تبیین ماهیت و احکام تسلیم در عقود معاوضی در حقوق ایران و فقه امامیه

عنوان	تبیین ماهیت و احکام تسلیم در عقود معاوضی در حقوق ایران و فقه امامیه
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	زهرا اکرمی ابرقویی
استاد راهنما	سیدمحمدصادق طباطبایی، محمدمهدی الشریف
استاد مشاور	[[]]
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۸۹
دانشگاه	دانشگاه اصفهان

تبیین ماهیت و احکام تسلیم در عقود معاوضی در حقوق ایران و فقه امامیه عنوان پایان نامه ای است که توسط زهرا اکرمی ابرقویی، با راهنمایی سیدمحمدصادق طباطبایی و محمدمهدی الشریف در سال ۱۳۸۹ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه اصفهان دفاع گردید.

چکیده

تسلیم در حقوق ایران به دو معنای عام و خاص به کار می رود. معنای مضیق تسلیم، تحویل و به تصرف دادن عین به دیگری است ولی تسلیم در معنای گسترده ی خود شامل تسلیم عین، تسلیم منفعت و تسلیم عمل می گردد. این معنای گسترده از تسلیم تقریبا مرادف با معنای اجرای عقد یا اجرای تعهدات ناشی از عقد است. قانون مدنی ایران احکام تسلیم یا اجرای عقد را به صورت پراکنده مطرح نموده است. بخش مهمی از این احکام تحت عنوان "وفای به عهد" مطرح گردیده و بخش دیگری از آن به مناسبت بحث از تسلیم و به تبع فقه امامیه، در مواد مربوط به بیع مطرح گردیده است.قانون مدنی مباحث مربوط به تسلیم منفعت و تسلیم عمل را یا مورد توجه قرار نداده و یا به اختصار کامل واگذاشته است. در این پژوهش تلاش شده تا با کمک قواعد عام تسلیم که عمدتا در ذیل بحث بیع مطرح شده و با استمداد از منابع فقهی، به بیان احکام و آثار تسلیم منفعت و عمل و احیانا به تکمیل مباحث مربوط به تسلیم عین بپردازیم.از نکات مهم در باب تسلیم منفعت این است که قانون مدنی در باب تسلیم منفعت از دو معیار متفاوت استفاده نموده ولی ملاک اصلی را تسلیم واقعی منافع که امری تدریجی است قرار داده است. در مورد عمل نیز، تسلیم با انجام عمل محقق می گردد و تسلیم محل عمل نقشی در تحقق مفهوم تسلیم و آثار مترتب بر آن ندارد.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب

