تجزیه قرارداد در حقوق ایران با نگاهی به کنوانسیون بیع بین المللی کالا

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
تجزیه قرارداد در حقوق ایران با نگاهی به کنوانسیون بیع بین المللی کالا
عنوانتجزیه قرارداد در حقوق ایران با نگاهی به کنوانسیون بیع بین المللی کالا
رشتهحقوق خصوصی
دانشجوآصف جمشیدیان سی سخت
استاد راهنماپرویز عامری
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۸۸
دانشگاهدانشگاه شیراز



تجزیه قرارداد در حقوق ایران با نگاهی به کنوانسیون بیع بین المللی کالا عنوان پایان نامه ای است که توسط آصف جمشیدیان سی سخت، با راهنمایی پرویز عامری در سال ۱۳۸۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز دفاع گردید.

چکیده

بحث از تجزیه در قراردادها از دو جهت قابل بررسی و از جهات نظری و عملی حایز اهمیت فراوان است؛ از یک طرف با توجه به اینکه غایت نهایی از انعقاد هر قراردادی اجرای آن است و به همین جهت تلاش اکثر نظام های حقوقی این است که قرارداد حتی المقدور اجرا شده و از فسخ آن اجتناب شود این سوال مطرح می شود که هنگامی که بخشی از قرارداد اجرا نمی شود یا اجرای آن منطبق با اوصاف و شرایط قراردادی نیست و طبعا امکان اجرای کل قرارداد نیست آیا عدم اجرای بخشی از قرارداد موجب ایجاد حق فسخ نسبت به کل قرارداد می شود یا می توان با تجزیه خیار و حق فسخ، اجرای قسمتی از قرارداد را بر عدم اجرا و انحلال کامل آن ترجیح داد؟ به عبارت دیگر چنانچه نقض نسبت به قسمتی از قرارداد واقع شده باشد، آیا متعهدله می تواند قرارداد را نسبت به همین بخش فسخ کند یا حق فسخ قابل تجزیه نیست و ناظر به کل قرارداد است و فقط مختار است نسبت به کل قرارداد اعلام فسخ کند یا آن را با همین وضعیت بپذیرد؟ آیا طرفین می توانند هر قراردادی را قابل تجزیه یا غیرقابل تجزیه توصیف کنند؟ در صورت سکوت طرفین اصل کدام است: تجزیه پذیری قرارداد یا غیرقابل تجزیه بودن آن از طرف دیگر سوال دیگر آنست که در صورت تعدد اطراف تعهد و عدم تصریح طرفین به کیفیت و نحوه تقسیم و تجزیه تعهد بین متعهدین یا متعهدلهم اصل بر تجزیه و تسهیم تعهد است یا اصل تضامن یا اشتراک تعهد حاکم است؟ این پایان نامه متکفل پاسخ به این سوالات است و همچنین برای بررسی امکان تجزیه حق فسخ در صورت عدم اجرای بخشی از قرارداد یا اجرای غیرمنطبق با قرارداد مقایسه ای انجام شده با مقررات کنوانسیون بیع بین المللی کالا مصوب ۱۹۸۰ و بررسی امکان اعمال راهکارهای ارایه شده در کنوانسیون. لازم به ذکر است کنوانسیون اصل را بر تجزیه پذیری قرارداد نهاده و احکام تجزیه پذیری قرارداد را در قراردادهای تجزیه پذیر اقساطی و غیراقساطی بیان کرده است و در هر دو نوع از قراردادها تجزیه ارادی و اختیاری قرارداد و به عبارتی فسخ جزیی را به رسمیت می شناسد.

