جایگاه حقوقی اظهارنامه در دعاوی مدنی ایران

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جایگاه حقوقی اظهارنامه در دعاوی مدنی ایران
عنوانجایگاه حقوقی اظهارنامه در دعاوی مدنی ایران
رشتهحقوق خصوصی
دانشجومحمود عراقی پور
استاد راهنمامهدی حسن زاده
استاد مشاورعزیزاله فهیمی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۸۸
دانشگاهدانشگاه قم



جایگاه حقوقی اظهارنامه در دعاوی مدنی ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط محمود عراقی پور، با راهنمایی مهدی حسن زاده و با مشاوره عزیزاله فهیمی در سال ۱۳۸۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.

چکیده

گاهی اوقات اصحاب دعوی جهت اثبات ادعای خود دلیلی ندارند ویا اینکه دلیل دارند و علاوه برآن از اظهارنامه هم استفاده وبه آن استناد می کنند ، به این صورت که قبل از طرح دعوی، برای طرف مقابل اظهارنامه ارسال ومطالبی را به طرف مقابل به طور رسمی اعلام می نمایند . واز او تقاضای پاسخ می کنند ،اما اینکه جایگاه حقوقی اظهارنامه ارسالی مذکور چیست وتا چه اندازه می تواند در اثبات دعاوی مفید وموثر باشد ؟ از مسایلی است که در این پایان نامه به آن پرداخته شده است لذا برای پاسخ به مسایل فوق، اظهارنامه وماهیت وکاربردهای آن را شناسایی و با سایر ادله اثبات دعوی مقایسه گردید ، و شباهتها وتفاوتهای اظهارنامه با سند واقرار واماره واصول وتامین دلیل بررسی ومطالعه شد ، همچنین کاربردهای اظهارنامه درقانون آیین دادرسی مدنی وسایر قوانین مورد مطالعه قرار گرفت و بیش از۴۰۰۰ اظهارنامه ارسالی درسال ۸۶ دردادگستری شهرستان قم بررسی ومطالعه گردید. نتایج بدست آمده نشان می دهد که ماهیت اظهارنامه ارسالی بخصوص در مواردی که مخاطب پاسخ اظهارنامه را می دهد شباهت زیادی به سایر ادله اثبات دعوی (خصوصا سند) دارد.و جایگاه حقوقی واعتباری همانند سایرادله پیدا می کند. بعبارت دیگر گاهی از اظهارنامه در دعاوی مدنی به عنوان سند استفاده و به آن استناد شده ،گاهی به محتوای اظهارنامه به عنوان اقراراستناد شده است،همچنین در بعضی مواقع اظهارنامه اوضاع واحوالی را نشان می دهد که برای قا ضی دلیل بر امری(اماره) است.همچنین مطالعه کاربردهای اظهارنامه درقوانین مختلف نشان می دهد که قانونگذار توجه خاص به اظهارنامه وکاربردهای آن داشته وجایگاه حقوقی بالایی مانند سایرادله برای آن قایل است و در موارد متعددی استفاده ازاظهارنامه را ضروری دانسته است.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب

