بررسی نوآوری ها و کاستی های قانون حمایت خانواده مصوب 1391
 | |
| عنوان | بررسی نوآوری ها و کاستی های قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | پرستو قیومی |
| استاد راهنما | فرامرز باقرآبادی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۳ |
| دانشگاه | دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه |
بررسی نوآوری ها و کاستی های قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ عنوان پایان نامه ای است که توسط پرستو قیومی، با راهنمایی فرامرز باقرآبادی در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه دفاع گردید.
چکیده
مدیریت روابط خانوادگی و دعاوی که در این حوزه مطرح می شود همواره مد نظر قانونگذاران ملی می باشد. در ایران نیز با وضع قوانین متعدد مرتبط به حقوق خانواده در نهایت مقنن بعد از فراز و نشیب بسیار قانون حمایت خانواده را در سال ۱۳۹۱ تصویب کرد. وجود چالش های نظری مقدم بر تصویب قانون بین صاحب نظران حقوق خانواده ضرورت نقد و بررسی قانون مزبور و تبیین نقاط قوت و ضعف قانون و در صورت امکان ارایه پیشنهادات اصلاحی در حوزه قانونگذاری را هویدا می سازد. با اینکه قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ از حیث ابداع در برخی زمینه های حقوق خانواده از قبیل سازمان قضایی متخصص در امور حقوق خانواده، قضات مشاور زن، اقدامات تامینی و حضانت و عدول از برخی مقررات شکلی و دست وپاگیر دادرسی قابل دفاع است؛ لیکن با کاستی هایی از قبیل یک جانبه نگری به مقوله حقوق زن و افراط در حمایت از زوجه و همچنین نقض اهداف قانون در برخی موارد محل مناقشه و ایراد است که با اصلاح و ترمیم قانون می توان ضمن پر کردن خلاءهای موجود قانون مزبور را به نحوی که مصالح خانواده را در پی داشته باشد، تکمیل کرد.
ساختار و فهرست پایان نامه
چکیده ۱
مقدمه ۲
الف– بیان مساله ۲
ب– اهمیت و ضرورت انجام تحقیق ۲
ج– سوابق و پیشینه تحقیق ۲
د– اهداف تحقیق ۳
ه–– سوالات تحقیق ۳
ط– فرضیه های تحقیق ۳
ی– ساختار تحقیق ۴
فصل اول– تحولات قانونگذاری در حوزه حقوق خانواده بعد از انقلاب ۵
مبحث اول– دادگاه خانواده
گفتار اول– تحولات قانونگذاری در قلمرو دادگاه خانواده ۶
گفتار دوم– تشکیلات دادگاه اختصاصی خانواده ۸
مبحث دوم– صلاحیت دادگاه خانواده ۸
گفتار اول– آیین دادرسی دادگاه اختصاصی خانواده ۱۱
بند اول– تصمیمات و آرای دادگاه اختصاصی خانواده
گفتار دوم– استفاده از مشاوره زنان در دادگاه خانواده ۱۲
مبحث سوم– نهادهای جنبی حقوق خانواده ۱۳
گفتار اول– نهاد تحکیم (داوری) ۱۳
بند اول– نحوه عمل داوران ۱۴
گفتار دوم– شوراهای حل اختلاف ۱۴
گفتار سوم– اداره ارشاد و معاضدت قضایی ۱۵
مبحث چهارم – ازدواج ۱۶
گفتار اول– تعریف ازدواج (نکاح) ۱۶
گفتار دوم– ماهیت ازدواج ۱۷
گفتار سوم– خواستگاری ۱۷
بند اول– نامزدی ۱۷
گفتار چهارم– اقسام ازدواج ۱۸
بند اول– تفاوت بین ازدواج دایم و موقت ۱۹
گفتار پنجم– قانونگذاری در قلمرو عقد ازدواج و شرایط آن ۲۱
بند اول– تغییر سن ازدواج ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی ۲۱
بند دوم– ولایت پدر و جد پدری در نکاح باکره مواد ۱۰۴۳ و ۱۰۴۴ قانون مدنی ۲۴
مبحث پنجم– طلاق ۲۸
گفتار اول– معنای لغوی و اصطلاحی طلاق ۲۸
