تحلیل تطبیقی عقدباطل و فاسد در قانون ایران و افغانستان
 | |
| عنوان | تحلیل تطبیقی عقدباطل و فاسد در قانون ایران و افغانستان |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | مرجان علیشاهی |
| استاد راهنما | راضیه عبدالصمدی |
| استاد مشاور | مصطفی نفری |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۹ |
| دانشگاه | دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی |
تحلیل تطبیقی عقدباطل و فاسد در قانون ایران و افغانستان عنوان پایان نامه ای است که توسط مرجان علیشاهی، با راهنمایی راضیه عبدالصمدی و با مشاوره مصطفی نفری در سال ۱۳۹۹ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی دفاع گردید.
چکیده
بطلان وضعیت یک عمل حقوقی است که از نظر حقوقی معتبر نبوده و فاقد آثاری است که در صورت صحت، از آن انتظار می رفت. عمل حقوقی باطل، عملی است که فاقد یکی از ارکان اساسی بوده و با تنفیذ بعدی، اعتبار پیدا می کند. نظام حقوقی ایران مبتنی بر فقه امامیه، ضمانت اجرای اصلی تخلف از شرایطی را که برای انعقاد عقود معین شده است در کنار غیرنافذ بودن، بطلان می داند. اما به صورت موردی نهادهای دیگری مانند بطلان نسبی یا باطل قابل اصلاح را وارد قوانین ساخته است، اما نه به عنوان یک قاعده عام حقوقی. ولی نظام حقوقی افغانستان افزون بر ضمانت اجراهای باطل و غیرنافذ، قاعده عام دیگری را مبتنی بر فقه حنفی با عنوان فاسد شناسایی و تایید کرده است که سبب می شود بطلان در نظام حقوقی این کشور دارای مراتب باشد و در مواردی که عقد قابل اصلاح است، از بطلان آن جلوگیری شود و روابط حقوقی طرفین تداوم داشته باشد. چنین نهادی و البته نه با تمام آثار آن می تواند در نظام حقوقی ایران نیز وارد، و جایگزین نهادهای خاص و موردی شود تا تداوم بخش روابط حقوقی طرفین باشد. یافته های این پژوهش حاکی از آن است که عقد فاسد و باطل در قانون مدنی ایران از اصطلاحات رایج در حوزه قراردادهاست و در مواد ۳۶۵، ۳۶۶ و ۸۱۳ به یک معنا و آن هم باطل ، مورد استفاده قرار گرفته است. در حقوق ایران، عقد فاسد فاقد آثار حقوقی مورد انتظار طرفین است که بر عقد صحیح مترتب می شود. در عین حال، فساد عقد ممکن است به تناسب آن چه در روابط متعاقدین اتفاق افتاده منشا آثاری نظیر ضمان مقبوض به عقد معاوضی فاسد باشد. همچنین در قانون مدنی افغانستان در ماده ۶۱۹ با آنکه عقد باطل را بدون اثر قانونی می داند اما به عنوان یک حادثه مادی واجد آثار فرعی بوده که در صورت نقص یا تلف عوضین، متصرف را ضامن می داند.
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست مطالب ۱–مقدمه
۲–شرح و بیان مساله
۳–پیشینه تحقیق
۴– اهمیت و ارزش تحقیق
۵– اهداف تحقیق
۶– سوال های تحقیق
۷–فرضیه های تحقیق
۸– روش تحقیق
۹–ساماندهی تحقیق
فصل اول: کلیات و مفاهی––م پژوهش
بخش اول: تعریف مفاهیم و اصطلاحات کلیدی
مبحث اول: عقد
گفتار اول: معنای لغوی عقد
گفتار دوم: معنای اصطلاحی عقد
بند اول: معنای عقد در فقه امامیه
بند دوم: معنای عقد در حقوق ایران
مبحث دوم: فساد
گفتار اول: معنای لغوی فساد
گفتار دوم: معنای اصطلاحی فساد
بند یکم: معنای فساد در فقه امامیه
بند دوم: معنای فساد در فقه اهل سنت
بند سوم: معنای فساد در حقوق ایران
مبحث سوم: باطل و بطلان
گفتار اول: مفهوم اصطلاحی بطلان عقد در علم حقوق