عنوان صفحه

مقدمه ۱

الف: بیان مسیله ۱

ب: اهمیت و ضرورت ۲

ج: اهداف ۲

د: پیشینه ۲

ذ: سیوالات ۳

و: فرضیات ۳

ه– : روش تحقیق ۴

ی: تقسیم بندی مطالب ۴

فصل اول : کلیات ۶

مبحث اول : اظهارنامه و سایر وسایل اعلامی ۷

گفتار اول : مفهوم اظهارنامه ۷

بند اول : مفهوم لغوی ۷

بند دوم: مفهوم اصطلاحی ۸

گفتار دوم : سایر وسایل اعلامی ۸

بند اول : تلگرام ۹

بند دوم: پست تصویری ۹

بند سوم: پست سفارشی ۱۰

بند چهارم: پیامک ۱۰

بند پنجم: پست الکترونیکی ۱۰

مبحث دوم : انواع اظهارنامه ۱۱

فهرست مطالب

عنوان  صفحه

گفتار اول : اظهارنامه حقوقی ۱۱

گفتار دوم : اظهارنامه ثبتی ۱۲

بند اول : اظهارنامه ثبت ملک ۱۲

بند دوم: اظهارنامه ثبت شرکت ۱۳

بند سوم: اظهارنامه ثبت اختراع ۱۴

بند چهارم: اظهارنامه ثبت طرح صنعتی ۱۴

بند پنجم: اظهارنامه ثبت علامت ۱۵

گفتار سوم : اظهارنامه مالیاتی ۱۶

بند اول : اظهارنامه مالیاتی صاحبان مشاغل از لحاظ تشخیص درآمد ۱۶

بند دوم: اظهارنامه موضوع ماده

قانونی مالیاتهای مستقیم ۱۹

مبحث سوم : شکل و نحوه تنظیم اظهارنامه حقوقی و نحوه الصاق اشیاء به آن ۱۹

گفتار اول : شکل و تنظیم اظهارنامه ۱۹

بند اول : شکل اظهارنامه ۲۰

بند دوم : تنظیم اظهارنامه ۲۱

گفتار دوم : نحوه الصاق اشیاء به اظهارنامه ۲۱

بند اول : موارد قابل الصاق اشیاء به اظهارنامه ۲۲

بند دوم: موارد غیر قابل الصاق اشیاء به اظهارنامه ۲۲

بند سوم: موارد الزامی الصاق اشیاء به اظهارنامه ۲۲

گفتار سوم : عدم امکان تصریح به برخی الفاظ ۲۳

بند اول : الفاظ و کلمات رکیک ۲۳

بند دوم: افتراء تهمت و نشر اکاذیب ۲۴

فصل دوم : ویژگیها، مزایا و معایب اظهارنامه و رابطه آن با دادخواست ۲۵

فهرست مطالب

عنوان صفحه

مبحث اول : ویژگیهای اظهارنامه ۲۶

گفتار اول : عدم دخالت دادگاه و قاضی و عدم اعتبار امر مختوم ۲۶

بند اول : عدم دخالت دادگاه و قاضی ۲۶

بند دوم: عدم جریان اعتبار امر مختوم ۲۷

گفتار دوم: عدم امکان ادعای خسارت و امکان پیوست نمودن اشیاء به اظهارنامه ۲۷

بند اول : عدم امکان ادعای خسارت ۲۷

بند دوم: امکان پیوست نمودن اشیاء به اظهارنامه ۲۸

مبحث دوم : مزایا و معایب اظهارنامه ۲۸

گفتار اول : مزایای اظهارنامه ۲۹

بند اول : ارزان بودن ۲۹

بند دوم: عمومیت و آزادی در موضوع اظهارنامه ۲۹

بند سوم: امکان بهره برداری و استناد به متن ۳۰

بند چهارم: عدم لزوم طرح اظهارنامه در اقامتگاه خوانده ۳۰

بند پنجم: صرفه جویی در هزینه و اتلاف وقت ۳۱

گفتار دوم : معایب اظهارنامه ۳۱

بند اول : از دست دادن فرصت و زمان ۳۱

بند دوم: هوشیار شدن مخاطب ۳۲

بند سوم: از دست دادن امتیاز غافلگیری ۳۲

بند چهارم : اقرار به برخی مطالب ۳۳

