تحلیل حقوقی سازوکار ادعا در کتاب نقره ای نمونه قراردادهای فیدیک

عنوان	تحلیل حقوقی سازوکار ادعا در کتاب نقره ای نمونه قراردادهای فیدیک
رشته	حقوق تجارت بین الملل
دانشجو	آرزو اسداله نژاد رنجبر
استاد راهنما	مهدی هداوند
استاد مشاور	محمدمهدی حاجیان
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۴۰۰
دانشگاه	دانشگاه علامه طباطبایی

تحلیل حقوقی سازوکار ادعا در کتاب نقره ای نمونه قراردادهای فیدیک عنوان پایان نامه ای است که توسط آرزو اسداله نژاد رنجبر، با راهنمایی مهدی هداوند و با مشاوره محمدمهدی حاجیان در سال ۱۴۰۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.

چکیده

ادعا به عنوان ابزاری برای جبران زیان هر یک از طرفین، یکی از کلیدی ترین موضوعات حقوق پیمانکاری است. اجرای قراردادهای پیمانکاری به عنوان یکی از قراردادهای طولانی مدت، در گرو حفظ تعادل اقتصادی قرارداد و حفظ انعطاف آن در راستای اجرای پروژه است. هر پروژه دارای سه رکن اصلی زمان، هزینه و محدوده کار است. تغییر در میزان هر یک از این سه، موجب تغییر در عوامل دیگر است. بنابرین در یک قرارداد پیمانکاری ممکن است در نتیجه هر یک از سه حالت: دستور کارفرما، پیشنهاد پیمانکار یا تغییر اوضاع و احوال در محدوده کار، زمان اجرا یا هزینه اجرا تغییری حاصل شود. در زمان انعقاد قرارداد، اینکه دقیقا چه تغییراتی رخ خواهند داد بر طرفین پوشیده است. در طرف دیگر برای طرفین کاملا روشن است که در یک قرارداد بلند مدت، تغییر ناشی از این عوامل قطعی است. بنابرین لازم است در قرارداد سازوکاری برای بازگرداندن تعادل به قرارداد پیش بینی شده باشد. بدین معنی که در قرارداد باید برای فروض مختلف، سازوکارهای اصلاح ارکان پروژه پیش بینی شود. همچنین این مسیله که در سه حالت مختلف مذکور چه کسی، ظرف چه زمانی و چگونه باید لزوم اصلاح ارکان را مطرح یا اثبات کند نیز می توان در قرارداد مطرح کرد. ضرورت پیش بینی مورد اخیر (به عنوان جزیی از سازوکار طرح ادعا) به لزوم مدیریت ادعا بازمی گردد. برای مدیریت یک پروژه به هدف اجرای کامل آن، لازم است ادعاهای طرفین نیز مدیریت شوند و از دریچه ای که از پیش تعیین شده است، ادعاها طرح و به طریق از پیش تعیین شده ای پاسخ داده شوند. بنابرین تعیین تکلیف در خصوص منشاهایی که موجب طرح ادعا هستند، شیوه طرح ادعا در موارد مختلف و فرایند رسیدگی به آن ها موضوعی است که خصوصا در قراردادهای بلند مدت مانند پیمانکاری نیازمند توجه کامل است. فدارسیون بین المللی مهندسین مشاور با اتکا به سال ها تجربه، تمامی موارد مذکور را با جزییات بسیار در نمونه قراردادهای خود پیش بینی کرده است. این فدراسیون یکی از شناخته شده ترین نهادهای بین المللی است که نمونه قراردادهای پیمانکاری مختلفی را منتشر کرده است. با توجه به پیشرفتگی و تکامل یافتگی این نمونه قراردادها در این تحقیق به تبیین سازوکار ادعا در کتاب نقره ای فیدیک پرداخته ایم. به طور خاص در قراردادهای EPC از آنجا که مسیولیت تایید طراحی پایه و ریسک شرایط غیرقابل پیش بینی نیز به پیمانکار منتقل شده است احتمال نیاز به اصلاح زمان و هزینه انجام پروژه بیشتر از سایر مدل های قراردادی است. از طرفی این مدل قراردادی در سالیان اخیر در ایران بسیار مورد توجه واقع شده اند. بدین علت سازوکار کتاب نقره ای انتخاب شده است. لیکن باید دانست سازوکار ادعایی که در این تحقیق ارایه می شود در سایر کتاب های فیدیک نیز مورد استفاده است و تنها به لحاظ منشاهای بروز ادعا تفاوت های جزیی میان کتاب های مختلف فیدیک وجود دارد.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مندرجات مقدمه ۱ اهداف پژوهش ۴ پرسش های پژوهش ۴ فرضیه تحقیق ۴ روش ها و فنون اجرایی پژوهش ۵ پیشینه تحقیق ۵ ساختار تحقیق ۵ ۱– شناسایی مفاهیم ۷ ۱–۱– شناسایی فدراسیون بین المللی مهندسان مشاور (فیدیک) ۸ ۱–۱–۱– تاریخچه ۸ ۲–۱–۱– انواع قراردادهای نمونه ۹ ۱–۲–۱–۱– قراردادهای ساخت (کتاب قرمز) ۹ ۲–۲–۱–۱– قراردادهای طرح و ساخت (کتاب زرد) ۱۰ ۳–۲–۱–۱– قراردادهای کلید در دست (کتاب نقره ای) ۱۰ ۴–۲–۱–۱– قراردادهای طرح و ساخت و بهره برداری (کتاب طلایی) ۱۱ ۵–۲–۱–۱– سایر نمونه قراردادها ۱۱ ۳–۱–۱– جایگاه نمونه قراردادهای فیدیک در جهان ۱۲ ۱–۳–۱–۱– جایگاه فیدیک در سطح بین–المللی ۱۲ ۲–۳–۱–۱– جایگاه فیدیک در ایران ۱۲ ۲–۱– شناسایی ادعا، مدیریت ادعا و ضرورت سازوکار ادعا ۱۴ ۱–۲–۱– مفهوم ادعا ۱۴ ۱–۱–۲–۱– در معنای اعم ۱۵ ۲–۱–۲–۱– در معنای عام ۱۵ ۱–۲–۱–۲–۱– تعدیل ناشی از تغییر در قیمت ها یا قوانین ۱۵ ۲–۲–۱–۲–۱– تغییر محدوده کار ۱۶ ۱–۲–۱–۲–۳– ادعا در معنای خاص ۱۶ ۳–۱–۲–۱– در معنای خاص ۱۶ ۱–۳–۱–۲–۱– ادعا طبق شروط قراردادی ۱۷ ۲–۳–۱–۲–۱– ادعای مرتبط با قرارداد ۱۷ ۳–۳–۱–۲–۱– ادعای خارج از قرارداد ۱۸ ۴–۱–۲–۱– در معنای اخص