گفتار دوم: عقد باطل در فقه و حقوق مدنی ایران
مبحث سوم: مفهوم فساد و بطلان عقد
گفتار اول: مفهوم فساد و بطلان در فقه امامیه و حقوق ایران
گفتار دوم: فساد و بطلان عقد در مذهب حنفی
بخش دوم: قلمرو کاربرد مفاهیم فساد و بطلان
گفتار اول: اقسام عقد
بند اول: عقد معوض و غیر معوض
الف: عقد معوض
ب: عقد غیر معوض
بند دوم: عقد تملیکی و عهدی
الف: عقد تملیکی
ب: عقد عهدی
بخش سوم: مفاهیم مرتبط
مبحث اول: صحت
گفتار اول: معنای لغوی و اصطلاحی صحت
گفتار دوم: شرایط عمومی صحت عقود
بند اول: قصد طرفین و رضای آن ها
بند دوم: اهلیت متعاملین
بند سوم: مورد معامله
بند چهارم: مشروع بودن جهت معامله
مبحث دوم: انحلال
گفتار اول: تفاسخ
گفتار دوم: انفساخ
گفتار سوم: فسخ
گفتار چهارم: شرط مفسد
مبحث سوم: ضمان معاوضی
مبحث چهارم: ضمان واقعی
فصل دوم بررسی عقد باطل و فاسد و آثار آن
بخش اول: بررسی آثار و تفاوتهای عقد فاسد و باطل ۵۰ مبحث اول: آثار عقد فاسد و باطل ۵۰ گفتار اول: در فقه امامیه ۵۰ گفتار دوم: در حقوق ایران
بند اول: اثر فساد بیع نسبت به طرفین معامله
بند دوم: اثر فساد بیع نسبت به اشخاص ثالث
مبحث دوم: تفاوت عقد فاسد و عقد باطل
گفتار اول: تفاوت بطلان و تعلیق عقد
بند اول: بطلان و تعلیق در ایجاد عقد
بند دوم: بطلان و تعلیق در زوال (شرط فاسخ)
گفتار دوم: تفاوت بطلان و رجوع از عقد
گفتار سوم: اثر عقد باطل و عقد فاسد و امکان تنفیذ عقد فاسد
بند اول: اثر عقد باطل
بند دوم: اثر عقد فاسد و امکان تنفیذ آن
مبحث دوم: آثار فساد عقد نسبت به عوضین
گفتار اول: مسوولیت رد عین
بند اول: استرداد فوری یا تاخیری
بند دوم: موونه رد عین
بند سوم: تخلیه یا رد عین
بند چهارم: بازگرداندن عین مال
گفتار دوم: مسوولیت رد منافع
بند اول: مستندات ضمان منافع در فقه امامیه
الف: مستندات ضمان منافع در حقوق ایران
ب: ضمان منافع انسان
گفتار سوم: مسیولیت رد بدل
بند اول: تعریف مثلی و قیمی
بند دوم: مستندات ضمان مثلی در مثلی و قیمی در قیمی
مبحث سوم: بررسی آثار فساد عقود غیر معاوضی
مبحث چهارم: آثار فساد عقد نسبت به عوضین
گفتار اول: آثار فساد عقد نسبت به عوضین در فقه امامیه
بند اول: تصرف در مال مقبوض به عقد غیر معاوضی فاسد
بند دوم: وجوب رد مال مقبوض به عقد غیر معاوضی فاسد
گفتار دوم: آثار فساد عقد نسبت به عوضین در حقوق ایران
فصل سوم: عقد فاسد و باطل در فقه حنفی و مقایسه آن با قانون مدنی ایران
بخش اول: بررسی تطبیقی عقد فاسد و باطل
مبحث اول: بررسی عقد باطل و فاسد در قانون ایران و فقه حنفی
گفتار اول: عقد باطل
گفتار دوم: عقد فاسد
مبحث دوم : تمییز عقد فاسد از عنوان های مشابه
مبحث سوم: عوامل بطلان و فساد در فقه حنفی و قانون مدنی ایران
گفتار اول: بطلان
گفتار دوم: فساد
مبحث چهارم: بررسی آثار عقود باطل و فاسد در قانون مدنی ایران و فقه حنفی
گفتار اول: آثار بطلان عقد
بند اول: اثر عقد فاسد و امکان تنفیذ آن حقوق کشورهای اسلامی و فقه حنفی
الف : اثر عقد فاسد پیش از قبض
ب: اثر عقد فاسد بعد از قبض
بند دوم: حکم تصرفات قابض در مورد معامله فاسد
مبحث پنجم: مستندات ضمان منافع در فقه حنفیه
مبحث ششم: موانع فسخ عقد فاسد
مبحث هفتم: بطلان نسبی در حقوق ایران
نتیجه گی––ری
منابع و مآخذ
کلیدواژه ها
- باطل
- فاسد
- فقه حنفی
- قانون ایران