تأملی بر ماهیت تعهدات دولت ها در قبال حق توسعۀ اقتصادی ناشی از فناوری هسته ای
تأملی بر ماهیت تعهدات دولت ها در قبال حق توسعۀ اقتصادی ناشی از فناوری هسته ای نام مقاله ای از اکبر معصومی تبار و حسین فروغی نیا و علی بابایی مهر بوده که در شماره ششم دوره سوم (مهر 1401) فصلنامه حقوق فناوری های نوین منتشر شده است.
چکیده
حق توسعۀ اقتصادی جلوه‌ای از توسعه است که در ادبیات حقوق بین الملل مورد توجه قرار گرفته است. این حق به منزلۀ یکی از حقوق اولیۀ دولت ها و نتایج طبیعی حاکمیت آن ها موضوعیت می یابد و از حقوقی است که منشور ملل متحد بر آن استوار شده است و به موجب آن، دولتهای جهان متعهد شده اند در حل مسائل مربوط به امور اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی یا به طور کلی توسعه با یکدیگر همکاری کنند. پرسشی که مطرح می‌شود این است که ماهیت این تعهد و تکلیف دولت ها در برابر حق توسعۀ اقتصادی دیگر کشورها خصوصاً درمورد توسعۀ دانش و فناوری صلح آمیز هسته ای چیست؟ با وجود ادعای کشورهای توسعه یافته مبنی بر نبودن قواعد یا کنوانسیون الزام آور بین المللی درخصوص تعهد به همکاری و کمک به کشورهای درحال توسعه، با توجه به اینکه حق توسعه جزو ارزش های بنیادین بشری و در قالب تعهدات منشور به صورت کلی مقرر شده است، این پژوهش نشان می دهد تا زمانی که فعالیتهای اقتصادی کشورها ازجمله در زمینۀ انرژی هسته ای تهدیدی واقعی برای صلح و امنیت بین المللی و منطقه ای نباشد می‌شود آن رابه عنوان تعهداتی ایجابی و مثبت از جانب دولت های توسعه یافته و هسته ای در قبال کشورهای درحال توسعه برای همکاری و انتقال دانش و فناوری صلح آمیز هسته ای تلقی کرد. بر همین مبنا، نوشتار حاضر با رویکردی توصیفی و تحلیلی در پی کنکاش و پاسخگویی تفصیلی به پرسش مذکور است.
کلیدواژه ها
- حق توسعۀ اقتصادی
- تعهدات دولت ها
- تحریم های هسته ای
- فناوری هسته ای
مواد مرتبط
- ماده 1 اعلامیه حق توسعه مصوب 1986
- ماده 1 منشور حقوق و تکالیف اقتصادی دولت ها
- ماده 2 منشور حقوق و تکالیف اقتصادی دولت ها
- ماده 12 منشور حقوق و تکالیف اقتصادی دولت ها
- ماده 23 منشور حقوق و تکالیف اقتصادی دولت ها
- ماده 31 کنوانسیون حقوق معاهدات 1969
- ماده 1 معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای
- ماده 2 معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای
- ماده 4 معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای
- ماده 2 منشور سازمان ملل متحد