گفتار دوم– ماهیت حقوقی طلاق ۲۸
گفتار سوم – شرایط طلاق ۲۹
بند اول– شرایط اساسی طلاق ۲۹
الف– شرایط طلاق دهنده ۲۹
۱–قصد و رضا ۲۹
۲– اهلیت ۲۹
گفتار چهارم– اقسام طلاق و موجبات آن ۳۰
بند اول– اقسام طلاق ۳۰
الف– طلاق رجعی ۳۰
ب– طلاق باین ۳۱
۱– انواع طلاق باین در قانون مدنی ۳۱
ج– طلاق خلع و مبارات ۳۲
۱–طلاق خلع ۳۲
۲– طلاق مبارات ۳۳
بند دوم– موجبات طلاق ۳۳
الف– طلاق به درخواست مرد ۳۳
ب– طلاق به درخواست زن ۳۳
۱–مواردی که در قانون به صراحت و به گونه ای مشخص آمده ۳۳
۲– وکالت زن در طلاق ۳۴
ج– طلاق به توافق زوجین ۳۵
گفتار پنجم– تحولات قانونگذاری در قلمرو طلاق ۳۵
بند اول– گواهی عدم امکان سازش ۳۵
بند دوم– تعیین اعتبار زمانی برای گواهی عدم امکان سازش ۳۸
الف– مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش ۳۸
ب– ضمانت اجراءِ ۴۰
بند سوم– تادیه حقوق مالی قبل از انشای صیغه طلاق و اصلاح ماده
قانون مدنی ۴۱
الف– مهریه ۴۲
ب– نفقه ۴۲
ج– جهیزیه و اموال مختص به زوجه ۴۲
د– پرداخت آنچه به واسطه شرط ضمن عقد بر زوج الزام می گردد ۴۳
ه–– اجرت المثل ایام زوجیت ۴۴
ز– شرایط استحقاق اجرت المثل ۴۴
ا–انجام کارهایی که شرعا به عهده زوجه نباشد ۴۴
۲– دستور زوج ۴۵
۳– قصد عدم تبرع ۴۵
۴– در بین نبودن شرط مالی ۴۶
و– شرایط مطالبه اجرت المثل ۴۶
۱–شرط طلاق ۴۷
۲– طلاق به درخواست مرد باشد ۴۷
۳– طلاق مستند به تخلف زن از وظایف همسری یا سوء رفتار و اخلاق زوجه نباشد ۴۸
ی– نحله ۴۸
بند چهارم– توسعه مصادیق عسروحرج ۵۰
الف– مفهوم عسروحرج ۵۰
ب– عسروحرج در قانون مدنی ۵۰
گفتار ششم– تشریفات اجرای صیغه طلاق ۵۲
مبحث ششم– حضانت ۵۳
گفتار اول– تعریف حضانت ۵۳
گفتار دوم– ماهیت حضانت ۵۳
گفتار سوم– تحولات قانونگذاری در قلمرو حضانت ۵۴
بند اول– تغییر در سن حضانت ۵۴
بند دوم– تعیین ضمانت اجرای کیفری برای تخلف از مقررات حضانت ۵۵
بند سوم– تصویب قانون خاص در قلمرو حضانت ۵۵
مبحث هفتم– نفقه و حقوق مستمری ۵۶
گفتار اول – نفقه – تعریف نفقه ۵۶
گفتار دوم– شرایط پرداخت نفقه از جانب زوج ۵۷
الف– دایم بودن نکاح ۵۷
ب– تمکین ۵۸
گفتار سوم– عوامل سقوط نفقه ۵۸
گفتار چهارم– نفقه اقارب ۵۸
گفتار پنجم – ضمانت اجراء ۶۰
بند اول– ضمانت اجرای مدنی ۶۰
بند دوم– ضمانت اجرای کیفری ۶۰
مبحث هشتم– مهریه ۶۰
گفتار اول– مفهوم مهریه ۶۰
گفتار دوم– اقسام مهریه ۶۱
الف– مهرالمسمی ۶۱
ب– مهرالمثل ۶۲
ج – مهرالمتعه ۶۲
گفتار سوم– تحولات قانونگذاری در زمینه مهریه ۶۳
بند اول– اصلاح ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی ۶۳
بند دوم– تصویب آیین نامه اجرایی قانون فوق ۶۴
الف– شرایط تقویم مهریه به نرخ روز ۶۵
۱– شرایط ماهوی ۶۵
۲– شرایط شکلی ۶۷
گفتار چهارم– ضمانت اجرای مهر ۶۸
بند اول – حق حبس ۶۸
الف– شرایط ایجاد حق حبس ۶۹
بند دوم– دعوی مهر ۷۰
الف– رجوع و مطالبه از طریق دادگاه ۷۰
ب– رجوع و مطالبه از طریق دوایر اجرای ثبت ۷۰
فصل دوم– نوآوری های قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱
مبحث اول– تشکیلات جدید دادگاه خانواده ۷۳
مبحث دوم– قضات مشاور زن ۷۴
گفتار اول– قضاوت زن از منظر فقها ۷۴
بند اول– دلایل فقهی محرومیت زنان از منصب قضاوت ۷۴
گفتار دوم– تحولات قضاوت زن در قانون ایران ۷۶