مبحث سوم : اظهارنامه و دادخواست ۳۳

گفتار اول : رابطه ی اظهارنامه و دادخواست ۳۴

گفتار دوم : شباهتها و تفاوتهای اظهارنامه و دادخواست ۳۴

فهرست مطالب

عنوان صفحه

بند اول : از نظر شکل و شرایط تنظیم ۳۴

بند دوم: از نظر هزینه دادرسی ۳۶

بند سوم: از نظر صلاحیت دادگاه ۳۶

بند چهارم : از نظر ابلاغ ۳۷

بند پنجم: از نظر آثار ۳۹

فصل سوم : ماهیت و اعتبار اظهارنامه ۴۲

مبحث اول : ماهیت اظهارنامه ۴۴

گفتار اول : اظهارنامه و سند ۴۴

بند اول : شباهتها و تفاوتهای اظهارنامه و سند ۴۵

بند دوم: شباهتها و تفاوتهای اظهارنامه و سندرسمی ۴۷

بند سوم: تحلیل و بررسی ۵۰

گفتار دوم : اظهارنامه و اقرار ۵۱

بند اول : شباهتهای اظهارنامه و اقرار ۵۴

بند دوم: تفاوتهای اظهارنامه و اقرار ۵۹

بند سوم: تحلیل و بررسی ۶۰

گفتار سوم : اظهارنامه و اصول عملیه و امارات ۶۱

بند اول : مقایسه اظهارنامه با اصول عملی ۶۱

بند دوم: مقایسه اظهارنامه با امارات ۶۴

بند سوم: تحلیل و بررسی ۶۶

گفتار چهارم : اظهارنامه و تامین دلیل ۶۷

بند اول : شباهتهای اظهارنامه و تامین دلیل ۶۷

بند دوم: تفاوتهای اظهارنامه و تامین دلیل ۶۸

فهرست مطالب

عنوان صفحه

بند سوم: تحلیل و بررسی ۷۰

مبحث دوم : اعتبار اظهارنامه ۷۰

گفتار اول : اعتبار اظهارنامه به عنوان سند ۷۱

بند اول : اعتبار اظهارنامه به عنوان سند رسمی ۷۱

بند دوم: اعتبار اظهارنامه به عنوان سند عادی ۷۳

گفتار دوم: اعتبار اظهارنامه به عنوان اقرار ۷۴

گفتار سوم: اعتبار اظهارنامه به عنوان اصول عملیه و امارات ۷۵

بند اول: اعتبار اظهارنامه به عنوان اصل عملیه ۷۶

بند دوم: اعتبار اظهارنامه به عنوان اماره ۷۶

گفتار چهارم: اعتبار اظهارنامه به عنوان تامین دلیل ۷۷

گفتار پنجم: تحلیل و جمع بندی ۷۸

فصل چهارم : کاربرد اظهارنامه ۷۹

مبحث اول : کاربرد اظهارنامه در موارد اختیاری بودن ۸۰

گفتاراول : اظهارنامه موضوع ماده

ق آ د م ۸۱

بند اول: کاربرد ۸۹

بند دوم: آثار ۸۳

گفتار دوم: اظهارنامه موضوع ماده

ق آ د م ۸۹

بند اول: کاربرد ۸۹

بند دوم: آثار ۹۰

گفتار سوم : اظهارنامه قانون راجع به نحوه مطالبه دیون سال ۱۳۳۹ ۹۱

بند اول: کاربرد ۹۱

بند دوم: آثار ۹۲

فهرست مطالب

عنوان صفحه

گفتار چهارم : اظهارنامه موضوع مطالبه مال امانی ۹۲

بند اول: کاربرد ۹۲

بند دوم: آثار ۹۴

گفتار پنجم : اظهارنامه موضوع ماده

ق ت ۹۲

بند اول: کاربرد ۹۲

بند دوم: آثار ۹۶

بند سوم: دامنه شمول ۹۶

مبحث دوم : کاربرد اظهارنامه در موارد الزامی بودن آن ۹۷

گفتاراول : اظهارنامه موضوع ماده

قانون روابط موجر و مستاجر سال ۵۶ ۹۷

بند اول: کاربرد ۹۷

بند دوم: آثار ۹۹

گفتار دوم: اظهارنامه موضوع ماده