ساختار و فهرست پایان نامه

عنوان صفحه


مقدمه ۱

پیش گفتار ۳


فصل اول: کلیات

گفتار اول: مفهوم تجزیه ۵

مبحث اول: تجزیه در تعهدات ۷

مبحث دوم: تجزیه ی قرارداد ۷

گفتار دوم: اسباب تجزیه ۸

مبحث اول: بررسی اعمال حقوقی و تاثیر آن بر تجزیه ۹

بند اول: عقود ۱۰

بند دوم: ایقاعات ۱۰

مبحث دوم: اثر وقایع حقوقی بر تجزیه ۱۱

گفتار سوم: اقسام تجزیه ۱۲

مبحث اول: تجزیه ی قهری ۱۳

مبحث دوم: تجزیه ی اختیاری ۱۳

مبحث سوم: تجزیه ی حکمی ۱۵

گفتار چهارم: پیشینه ی فقهی ۱۶

مبحث اول: دیدگاه فقهای امامیه ۱۷

بند اول: قول مشهور و دلایل آن ۱۸

بند دوم: قول غیرمشهور ۲۰

مبحث دوم: نظرات و دیدگاههای فقهای عامه ۲۱

بند اول: نظرات فقهاء شافعی ۲۱

بند دوم: دیدگاه فقهاء مالکیه ۲۴

بند سوم: نظرات فقهاء حنفی ۲۶

بند چهارم: نظرات حنابله ۲۸


فصل دوم: فروض تجزیه در قراردادها ۳۳

گفتار اول: تجزیه پذیری تعهد بر مبنای تعدد موضوع تعهد ۳۳

مبحث اول: تعهد با موضوعات متعدد ۳۴

مبحث دوم: تعهدات تخییری ۳۶

بند اول: شرایط تحقق تعهد تخییری ۳۶

بند دوم: نفوذ و اعتبار تعهد تخییری ۳۸

بند سوم: انتخاب موضوع ایفاء ۴۰

مبحث سوم: تعهد بدلی یا اختیاری ۴۲

بند اول: مفهوم ۴۲

بند دوم: مقایسه ی تعهد اختیاری و تخییری ۴۳

گفتار دوم: تجزیه پذیری بر مبنای تعدد اطراف تعهد ۴۴

مبحث اول: تعهدهای پیوسته به نحو تسهیم ۴۶

مبحث دوم: تعهد تجزیه ناپذیر (تعهد به نحو اشتراک) ۴۸

بند اول: مفهوم ۴۸

بند دوم: جهات تجزیه ناپذیری و اشتراک در تعهد ۴۹

بند سوم: آثار تجزیه ناپذیری و اشتراک در ایفای تعهد ۵۸

مبحث سوم: تعهد به نحو تضامن ۶۰

بند اول: مفهوم تضامن ۶۰

بند دوم: تضامن طلبکاران و بدهکاران ۶۲

بند سوم: منابع مسیولیت تضامنی ۶۵

بند چهارم: مبنای تضامن ۶۸

بند پنجم: آثار تضامن ۷۳

مبحث چهارم: تمهید اصل در فرض تعدد اطراف تعهد ۷۷

مبحث پنجم: آثار انحلال و تجزیه ی تعهد ۸۳

گفتار سوم: تجزیه قرارداد در فرض وحدت موضوع و اطراف تعهد ۸۳

مبحث اول: قراردادهای اقساطی ۸۶

مبحث دوم: تجزیه پذیری واقعی و طبیعی موضوع قرارداد ۸۷

مبحث سوم: موارد تجزیه در فقه و قانون مدنی ۹۰

بند اول: تجزیه در عقود ۹۰

بند دوم: تجزیه در ایقاعات ۹۹

بند سوم: تجزیه در اقاله و احکام قضایی ۱۰۶

بند چهارم: مصادیق شایع تجزیه در عقد بیع و آثار آن ۱۰۷


فصل سوم: مبانی تجزیه قرارداد ۱۱۸

گفتار اول: قاعده ی انحلال عقد واحد به عقود متعدد ۱۱۸