عنوان صفحه

فصل اول: طرح تحقیق

۱–۱ شرح و بیان مساله ی پژوهشی ۱

۱–۲ اهداف تحقیق ۳

۱–۳ اهمیت و ارزش تحقیق ۴

۱–۴ کاربرد نتایج تحقیق ۴

۱–۵ فرضیه ها (در صورت لزوم) یا سوال های تحقیق ۴

۱–۵–۱ فرضیه ها ۴

۱–۵–۲ سوال تحقیق ۵

۱–۶ پیشینه و تاریخچه موضوع تحقیق ۵

۱–۷ فصول مطالب ۵

۱–۸ روش تحقیق ۶

فصل دوم: اصطلاح شناسی و مفاهیم مشابه

طرح مطلب ۷

۲–۱ عقد معاوضی ۸

۲–۲ تسلیم و تمیز آن از مفاهیم مشابه ۹

۲–۲–۱ تسلیم ۹

۲–۲–۲ وفای به عهد ۱۲

۲–۲–۳ تادیه ۱۳

۲–۲–۴ قبض ۱۴

۲–۲–۵ تصرف ۱۷

۲–۲–۶ تخلیه ۱۸

۲–۲–۷ اقباض ۱۹

۲–۲–۸ نقل ۱۹

۲–۲–۹ آیا قبض عملی مستقل از تسلیم است؟ ۲۱

۲–۲–۹–۱ فایده ی عملی بحث ۲۳

عنوان صفحه

فصل سوم: ماهیت، مبنا و شرایط تسلیم

طرح مطلب ۲۸

۳–۱ ماهیت حقوقی تسلیم ۲۹

۳–۱–۱ فایده ی عملی ۲۹

۳–۱–۲ آیا تسلیم عملی است مادی یا حقوقی؟ ۲۹

۳–۱–۲–۱ تسلیم به عنوان رکن عقد ۳۰

۳–۱–۲–۲ تسلیم به عنوان اثر عقد ۳۲

۳–۱–۲–۲–۱ تسلیم مال معین ۳۲

۳–۱–۲–۲–۲ تسلیم مال کلی فی الذمه ۳۳

۳–۱–۲–۳ ماهیت حقوقی تسلیم غیرموضوع تعهد ۳۵

۳–۲ مبنای لزوم تسلیم ۳۹

۳–۳ شرایط تحقق تسلیم ۴۲

۳–۳–۱ نقش اذن در تحقق تسلیم ۴۲

۳–۳–۱–۱ اذن در تسلیم مال کلی در معین و کلی فی الذمه ۴۴

۳–۳–۱–۲ اذن در تسلیم مال مشاع ۴۵

۳–۳–۱–۳ اذن در تسلیم مال مقبوض به قبض سابق ۴۶

۳–۳–۱–۴ قبض بدون اذن ۴۹

۳–۳–۲ تسلیم تمام مبیع و توابع آن ۵۳

۳–۳–۲–۱ تسلیم جزء مبیع ۵۳

۳–۳–۲–۲ تسلیم توابع مبیع ۵۴

۳–۳–۳ تفریغ مبیع ۵۸

۳–۳–۴ اهلیت در تسلیم ۵۹

۳–۳–۵ تسلیم فرد متوسط از موضوع تعهد ۵۹

فصل چهارم: کیفیت تسلیم

طرح مطلب ۶۱

۴–۱ تسلیم اعیان ۶۲

۴–۱–۱ تسلیم عین غیرمنقول ۶۲

۴–۱–۲ تسلیم عین منقول ۶۲

عنوان صفحه

۴–۱–۳ ملاک تسلیم و زمان تحقق آن ۶۳

۴–۲ تسلیم منفعت ۶۵

۴–۲–۱ حقیقت منفعت ۶۵

۴–۲–۲ کیفیت تسلیم منفعت ۶۶

۴–۲–۳ استمرار تسلیم منفعت در اجاره ۶۸

۴–۳ تسلیم عمل (فعل) ۶۹

۴–۳–۱ مفهوم عمل ۷۰

۴–۳–۲ کیفیت تسلیم عمل ۷۱

۴–۴ تسلیم در باب تعهد به ترک فعل ۷۵

۴–۵ کیفیت تسلیم در برخی مصادیق خاص ۷۶

۴–۵–۱ تسلیم در دیون پولی ۷۶

۴–۵–۲ تسلیم اسناد تجاری و بانکی ۷۹

۴–۵–۳ تسلیم نرم افزارهای کامپیوتری ۸۱

فصل پنجم: زمان، مکان و هزینه های تسلیم

طرح مطلب ۸۳

۵–۱ زمان تسلیم ۸۴

۵–۱–۱ قاعده در زمان تسلیم ۸۴

۵–۱–۲ اقسام بیع به اعتبار زمان تسلیم ۸۶

۵–۱–۲–۱ زمان تسلیم در بیع غایبین ۸۷

۵–۲ مکان تسلیم ۸۹

۵–۲–۱ قاعده در مکان تسلیم ۸۹

۵–۲–۱–۱ مکان تسلیم در معاملات هوایی یا دریایی ۹۱

۵–۲–۱–۲ مکان تسلیم در قراردادهای الکترونیکی ۹۳

۵–۳ هزینه های تسلیم ۹۵

۵–۳–۱ هزینه های تسلیم عین ۹۶

۵–۳–۱–۱ هزینه های تسلیم در فرض مقدور التسلیم بودن مبیع ۹۶

۵–۳–۱–۲ هزینه های تسلیم در فرض مقدور التسلم بودن مبیع ۹۷

۵–۳–۲ هزینه های تسلیم منفعت ۹۹

عنوان صفحه

۵–۳–۲–۱ تسلیم لوازم و مقدمات انتفاع ۱۰۰

۵–۳–۲–۲ نفقه ی اجیر ۱۰۱

۵–۳–۲–۳ نفقه ی حیوان ۱۰۲

خلاصه و نتیجه گیری ۱۰۴

منابع و مآخذ ۱۱۱

کلیدواژه ها

• مطالعه تطبیقی
• قانون مدنی
• نظام حقوقی
• تسلیم (تحویل)
• فقه جعفری
• عقد معاوضی
• اذن (حقوق)
• قبض (گرفتن)
• تسلیم