تحلیل حقوقی تعهدات بیمه گر در حوادث ناشی از رانندگی

عنوان	تحلیل حقوقی تعهدات بیمه گر در حوادث ناشی از رانندگی
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	عطیه السادات جنانی
استاد راهنما	علیرضا حسنی
استاد مشاور	مهدی ذوالفقاری
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۲
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود

تحلیل حقوقی تعهدات بیمه گر در حوادث ناشی از رانندگی عنوان پایان نامه ای است که توسط عطیه السادات جنانی، با راهنمایی علیرضا حسنی و با مشاوره مهدی ذوالفقاری در سال ۱۳۹۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود دفاع گردید.

چکیده

امروزه با توجه به خسارتهای سنگین ناشی از رانندگی، اکثر کشورها، بدون توجه به اختلافی که در سیستمهای حقوقی آنان وجود دارد، بدنبال تحقق یک هدف مشترک، یعنی تضمین و تامین حقوق زیاندیده هستند در نتیجه در همه کشورها بیمه مسیولیت در خسارات ناشی از رانندگی اجباری است. با توجه به اهمیت موضوع و نقش بیمه و بیمه گر در این حوادث برآن شدم که مبحث تعهدات بیمه گر در این عرصه را مورد بحث و بررسی قرار دهم. تعاریف و مفاهیم بیمه و بررسی اصول بیمه و علی القاعده، تحلیل ماهیت حقوقی بیمه که عقدی است منجز و الحاقی و در زمره عقود تشریفاتی، و معوض است مسیولیت دارنده و راننده به صورت تضامنی اعمال میگردد و قلمرو مسیولیت مدنی بیمه گر در هر دو قانون قدیم و جدید در نهایت جبران خسارت زیان دیده در حیطه ای که متعهد گردیده است، می باشد. هدف اساسی این رساله تحلیل حقوقی تعهدات بیمه گر در مقابل زیان دیده از حوادث رانندگی است. پس می طلبد که دو قانون ۱۳۴۷ با ۱۳۸۷ مقایسه شوند. با تصویب اصلاحیه قانون بیمه اجباری دامنه تعهدات بیمه گر درقبال ثالث افزایش یافت. اما همچنان ماده ۱۰ قانون بیمه اجباری سابق که همان وجود صندوق تامین خسارتهای بدنی است و آن در مواردی است که جبران خسارت از تعهدات بیمه گر خارج است، باقی است با این تفاوت که در قانون سال ۴۷ پرداخت از صندوق به افراد واجد شرایط مذکور در ماده ۱۰ این قانون به قیمت روز حادثه بود اما امروزه پرداخت به بهای یوم الادا است، و این گامی بزرگ در راستای کمک به زیان دیدگان مشمول این ماده است از جمله تغییرات چشمگیر و جنجالی این قانون تعهد بیمه گر به جبران خسارت زیان دیدگان بدون لحاظ کردن جنسیت و مذهب آنها تا سقف تعهدات بیمه نامه است که به نظر می رسد، جهت عدم مخا لفت با شرع مقدس اسلام نصف دیه مرد مسلمان از بابت دیه و الباقی تا سقف دیه مرد مسلمان از بابت خسارت بیمه به بیمه گذار مطروحه پرداخت می گردد.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده ۱

