تحول مفهوم رضایت ولی نسبت به دختر باکره بالغ در ازدواج، و آثار آن
تحول مفهوم رضایت ولی نسبت به دختر باکره بالغ در ازدواج، و آثار آن نام مقاله ای از شعبان حق پرست و صمد یوسف زاده بوده که در شماره دوازدهم دوره چهارم (پاییز 1394) فصلنامه علمی پژوهش حقوق خصوصی منتشر شده است.
چکیده
بحث درخصوص لزوم و یا عدم لزوم جلب رضایت ولی بـراي صـحت ازدواج ازسـوي دختـر بالغ باکره، موضوعی با سابقه طولانی میباشد، به نحوي که وجـود ایـن سـابقه، قـانون گـذار قـانون مدنی را مجاب به سه دوره قـانون گـذاري در خصـوص مـاده 1043 قـانون مـدنی بـا سـه رویکـرد، متفاوت نموده است. تفاوت هاي موجود در سه رویکـرد مـوردنظر، ایـن سـوال را بـه ذهـن متبـادر میکند که آیا اصولاً نفس وقوع عقد نکاح، بدون در نظر داشتن ثبت رسمی واقعه ازدواج، نیـازي به رضایت قبل یا بعد از عقد (اذن یا اجازه) ولی، دارد تا صحیح تلقی شود یا خیر؟ و چنانچه پاسـخ به سوال منفی باشد معنـاي ایـن فـراز اول از مـاده 1043 قـانون مـدنی مصـوب سـال 1370 مجلـس شوراي اسلامی که مقرر میدارد: (نکاح دختر باکره اگر چه به سن بلوغ رسـیده باشـد موقـوف بـه اجازه پدر یا جد پدري او است) چیست؟ در این راستا، عدم ضـرورت جلـب رضـایت ولـی بـراي صحت ازدواج دختر بالغ باکره -اعم از قبل یا بعد ازدواج- در نفس وقوع عقـد نکـاح و ضـرورت وجود رضایت ولی، فقط براي ثبت عقد نکاح در دفتر رسمی ازدواج و وجود اختیار براي ولـی در قطع رابطه زوجیت دخترش از طریق توسل به فسخ نکاح و طـلاق، بـر حسـب مـورد - آن هـم بـه شرط درخواست مشارالیه از نظریهاي است که این نوشتار با تحلیل مبانی و استدلالهـاي مربوطـه، آن را به عنوان نظر قانونگذار ارائه می نماید.
کلیدواژه ها
- ازدواج
- رضایت ولی
- دختربـالغ بـاکره
- اذن واجـازه
- فـرض قـانونی
- اماره
- فسخ
- طلاق