ق آ د م ۱۰۱

بند اول: کاربرد ۱۰۱

بند دوم: آثار ۱۰۲

گفتار سوم : اظهارنامه موضوع مقررات قانون تملک آپارتمانها ۱۰۳

بند اول: کاربرد ۱۰۱

بند دوم: آثار ۱۰۲

گفتار چهارم : اظهارنامه موضوع ماده

ق آ د م ۱۰۶

بند اول: کاربرد ۱۰۷

بند دوم: آثار ۱۱۰

گفتار پنجم : اظهارنامه موضوع مواد ۴۶۰،۴۵۹ ق آ د م ۱۱۰

بند اول: کاربرد ۱۱۰

فهرست مطالب

عنوان صفحه

بند دوم: آثار ۱۱۳

گفتار ششم: اظهارنامه موضوع ماده

ل ا ق ت ۱۱۴

بند اول: کاربرد ۱۱۴

بند دوم: آثار ۱۱۵

گفتار هفتم: اظهارنامه موضوع ماده

ل ا ق ت ۱۱۵

بند اول: کاربرد ۱۱۵

بند دوم: آثار ۱۱۷

گفتار هشتم: اظهارنامه موضوع ماده ۴۲ق ث ۱۱۷

بند اول: کاربرد ۱۱۷

بند دوم: آثار ۱۱۸

گفتار نهم: اظهارنامه موضوع ماده

ق ث ۱۱۹

بند اول: کاربرد ۱۱۹

بند دوم: آثار ۱۱۹

گفتار دهم: اظهارنامه موضوع ماده

ق ث ۱۱۹

بند اول: کاربرد ۱۲۰

بند دوم: آثار ۱۲۰

نتیجه : ۱۲۲

پیشنهاد: ۱۲۳

منابع و ماخذ: ۱۲۴

پیوست ها: ۱۲۷


فهرست نمودارها

عنوان صفحه


نمودار۴–۱ تعداد کل اظهارنامه های سال

دادگستری استان قم و اظهارنامه های نمونه ۸۵

نموداد۴–۲ عداد اظهارنامه های غیربانکی سال

دادگستری استان قم براساس موضوع آن ۸۶

نمودار ۴–۳ تعداد اظهارنامه های پاسخ داده شده و پاسخ داده نشده بانکی ۸۷

نمودار ۴–۴ تعداد اظهارنامه های ابلاغ شده و ابلاغ نشده بانکی ۸۸

نمودار ۴–۵ تعداد سایر اظهارنامه های (غیربانکی) پاسخ داده شده و پاسخ داده نشده ۸۹

نمودار ۴–۶ تعداد سایر اظهارنامه های (غیر بانکی) ابلاغ شده و ابلاغ نشده ۸۹



فهرست پیوستها

عنوان صفحه


پیوست شماره

–فرم ( ۱–۱ اظهارنامه حقوقی) ۱۲۷

پیوست شماره

–فرم ۱–۲ (اظهارنامه ثبت ملک ) ۱۲۸

پیوست شماره

–فرم شماره ۱–۳ (فرم دادخواست) ۱۲۹

پیوست شماره ۴: اظهارنامه ثبت اختراع ۱۳۰

پیوست شماره ۵: اظهارنامه ثبت طرح صنعتی ۱۳۳

پیوست شماره ۶: اظهارنامه ثبت علامت ۱۳۶

پیوست شماره ۷: اظهارنامه مالیاتی صاحبان مشاغل بند الف ماده

ق م م ۱۳۹

پیوست شماره ۸: اظهارنامه مالیاتی صاحبان مشاغل بند ب ماده

ق م م ۱۴۱

پیوست شماره ۹ اظهارنامه مالیاتی صاحبان مشاغل بند ج ماده

ق م م ۱۴۳

پیوست شماره ۱۰ اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقوقی ماده

ق م م ۱۴۵

پیوست شماره ۱۱ نمونه ای از اظهارنامه که به خارج از کشور ارسال شده ۱۴۷

پیوست شماره ۱۲ نمونه ای از رای دادگاه حقوقی که به اظهارنامه استناد شده ۱۵۱

کلیدواژه ها

  • اظهارنامه
  • دعوی حقوقی
  • تامین دلیل
  • نظام حقوقی
  • دادخواهی
  • ایران
  • حقوق مالکیت معنوی
  • حقوق مالکیت
  • اظهارنامه
  • اظهارنامه حقوقی
  • دلیل
  • دعوی
  • دعوی مدنی