پیشگفتار ۲

مقدمه ۴

الف) بیان مساله ۴

ب) سوالات تحقیق (مطابق با اهداف تحقیق) ۴

ج) فرضیه ها ۵

د) پیشینه تحقیق ۵

ه–) روش تحقیق ۵

و) هدف از تحقیق ۶

ز) کاربران این تحقیق ۶

ی) ساختار تحقیق ۷

فصل اول:کلیات

۱–۱ تاریخچه بیمه در ایران ۹

۱–

تعریف واژگان از دیدگاه حقوق ایران ۱۰

۱– ۲–۱ بیمه ۱۰

۱–۲–۲ بیمه گر ۱۰

۱–۲–۳ بیمه گذار ۱۱

۱–۲–۴ شخص ثالث ۱۱

۱–۲–۵ حادثه رانندگی ۱۱

۱–۲–۶ حق بیمه ۱۱

۱–۲–۷ مدت بیمه ۱۲

۱–۲–۸ فرانشیز ۱۲

۱–۲–۹ خطر یا موضوع بیمه شده ۱۲

۱–۲–۱۰ الحاقی ۱۳

۱–۲–۱۱ شرایط بیمه نامه ۱۳

۱–۲–۱۲ مفهوم ریسک ۱۳

۱–۳: قلمرو مسیولیت مدنی ۱۵

۱–۳–۱ مسیولیت قراردادی ۱۵

۱–۳–۲ مسیولیت قهری (غیرقراردادی) ۱۵

۱–۳–۳ مسیولیت مبتنی بر تقصیر ۱۶

۱–۳–۴ تقصیر در مسیولیتهای قهری (غیر قراردادی) ۱۷

۱–۳–۵ تقصیر در مسیولیت های قراردادی ۱۷

۱–۳–۶ اماره تقصیر (فرض تقصیر) ۱۸

۱–۳–۶–۱ اماره تقصیر با ریشه قانونی ۱۸

۱–۳–۶–۲ اماره تقصیر با ریشه قراردادی ۲۰

۱–۳–۶–۳ مسیولیت بدون تقصیر (نظریه ایجاد خطر) ۲۰

۱–۴ ماهیت و توصیف حقوقی بیمه ۲۱

۱–۴–۱ ماهیت حقوقی قراردادهای بیمه ۲۲

۱–۴–۲ توصیف حقوقی قرارداد بیمه ۲۴

۱ –۴–۲–۱ لزوم و جواز عقد بیمه ۲۴

۱–۴–۲–۲ معاوضی بودن عقد بیمه ۲۶

۱–۴– ۲–۳ منجز بودن عقد بیمه ۲۹

۱–۴–۲–۴ استمراری بودن عقد بیمه ۳۱

۱–۴–۲–۵ تشریفاتی بودن و الحاقی بودن قرار داد بیمه ۳۲

۱–۴– ۲–۶ احتمالی یا اتفاقی بودن شرط ضمن عقد ۳۵

۱–

شرایط اساسی عقد بیمه ۳۷

۱–۶ختم اعتبار بیمه نامه ۳۹

۱–۷ اصول اساسی حاکم بر قراردادهای بیمه ۴۱

۱–۷ –۱ اصل (حد اعلای) حسن نیت ۴۱

۱–۷–۲ اصل غرامت یا اصل زیان ۴۳

۱) اعمال قاعده ی نسبی سرمایه ۴۶

۲) عدول از قاعده نسبی سرمایه ۴۷

۱–۷–۳ اصل نفع بیمه پذیر ۴۸

۱–۷–۳–۱ اصل نفع بیمه پذیر در رشته های مختلف بیمه ۴۸

۱–۷–۴ اصل جانشینی ۴۹

۱–۷–۵ اصل تعدد بیمه ۴۹

۱–۷–۶ اصل داوری ۵۰

۱–۷–۷ اصل علت نزدیک ۵۰

۱–۷–۸ اصل اتکایی ۵۱

۱–۸ اثر تدلیس و اشتباه در قرارداد بیمه ۵۲

فصل دوم: تعهدات بیمه گر

۲–۱ بررسی اصل حسن نیت و تعهدات بیمه گر و بیمه گذار در مقابل یکدیگر ۵۲

۲–۱–۱ علم و جهل بیمه گر ۵۲

۲–۱–۲ شروط تحمیلی در قرارداد بیمه ۵۴

۲–۱–۳ نفوذ حقوقی شرط ۵۴

۲–۱–۴ استثنایات شروط ۵۵

۲–۱–۴–۱ استثنایات قانونی ۵۵

۲–۱–۴–۲ استثنایات قراردادی ۵۷

۲–۲ بررسی اصل جانشینی (حق رجوع بیمه گر به مسیول خسارت) ۵۸

۲–۳ بررسی اصل تعدد بیمه ۵۹

۲–۴ بررسی مسیولیت مدنی خسارات ناشی از تصادفات در ایران و مقایسه آن با سیستم کامن لا، فرانسه ۶۳

