۴

۳–۶–۶– مقایسه مواد

و

و

قانون مدنی و ماده

قانون ثبت و ماده

قانون پیش فروش ساختمان ۵۶

۳–۷– اشتباه در تعیین مقدار ۵۹

۳–۷–۱– اشتباه راجع به مقداری که جنبه اساسی دارد ۵۹

۳–۷–۲– اشتباه راجع به تعیین مقداری که جنبه فرعی دارد ۵۹

۳–۸– ضمانت اجرای تخلف ۶۰

۳–۸–۱– خیار تخلف از شرط ۶۰

۳–۸–۲– خیار تبعض صفقه ۶۰

۳–۹– مبنای ضمانت اجرای تخلف از تعیین مقدار ۶۱

۳–۹–۱– قاعده لاضرر ۶۲

۳–۹–۲– موازنه ارزش ۶۲

۳–۱۰– جبران خسارت در صورت تخلف از تعیین مقدار ۶۳

۳–۱۱– نمایات و منافع ناشی از فسخ عقد در تعیین مقدار ۶۵

۳–۱۲– انتقال خیار فسخ ناشی از تخلف در تعیین مقدار ۶۶

۳–۱۲–۱– انتقال ارادی ۶۷

۳–۱۲–۲– انتقال قهری ۶۸

نتیجه گیری ۶۸

منابع ۷۳

چکیده انگلیسی ۷۵

کلیدواژه ها

• مقدار مبیع
• عقد بیع
• فقه
• حقوق ایران
• عقد بیع
• قرارداد بیع سلف
• مبیع
• ایران
• حقوق اسلامی
• نظام حقوقی