گفتار سوم– قضاوت زن از منظر قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ ۷۸
بند اول– دلایل اهمیت وجود قاضی مشاور زن در دعاوی خانوادگی ۷۹
بند دوم– وظایف قاضی مشاور زن ۸۰
مبحث سوم– توسعه صلاحیت دادگاه خانواده ۸۱
گفتار اول– امور مربوط به غایب مفقودالاثر ۸۱
گفتار دوم– نامزدی و خسارات ناشی از بر هم زدن آن ۸۲
گفتار سوم– سرپرستی کودکان بی سرپرست ۸۲
گفتار چهارم– اهدای جنین ۸۵
گفتار پنجم– تغییر جنسیت ۸۶
مبحث چهارم– تغییر در مقررات عام مربوط به مهریه ۸۷
گفتار اول– امکان تحدید میزان مهریه با توجه به قانون و شرع ۸۷
گفتار دوم– بررسی تعیین آثار مهریه های سنگین ۸۸
گفتار سوم– بررسی ماده
قانون حمایت خانواده ۹۰
مبحث پنجم– عدول از عمومات قواعد شکلی دادرسی ۹۲
گفتار اول– معافیت از پرداخت هزینه دادرسی ۹۳
گفتار دوم– معافیت از پرداخت حق الزحمه کارشناس ۹۶
گفتار سوم– معافیت از پرداخت هزینه های داوری و سایر هزینه ها ۹۶
گفتار چهارم– اعطای سمت نمایندگی قانونی به مادر یا شخص متصدی حضانت یا نگهداری
شخص محجور ۹۷
گفتار پنجم– صدور دستور موقت با عدول از برخی مقررات شکلی ۹۸
بند اول– شرایط و تشریفات صدور دستور موقت ۹۸
گفتار ششم– حذف برخی تشریفات آیین دادرسی مدنی در دعاوی خانوادگی ۹۹
بند اول– عدول از مقررات شکلی به طور کامل ۹۹
بند دوم– عدول از مقررات سنتی راجع به ابلاغ و روی آوردن به شیوه های نو ۱۰۰ بند سوم– امکان به تاخیر انداختن جلسه دادرسی تا دو بار به منظور فراهم کردن زمینه صلح
و سازش ۱۰۰
بند چهارم– عدول از مقررات مربوط به صلاحیت محلی به نفع زوجه ۱۰۱
مبحث ششم– تغییر در مقررات مربوط به طلاق ۱۰۲
گفتار اول– تنفیذ و اجرای تصمیمات مراجع عالی اقلیتهای دینی در مراجع قضایی ۱۰۳
گفتار دوم– مراکز مشاوره خانوادگی ۱۰۴
گفتار سوم– ثبت طلاق و طلاق توافقی ۱۰۴
گفتار چهارم– اجرای طلاق توسط سردفتر ۱۰۶
گفتار پنجم– مطالبه حقوق مالی زوجه از طریق اجراییه ۱۰۶
گفتار ششم– استرداد معادل اموال هزینه شده در زندگی مشترک ۱۰۷
مبحث هفتم– توسعه ثبت اجباری ازدواج ۱۰۸
مبحث هشتم– تحول قانونگذاری در قلمرو حضانت و ملاقات ۱۰۹
مبحث نهم– تعیین تکلیف مقررات مربوط به نفقه و مستمری ۱۰۹
مبحث دهم– اصرار بر ثبت ازدواج، فسخ، طلاق و تعیین مقررات کیفری برای متخلفین ۱۱۰
فصل سوم– کاستی های قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱
مبحث اول– رسیدگی به دعاوی خانوادگی در دادگاه بخش ۱۱۳
مبحث دوم– ابهام در به کارگیری قضات مشاور زن ۱۱۳
مبحث سوم– ابهام در خصوص معافیت از پرداخت هزینه های مربوط به دادرسی و اقامه دعوا ۱۱۴
مبحث چهارم– ابهام در ماده
قانون ۱۱۴
مبحث پنجم– ابهام در مقررات ناظر بر داوری ۱۱۵
گفتار اول– داوری مقدم بر طلاق ۱۱۵
مبحث ششم– ناسازگاری ماده
با ماده
قانون حمایت خانواده از نظر فلسفه قانونگذاری ۱۱۵
مبحث هفتم– محدودیت در ثبت ازدواج موقت ۱۱۶
مبحث هشتم– عدول از مقررات شکلی به نحو افراطی در قانون حمایت خانواده ۱۱۶
فصل چهارم– نتیجه گیری و پیشنهادات
نتیجه گیری و پیشنهادات ۱۱۸
منابع و ماخذ ۱۲۰
ضمایم ۱۲۶
چکیده انگلیسی
کلیدواژه ها
- قانون حمایت خانواده
- قضات مشاور زن
- سقف مهریه
- گواهی عدم امکان سازش
- قانون حمایت خانواده
- حقوق خانواده
- دادگاه خانواده
- ضمانت اجرای قانونی
- قانونگذاری