مبحث اول: مفهوم و سبب انحلال عقد واحد به عقود متعدد ۱۲۰

بند اول: مفهوم قاعده انحلال ۱۲۰

بند دوم: اسباب انحلال ۱۲۲

مبحث دوم: انحلال و رابطه آن با نهادهای مشابه ۱۲۲

بند اول: انحلال و بطلان ۱۲۲

بند دوم: انحلال و رد ۱۲۳

بند سوم: انحلال و فسخ معامله ۱۲۵

بند چهارم: انحلال و ارتباط آن با انفساخ ۱۲۷

بند پنجم: انحلال و اقاله ۱۲۷

مبحث سوم: اقسام انحلال ۱۲۸

بند اول: اقسام انحلال از لحاظ ارادی یا قهری بودن ۱۲۹

بند دوم: اقسام انحلال از لحاظ مراحل عقد ۱۲۹

بند سوم: اقسام انحلال به اعتبار موضوع آن ۱۳۰

مبحث چهارم: تشریح قاعده ی انحلال ۱۳۲

بند اول: مستندات قاعده ۱۳۲

بند دوم: شرح انتقادات وارده بر قاعده و رد آنها ۱۴۷

بند سوم: شرایط اعمال قاعده ی انحلال ۱۶۱

گفتار دوم: سایر مبانی انحلال عقد ۱۷۸

مبحث اول: تحلیل قصد به قصد انشاء صریح و قصد انشاء ضمنی ۱۷۸

مبحث دوم: وحدت انشاء با تعدد منشا ۱۸۰

مبحث سوم: یک قصد قایم مقام دو قصد ۱۸۱

مبحث چهارم: وحدت مطلوب و تعدد مطلوب ۱۸۳


فصل چهارم: آثار تجزیه ی قرارداد ۱۸۵

گفتار اول: تبعض معامله در فرض بطلان و انفساخ بخشی از قرارداد ۱۸۵

مبحث اول: تقسیم و تجزیه ی عقد به دو بخش ۱۸۶

بند اول: اثر انحلال در بخش صحیح ۱۸۶

بند دوم: اثر انحلال در بخش غیرصحیح ۱۸۷

مبحث دوم: تقسیط ثمن ۱۸۹

بند اول: مفهوم تقسیط ۱۸۹

بند دوم: شیوه ی تقسیط ثمن ۱۹۰

مبحث سوم: خیار تبعض صفقه به نفع متضرر از انحلال ۱۹۷

بند اول: مبنای خیار تبعض صفقه ۱۹۹

بند دوم: شرح ماده ی

قانون مدنی ۲۰۱

گفتار دوم: تجزیه ارادی قرارداد ۲۰۸

مبحث اول: اعمال حق فسخ در قراردادهای تجزیه پذیر اقساطی ۲۰۹

بند اول: اعمال حق فسخ به جهت تحقق نقض اساسی نسبت به یک قسط ۲۱۰

بند دوم: فسخ به جهت پیش بینی وقوع نقض اساسی نسبت به اقساط آینده ۲۱۱

بند سوم: فسخ به جهت عدم اجرای تعهد در مهلت اضافی تعیین شده ۲۱۴

مبحث دوم: اعمال حق فسخ در قراردادهای تجزیه پذیر غیراقساطی ۲۱۵

بند اول: تحقق نقض اساسی نسبت به بخشی از قرارداد ۲۱۶

بند دوم: پیش بینی وقوع نقض اساسی نسبت به بخشی از قرارداد در آینده ۲۱۷

بند سوم: عدم اجرای تعهد نسبت به بخشی از قرارداد در مهلت اضافی تعیین شده ۲۱۸

نتیجه گیری ۲۲۶

منابع و مآخذ ۲۲۹

کلیدواژه ها

  • کنوانسیون سازمان ملل در مورد قراردادهای خرید و فروش بین الملل کالا : (۱۹۸۰ : وین)
  • انحلال قرارداد
  • فقه جعفری
  • حکم قضایی
  • نظام حقوقی
  • قرارداد
  • تجزیه پذیری