تحصیل دلیل در اجتهاد قضایی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

تحصیل دلیل در اجتهاد قضایی نام مقاله ای است از هادی صادقی و محمد حسین ناظمی اشنی و زهرا نجار زادگان سرابی که در شماره صد و هجده دوره 86(تابستان 1401) مجله حقوقی دادگستری منتشر شده است.

چکیده

مسئلۀ اصلی دادگاه احقاق حق است، نه ختم پرونده. از‌این‌رو قاضی باید برای کشف حقیقت از انواع ادله و راه‌های دستیابی به حقیقت استفاده کند. این کار نیازمند اجتهاد قضایی است که با اجتهاد فقهی تفاوت دارد. این موضوع بستگی به این دارد که آیا قاضی می‌تواند برای کشف حقیقت، به دنبال دلیل بگردد و آیا جست‌وجوی دلیل در اجتهاد قضایی جایی دارد. در این مقاله این موضوع را بر اساس پارادایم اجتهاد قضایی بررسی کرده‌ایم. روش کار توصیفی ـ تحلیلی و در حوزۀ اندیشه‌های فقهی و حقوقی است. برای این بحث ابتدا اعتبار علم قاضی در فقه و حقوق مورد بحث قرار گرفته است و پس از آن جایگاه و نقش تحصیل دلیل در علم قاضی از منظر فقه و حقوق مورد بررسی واقع شده است. نتیجۀ حاصل شده جواز و وجوب تحصیل دلیل از سوی قاضی بر اساس پارادایم اجتهاد قضایی است.

کلیدواژه‌ها

  • اجتهاد قضایی
  • تحصیل دارایی
  • بی طرفی قاضی
  • احقاق حق