تحلیل موارد سوء استفاده از حق در روابط بین وکیل دادگستری و موکل

عنوان	تحلیل موارد سوء استفاده از حق در روابط بین وکیل دادگستری و موکل
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	حسن چیوایی
استاد راهنما	محمدرضا معین
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۸
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق

تحلیل موارد سوء استفاده از حق در روابط بین وکیل دادگستری و موکل عنوان پایان نامه ای است که توسط حسن چیوایی، با راهنمایی محمدرضا معین در سال ۱۳۹۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق دفاع گردید.

چکیده

سوء استفاده از حق که استفاده ناروای دارنده حق به ضرر غیر است، ریشه در حقوق غرب دارد. در حقوق ایران نیز تحت عنوان قاعده لاضرر، خصوصا در فقه امامیه دارای قدمت دیرینه است. حق دایره شمول گسترده ای دارد که بعضا ممکن است مورد سوء استفاده قرار گیرد، از موارد سوء استفاده از حق، می توان به سوء استفاده از حق در روابط متقابل وکیل دادگستری و موکل اشاره کرد. وکالت دادگستری با تقنین قانون مدنی به سال ۱۳۰۷ هجری شمسی تابع مقررات عقد وکالت شد و با تصویب قانون وکالت به سال ۱۳۱۵ و نظامنامه (آیین نامه) آن به سال ۱۳۱۶ و لایحه قانونی استقلال کانون وکلاء به سال ۱۳۳۳ و آیین نامه آن به سال ۱۳۳۴؛ قشر وکلاء نیز دارای قانون خاص شدند که در جهت جلوگیری از سوء استفاده از حق توسط وکیل دادگستری از موکل، مقررات ویژه و بعضا سخت گیرانه ای به تصویب رسیده است و هم اکنون نیز طرح اصلاح برخی از مواد مربوط به وکالت به تاریخ ۲۸/۰۳/۱۳۹۸ تقدیم مجلس شورای اسلامی شده است. سوء استفاده از حق، از ناحیه وکیل دادگستری از موکل به دو جنبه اساسی بر می گردد: یکی ناشی از سوء استفاده از حق در ارتباط با قوانین است که در این خصوص به سوء استفاده از حق استعفاء از پیگیری پرونده و سوء استفاده از حق دفاع از موکل از قبیل سوء استفاده از حق صلح و سازش و سوء استفاده از حق تجدیدنظرخواهی و.... و یا سوء استفاده از حق دسترسی به اسرار یا اصول اسناد موکل می توان اشاره کرد و دیگری ناشی از سوء استفاده از وکالتنامه و قرارداد است که بیشترین سوء استفاده به جهت عرف موجود در تعیین حق الوکاله و برخورد دوگانه اداره دارایی و کانون یا مرکز بر می گردد؛ من جمله درج خلاف واقع مبلغ حق الوکاله دریافتی یا عدم تحویل نسخه ای از وکالتنامه و قرارداد به موکل و یا کسری تمبر مالیاتی است و البته می توان به تضمین نتیجه دعوی و تضمین حق الوکاله در این دسته اشاره کرد که تماما برای وکیل دادگستری تعقیب انتظامی و با احراز شرایط، مسیولیت مدنی در پی خواهد داشت. در نقطه مقابل این قضیه، یعنی؛ سوء استفاده از حق توسط موکل از وکیل دادگستری بعضا به سوء استفاده از قوانین بر می گردد که نمونه بارز و مشهود آن، سوء استفاده از حق عزل وکیل دادگستری می باشد و بعضا هم به سوء استفاده از شرایط مالی منعقده فی مابین بر می گردد که سبب می شود با استفاده از حق مراجعه به مراجع انتظامی و عمومی، استفاده از حق خویش را به ضرر وکیل دادگستری به کار گیرند. در این پژوهش از روش تحلیلی – توصیفی توجها به منابع موجود و تجربیات حاصل از وکالت استفاده شده است و روش گردآوری مطالب، کتابخانه ای و اسنادی بوده و از ابزار کتابخانه، مقالات و کتب اینترنتی استفاده شده است.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده

مقدمه

الف– بیان مساله

ب– اهمیت و ضرورت پژوهش

اول– اهمیت پژوهش

دوم– ضرورت پژوهش

ج– پیشینه تحقیق

د– هدفهای تحقیق

۱– هدف اصلی

۲– هدفهای فرعی

ه– سوالهای تحقیق

۱– سوال اصلی

۲– سوالهای فرعی

و– فرضیه های تحقیق

۱– فرضیه اصلی

۲– فرضیه های فرعی

ز– روش تحقیق

ح– ساختار پژوهش

مبحث اول– مفاهیم

گفتار اول– حق و انواع آن

بند اول– تعریف حق

اول– تعریف لغوی حق

دوم– تعریف اصطلاحی حق

الف– در فقه

ب– در حقوق

بند دوم– اقسام حق

اول– حق مالی و حق غیر مالی

دوم– حق عینی و حق دینی

سوم– حق معنوی

گفتار دوم– سوء استفاده از حق

گفتار سوم– وکالت

بند اول– تعریف لغوی وکالت

بند دوم– تعریف اصطلاحی وکالت

گفتار چهارم– وکیل دادگستری

گفتار پنجم– موکل

گفتار ششم– استعفاء

بند اول– تعریف لغوی استعفاء

بند دوم– تعریف اصطلاحی استعفاء

گفتار هفتم– صلح

بند اول– تعریف لغوی صلح

بند دوم– تعریف اصطلاحی صلح

گفتار هشتم– قصور

بند اول– تعریف لغوی قصور

بند دوم– تعریف اصطلاحی قصور

گفتار نهم– عزل

بند اول– تعریف لغوی عزل

بند دوم– تعریف اصطلاحی عزل

گفتار یازدهم– قاعده لاضرر

اول– معنا و مفهوم لاضرر و لاضرار در حدیث نبوی لاضرر و لاضرار فی الاسلام

الف– مفهوم لاضرر

ب– مفهوم لاضرار

ج– معنا و مفهوم قاعده فقهی لاضرر

مبحث دوم– ضابطه و مبانی نظریه سوء استفاده از حق و ضمانت اجرای آن در روابط بین وکیل دادگستری و موکل

