بررسی وتحلیل ارزهای مجازی در پرتو فقه اسلامی و حقوق ایران

عنوان	بررسی وتحلیل ارزهای مجازی در پرتو فقه اسلامی و حقوق ایران
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	سجاد صمدی هنده خاله
استاد راهنما	شهرام بهمن تاجانی
استاد مشاور	–– ––
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۴۰۱
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی

بررسی وتحلیل ارزهای مجازی در پرتو فقه اسلامی و حقوق ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط سجاد صمدی هنده خاله، با راهنمایی شهرام بهمن تاجانی و با مشاوره –– –– در سال ۱۴۰۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی دفاع گردید.

چکیده

ارزهای مجازی یکی از پدیده های نوظهوری است که در چند سال اخیر وبر مبنای فناوری دیجیتال بنا شده است. در واقع ارز دیجیتال نوعی واحد پولی مجازی است که وجود خارجی ندارد و صرفا جنبه مجازی دارد. با توجه به پیشرفت و استفاده روزافزون از فناوری در سطح جهان، معامله های پولی هم تحت تاثیر قرار گرفتند؛ ارز دیجیتال در دنیای واقعی حالت فیزیکی ندارد و مجازی است و به مکان خاصی محدود نمی شود. پس از هر نقطه ای در جهان می توان تراکنشی براساس ارز دیجیتال انجام داد. تمام مراحل آن یعنی صدور، انتقال، ذخیره و حتی ثبت سوابق، به صورت الکترونیکی صورت می گیرد.مساله اصلی در زمینه مبادلات ارز دیجیتال ،مبهم بودن ماهیت فقهی وحقوقی آن استکهبه نظر می رسد هنوز در قوانینداخلی وخارجی مشخص نشده است. نتیجه گیری: دراین پژوهش تلاش شده است با روش تحقیق توصیفی – تحلیلی به این سوال پاسخ داده شود که مبانی فقهی وحقوقی ارزهای دیجیتال از جنبه ارزش گذاری مالی واعتبار عرفی وقانونی چگونه است؟با بررسی های بعمل آمده نشان می دهد مبانی فقهی وحقوقی ارزهای دیجیتال نیز به روشنی پول وسایر اشیای قیمتی نیست ولازم است براساس مبانی وقواعد فقهی مانند اعتبارات و قراردادهای عرفی تبیین شود واز جنبه قانونی،ارزش مالی آن ونقش آن در فرایندمبادلات پولی ومالی مشخص گردد.در کشور ما اگر اقداماتی در جهت مقررات گذاری ارزهای دیجیتال صورت گرفت اما هنوز قوانین روشنی دراین زمینه وضع نشده است وفقها نیز به صورت مشروط وعموما بادیدگاه منفی در مورد مالیت ارزهای دیجیتال نظر دادند.اینگونه ارزها درصورتی که جنبه قانونی پیدا می کنندکه بتوانند در نظام حقوقی و در مبادلات تجاری مورد پذیرش قرار می گیرنداین امر مستلزم قانونگذاری ومشخص کردن ارزش مالی ارزهای مجازی است واز جنبه فقهی نیز درصورتی مشروعیت پیدا می کنند که به عنوان مال مورد مبادله وارزشگذاری قرار گیرند و این امر نیاز به گذشت زمان وسرنوشت ارزهای دیجیتال در مبازار مبادلات در مقایسه با پول های رایج است.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده

مقدمه

الف–بیان مساله

ب– اهمیت وضرورت پژوهش

ج– پیشینه پژوهش

د–اهداف پژوهش

ه– سوالات پژوهش

و–فرضیه های پژوهش

ز– روش تحقیق

ح–ساماندهی تحقیق

فصل اول–کلیات تحقیق

۱–۱–مفاهیم

۱–۱–۱–تعریف مال

۱–۱–۲–تعریف پول

۱–۱–۳–مفهوم مالیت

۱–۱–۴– ماهیت پول

۱–۱–۵–منشاءارزش پول

۱–۱–۶–ویژگی های ارزهای رمزپایه

۱–۱–۶–۱–قابل تبدیل بودن

۱–۱–۶–۲– عدم تمرکز

۱–۱–۶–۳–حفظ امنیت از طریق کریپتوگرافی(رمزنگاری)