۲–۲–۱– مدیریت ادعا و مفاهیم مشابه ۱۸ ۱–۲–۲–۱– مدیریت ادعا ۱۹ ۱–۲–۲–۲– مفاهیم مشابه ۲۰ ۳–۲–۱– ضرورت سازوکار ادعا ۲۰ ۱–۳–۲–۱– حفظ تعادل اقتصادی قرارداد ۲۱ ۲–۳–۲–۱– پیش گیری از بروز اختلاف ۲۱ ۳–۳–۲–۱– شفاف ساختن تعهدات ۲۲ ۲– سازوکار ادعا در کتاب نقره ای نمونه قراردادهای فیدیک ۲۳ ۱–۲– آیین طرح ادعا ۲۴ ۲–۱–۱– آیین عمومی طرح ادعا ۲۴ ۱–۱–۱–۲– منشاهای بروز ادعا و اختلاف ۲۴ ۱–۱–۱–۱–۲– مطالبات پیمانکار ۲۶ ۲–۱–۱–۱–۲– مطالبات کارفرما ۳۸ ۲–۱–۱–۲– ارسال اخطاریه ۴۲ ۱–۲–۱–۱–۲– شرایط شکلی

۲–۲–۱–۱–۲– چهارچوب محتوایی ۴۳ ۳–۲–۱–۱–۲– مهلت صدور ۴۴ ۴–۲–۱–۱–۲– پاسخ ۴۶ ۳–۱–۱–۲– تکمیل ادعا و ارایه مستندات ۴۶ ۲–۱–۲– آیین های اختصاصی طرح ادعا ۴۷ ۱–۲–۱–۲– ادعاهای ناشی از تغییر

۱–۱–۲–۱–۲– تغییر به دستور کارفرما ۴۸ ۲–۱–۲–۱–۲– ارایه پیشنهاد تغییر کار توسط پیمانکار ۴۹ ۳–۱–۲–۱–۲– اصلاح زمان و قیمت پروژه

۲–۲–۱–۲– ادعاهای تعدیل ۵۱ ۱–۲–۲–۱–۲– تعدیل ناشی از تغییر در قیمت ها

۲–۲–۲–۱–۲– تعدیل ناشی از تغییر در قوانین

۳–۲–۱–۲– حوادث قهری ۵۲ ۱–۳–۲–۱–۲– موارد حوادث قهری

۲–۳–۲–۱–۲– تکالیف طرفین در مواجهه با حوادث قهری

۳–۳–۲–۱–۲– حقوق طرفین ناشی از حوادث قهری ۵۴ ۲–۲– آیین رسیدگی به ادعا ۵۶ ۱–۲–۲– نماینده کارفرما ۵۷ ۲–۲–۱–۱– تعیین نماینده کارفرما ۵۷ ۲–۱–۲–۲– توافق ۵۷ ۳–۱–۲–۲– تصمیم–گیری ۵۸ ۴–۱–۲–۲– اثر تصمیم یا توافق ۵۸ ۵–۱–۲–۲– عدم اجرای تصمیم لازم–الاجرا ۵۹ ۶–۱–۲–۲– اعتراض به تصمیم ۵۹ ۲–۲–۲– هییت حل اختلاف و پیش گیری از وقوع آن ۵۹ ۱–۲–۲–۲– شناسایی ۶۰ ۲–۲–۲–۲– تشکیل ۶۲ ۳–۲–۲–۲– رسیدگی ۶۳ ۴–۲–۲–۲– مراحل پس از صدور رای و خاتمه فعالیت ۶۴ ۳–۲– حل اختلاف دوستانه ۶۵ ۴–۲– داوری ۶۵ ۱–۴–۲– ارجاع به داوری و اختیارات داوران ۶۶ ۲–۴–۲– آیین و قوانین داوری و هزینه های آن ۶۷ ۵–۲– سایر راهکارهای پیش گیری از بروز اختلاف ۶۷ ۱–۵–۲– جلسات ۶۸ ۲–۵–۲– اخطاریه پیش از وقوع ۶۸ نتیجه–گیری ۷۱ منابع ۷۳ چکیده انگلیسی ۷۸

کلیدواژه ها

• آیین ادعا
• قرارداد کلید در دست
• قرارداد پیمانکاری
• مدیریت ادعا
• نمونه قراردادهای فیدیک