گفتار اول– ضابطه و مبانی نظریه سوء استفاده از حق در حقوق غرب

گفتار دوم– ضابطه و مبنای فقهی نظریه سوء استفاده از حق

بند اول– ضابطه و مبانی نظریه سوء استفاده از حق در فقه اهل سنت

بند دوم– ضابطه و مبانی نظریه سوء استفاده از حق در فقه امامیه

اول– منبع قاعده فقهی لاضرر

دوم– مبنا و ضابطه قاعده لاضرر

گفتار سوم– ضابطه و مبنای حقوقی سوء استفاده از حق

گفتار چهارم– ضمانت اجرای حقوقی سوء استفاده از حق

۱– ضمانت اجرای خارج از قرارداد سوء استفاده از حق، در حقوق ایران

۲– ضمانت اجرای قراردادی سوء استفاده از حق، در حقوق ایران

۱–۲ تعدیل قرارداد درنتیجه اعمال نظریه سوء استفاده از حق

۱–۱–۲ اقسام تعدیل قرارداد

۲–۲ فسخ قرارداد در نتیجه اعمال نظریه سوء استفاده از قرارداد

۳–۲ بطلان قرارداد در نتیجه اعمال نظریه سوء استفاده از حق

۴–۲ جبران خسارت در نتیجه اعمال نظریه سوء استفاده از حق

۳– ضمانت اجرای سوء استفاده از حق در روابط متقابل وکیل دادگستری و موکل

مبحث سوم– اقسام تعهدات و انطباق آن با تعهد وکیل دادگستری

گفتار اول– اقسام تعهدات

بند اول– تعهد به وسیله

بند دوم– تعهد قایم به شخص و تعهد غیر قایم به شخص

گفتار دوم– وضعیت تعهد وکیل دادگستری

بند اول– تعهد وکیل دادگستری

بند دوم– نمونه رای و تحلیل آن

اول– رای

دوم– تحلیل رای

مبحث اول– سوء استفاده از قوانین

گفتار اول– سوء استفاده از حق استعفاء

بند اول– تحلیل قوانین مرتبط

اول– قانون مدنی

دوم– قانون آیین دادرسی مدنی

سوم– قوانین خاص وکالت

بند دوم– نمونه رای و تحلیل آن

اول– رای

دوم– تحلیل رای

گفتار دوم– سوء استفاده از حق صلح و سازش

بند اول– تحلیل قوانین مرتبط

اول– قانون مدنی

دوم– قانون آیین دادرسی مدنی

سوم– قوانین خاص وکالت

بند دوم– نمونه رای و تحلیل آن

اول– رای

دوم– تحلیل رای

گفتار سوم– سوء استفاده از حق دفاع

بند اول– قصور در امر دفاع از موکل

اول– تحلیل قوانین مرتبط

الف– قانون مدنی

ب– قانون آیین دادرسی مدنی

ج– قوانین خاص وکالت

دوم– نمونه رای و تحلیل آن

الف– رای

ب– تحلیل رای

بند دوم– بی احترامی در لوایح و صورتجلسات نسبت به طرف مقابل

اول– تحلیل قوانین مرتبط

الف– قانون مدنی

ب– قانون آیین دادرسی مدنی

ج– قوانین خاص وکالت

اول– نمونه رای و تحلیل آن

الف– رای

ب– تحلیل رای

بند سوم– توسل به وسایل خدعه آمیز، جهت رد قاضی یا وکیل مدافع طرف مقابل

اول– تحلیل قوانین مرتبط

الف– قانون مدنی

ب– قانون آیین دادرسی مدنی

ج– قوانین خاص وکالت

دوم– نمونه رای و تحلیل آن

الف– رای

ب– تحلیل رای

بند چهارم– سوء استفاده از حق شرکت در جلسات رسیدگی

اول– تحلیل قوانین مرتبط

الف– قانون مدنی

ب– قانون آیین دادرسی مدنی

ج– قوانین خاص وکالت

دوم– نمونه رای و تحلیل آن

الف– رای

ب– تحلیل رای

گفتار چهارم– سوء استفاده از حق دسترسی به اصول اسناد موکل

بند اول– تحلیل قوانین مرتبط

اول– قانون مدنی

دوم– قانون آیین دادرسی مدنی

سوم– قوانین خاص وکالت

بند دوم– نمونه رای و تحلیل آن

اول– رای

دوم– تحلیل رای

گفتار پنجم– سوء استفاده از حق دسترسی به اسرار موکل

بند اول– تحلیل قوانین مرتبط

اول– قانون مدنی

دوم– قانون آیین دادرسی مدنی

سوم– قوانین خاص وکالت

بند دوم– نمونه رای و تحلیل آن

اول– رای

دوم– تحلیل رای

گفتار ششم– تحصیل وکالت با وسایل فریبنده

بند اول– تحلیل قوانین مرتبط

اول– قانون مدنی

دوم– قانون آیین دادرسی مدنی

سوم– قوانین خاص وکالت

بند دوم– نمونه رای و تحلیل آن

اول– رای

دوم– تحلیل رای

مبحث دوم– سوء استفاده از حق، از طریق وکالتنامه

گفتار اول– درج خلاف واقع مبلغ حق الوکاله دریافتی

بند اول– تحلیل قوانین مرتبط

اول– قانون مدنی

دوم– قانون آیین دادرسی مدنی

سوم– قوانین خاص وکالت

بند دوم– نمونه رای و تحلیل آن

اول– رای

دوم– تحلیل رای

گفتار دوم– عدم ابطال تمبر مالیاتی مطابق قانون

بند اول– تحلیل قوانین مرتبط

اول– قانون مدنی

دوم– قانون آیین دادرسی مدنی

سوم– قوانین خاص وکالت

بند دوم– نمونه رای و تحلیل آن

اول– رای

دوم– تحلیل رای

گفتار سوم– عدم گواهی امضاء موکل

بند اول– تحلیل قوانین مرتبط

اول– قانون مدنی

دوم– قانون آیین دادرسی مدنی

سوم– قوانین خاص وکالت

بند اول– نمونه رای و تحلیل آن

اول– رای

دوم– تحلیل رای

مبحث سوم– سوء استفاده از حق، از طریق قرارداد

گفتار اول– تضمین نتیجه دعوی

بند اول– تحلیل قوانین مرتبط

اول– قانون مدنی

دوم– قانون آیین دادرسی مدنی

سوم– قوانین خاص وکالت

بند دوم– نمونه رای و تحلیل آن

اول– رای

دوم– تحلیل رای

گفتار دوم– تضمین حق الوکاله

بند اول– تحلیل قوانین مرتبط

اول– قانون مدنی

دوم– قانون آیین دادرسی مدنی

سوم– قوانین خاص وکالت

بند دوم– نمونه رای و تحلیل آن

اول– رای

دوم– تحلیل رای

گفتار سوم– انتقال قرارداد حق الوکاله

بند اول– تحلیل قوانین مرتبط

اول– قانون مدنی

دوم– قانون آیین دادرسی مدنی

سوم– قوانین خاص وکالت

بند دوم– نمونه رای و تحلیل آن

اول– رای

دوم– تحلیل رای

گفتار چهارم– تعیین حق الوکاله از مدعا به

بند اول– تحلیل قوانین مرتبط

اول– قانون مدنی

دوم– قانون آیین دادرسی مدنی

سوم– قوانین خاص وکالت

بند دوم– نمونه رای و تحلیل آن

اول– رای

دوم– تحلیل رای

مبحث چهارم– مسیولیت مدنی وکیل دادگستری

بند اول– تحلیل قوانین مرتبط

اول– قانون مدنی

دوم– قانون آیین دادرسی مدنی

سوم– قوانین خاص وکالت

بند دوم– نمونه رای و تحلیل آن

اول– رای

دوم– تحلیل رای

مبحث اول– سوء استفاده از قوانین

گفتار اول– سوء استفاده از حق عزل

بند اول– تحلیل قوانین مرتبط

اول– قانون مدنی

دوم– قانون آیین دادرسی مدنی

سوم– قوانین خاص وکالت

بند اول– نمونه رای و تحلیل آن

اول– رای

دوم– تحلیل رای

گفتار دوم– طرح شکایت انتظامی واهی علیه وکیل دادگستری

بند اول– تحلیل قوانین مرتبط

اول– قانون مدنی

دوم– قانون آیین دادرسی مدنی

سوم– قوانین خاص وکالت

بند دوم– نمونه رای و تحلیل آن

اول– رای

دوم– تحلیل رای

مبحث دوم– سوء استفاده از حق، از طریق قرارداد

گفتار اول– عدم اجرای تعهدات مالی

بند اول– تحلیل قوانین مرتبط

اول– قانون مدنی

دوم– قانون آیین دادرسی مدنی

سوم– قوانین خاص وکالت

بند دوم– نمونه رای و تحلیل آن

اول– رای

دوم– تحلیل رای

نتیجه گیری

پیشنهادها

منابع و ماخذ

کلیدواژه ها

• وکیل دادگستری
• موکل