۲–۵ تحلیل حقوقی مسیولیت مدنی بیمه گر در قانون جدید ۷۵

۲–۵–۱ بررسی تحولات احتمالی در حقوق ایران ۷۵

۲–۵–۲ تعهد بیمه گر یا تعهد به جبران خسارت در قانون جدید ۷۵

۲–۵–۳ مناقشه ی حقوقی پیرامون مفهوم دارنده ۷۶

۲–۵–۴ قلمرو مسیولیت مدنی در قانون جدید ۷۷

۲–۵–۵ مفهوم دارنده در رویه ی قضایی سابق ۷۹

۲–۵–۶ مبنای مسیولیت دارنده در قانون جدید ۸۰

۲–۵–۷ نظریه دارنده ی و راننده، در قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی ۸۳

۲–۶ مسیولیت های بیمه گر در قبال حوادث رانندگی ۸۸

۲–۶– ۱– تعهد بیمه گر در قبال راننده فاقد گواهینامهیا متناسب نبودن نوع گواهینامه ۹۰

۲–۷ تحلیل حقوقی تعهدات بیمه گر در مورد ساعت شروع بیمه ۹۳

۲–۸ بررسی مسیولیت کیفری شرکت های خودروساز در قبال تصادفات و سوانح ناشی از نقص تولید ۹۶

۲–۸–۱ آمار تلفات حوادث رانندگی از سال ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۲ ۱۰۰

فصل سوم: مقایسه قانون قدیم و جدید بیمه اجباری شخص ثالث

۳–۱ مقایسه قانون سال

با قانون جدید بیمه شخص ثالث مصوب ۸۷ ۱۰۰

۳–۲ نقدی بر اصلاح قانون بیمه شخص ثالث ۱۱۰

۳–۳ لزوم بازنگری در اصلاحیه قانون بیمه شخص ثالث ۱۱۲

۳–۴ بر رسی ماده

قانون بیمه اجباری ۱۱۶

۳–۴–۱ طرح های تکمیلی پوشش مسیولیت مدنی ۱۱۷

۳–۴–۱–۱ صندوق جبران زیان های ناشی از عمل مجرمانه ۱۱۷

۳–۴–۱–۲ کنسرسیوم بیمه گران اتومبیل انگلستان ۱۱۷

۳–۴–۱–۳ سیستم جبران خسارت غیر تقصیری ۱۱۸

۳–۴–۱–۴ صندوق تضمین خسارت اتومبیل ۱۱۸

۳–۴–۱–۵ صندوق تامین خسارت های بدنی ۱۱۸

۳–۴–۲ جایگاه حقوقی صندوق و منابع ارتزاق آن ۱۱۹

۳–۴–۳ محکومیت صندوق و حذف حق دفاع ۱۲۲

۳–۵– چگونگی مداخله شرکت بیمه در دعاوی ۱۳۳

۳–۵–۱ ورود ثالث ۱۳۴

۳–۵–۲ جلب شخص ثالث ۱۳۴

۳–۵–۳ اعتراض شخص ثالث ۱۳۵

۳–۵–۴ اعاده دادرسی ۱۳۵

نتیجه گیری و پیشنهادها

نتیجه گیری ۱۳۷

پیشنهادها ۱۴۰

ضمایم و پیوستها

منابع و ماخذ ۱۶۳

چکیده انگلیسی ۱۷۱

کلیدواژه ها

• بیمه گر
• مسیولیت مدنی
• جبران خسارت
• حادثه رانندگی
• تعهد قانونی
• بیمه گر
• بیمه گذار
• ثالث
• زیان دیده
• مسیولیت مدنی
• جبران خسارت
• حوادث رانندگی