۱–۱–۷–ماهیت ارزهای مجازی

۱–۱–۸–اقسام رمزارزها

فصل دوم–ماهیت حقوقی وفقهی رمز ارزها

۲–۱–رمزارزها به عنوان قسمی از اموال

۲–۲–تطبیق رمزارزها با مفهوم مال و مالیت

۲–۳–سازوکار مبادله ارزهای مجازی

۲–۴–جانمایی رمزارزها در طبقه بندی اموال

۲–۵–شناسایی رمزارزها به عنوان پول

۲–۶–ماهیت پولی رمزارزها از منظر حقوقی

۲–۷–ماهیت پولی رمزارزها از منظر اقتصادی

۲–۸–ماهیت پولی رمزارزها از منظر قانونی

۲–۹–رمزارزها به عنوان اوراق بهادار

۲–۱۰–ارزمجازی؛ کالا یا اعتبار

۲–۱۱–ماهیت اعتباری رمز ارزها از دیدگاه فقهی

۲–۱۲–قواعد فقهی در زمینه رمز ارزها

۲–۱۲–۱–قواعد لاضرر

۲–۱۲–۲–قاعده احترام

۲–۱۲–۳– قاعده اتلاف

۲–۱۲–۴– قاعده عدالت

۲–۱۲–۵– قاعده حفظ نظام

۲–۱۲–۶– قاعده اختلال نظام

۲–۱۲–۷–قاعده نفی سبیل

۲–۱۲–۸–قواعد فقهی در زمینه رمز ارزها

۲–۱۲–۹–قواعد لاضرر

۲–۱۲–۱۰–قاعده احترام

۲–۱۲–۱۱– قاعده اتلاف

۲–۱۲–۱۲– قاعده عدالت

۲–۱۲–۱۳– قاعده حفظ نظام

۲–۱۲–۱۴– قاعده اختلال نظام

۲–۱۲–۱۵–قاعده نفی سبیل

فصل سوم–چالش های حقوقی رمز ارزها

۳–۱– چالش های تبادل ارزهای مجازی در تزاحم با امنیت جامعه

۳–۲–امکان سنجی تحقق جرایم پولشویی و تامین مالی تروریسم در تبادل ارزهای مجازی

۳–۳–شناسایی هویت متعاملین در معاملات مبتنی بر ارزهای مجازی

۳–۴–امکان عرضه بی رویه ارز در بازارهای پولی و آثار منفی بر شاخص اقتصادی

۳–۵–چالش های تبادل ارزهای مجازی در تزاحم با حقوق اساسی اشخاص

۳–۵–۱– آزادی ارتباط

۳–۵–۲–حفاظت از اطلاعات خصوصی

۳–۵–۳–امکان تخطی به حقوق مالکانه دارندگان ارزهای مجازی

۳–۵–۴–آزادی انتقال اطلاعات

۳–۵–۵–ارزش ذاتی یا ارزش حکمی

۳–۵–۶–سازوکار خلق پول و ارزش آن

۳–۵–۷–اعتباری و دستوری بودن

۳–۵–۸–کاربست ابزاری توسط دولت ها

۳–۵–۹–آثار تورمی و بازتوزیعی

۳–۶– چالش های مقررات گذاری رمزارزها

۳–۷–مزیت های پولی رمز ارزها

نتیجه گیری

پیشنهادها

فهرست منابع

فهرست منابع فارسی

فهرست منابع غیر فارسی

چکیده انگلیسی

صفحه عنوان انگلیسی

کلیدواژه ها

• ارزهای مجازی
• ارزهای دیجیتال
• مبادلات پولی ومالی