حفاظت از حق بر حریم خصوصی در کاربرد سیستم های هوش مصنوعی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
حفاظت از حق بر حریم خصوصی در کاربرد سیستم های هوش مصنوعی
عنوانحفاظت از حق بر حریم خصوصی در کاربرد سیستم های هوش مصنوعی
رشتهحقوق تجارت بین الملل
دانشجوفاطمه السادات طباطبایی پور
استاد راهنمامحمد حسین رمضانی قوام آبادی
استاد مشاورمیر شهبیز شافع
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۴۰۲
دانشگاهدانشگاه شهید بهشتی



حفاظت از حق بر حریم خصوصی در کاربرد سیستم های هوش مصنوعی عنوان پایان نامه ای است که توسط فاطمه السادات طباطبایی پور، با راهنمایی محمد حسین رمضانی قوام آبادی و با مشاوره میر شهبیز شافع در سال ۱۴۰۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.

چکیده

با توجه به افزایش چشمگیر توسعه و بکارگیری سیستم های هوش مصنوعی و نیاز پایان ناپذیر این سیستم ها به داده های شخصی، روز به روز حق بر حریم خصوصی که در منشور بین المللی حقوق بشر به دفعات مورد تاکید قرارگرفته است بیش از هر زمان دیگری با چالش های فراوانی مواجه شده است. حق بر حریم خصوصی یکی از حقوق بنیادین افراد است که قدرت انتخاب سرنوشت فردی به دور از دید و مداخله دیگر افراد را فراهم می آورد و به افراد این اجازه را می دهد که در خلوت خود به دور از ترندهای اجتماع به رشد و شکوفایی فردی و گوهر وجودی خود دست یابند. در سال های اخیر توان محاسباتی بالای هوش مصنوعی و ظهور فناوری اطلاعات دیجیتال دست در دست هم موجب شدند تا بیش از هر زمان دیگری جمع آوری و ذخیره سازی و پردازش داده های شخصی افراد تسهیل شود که می تواند منجر به نقض خودمختاری افراد و ایجاد زمینه های دستکاری در افکار و عقاید عموم افراد جامعه شود. در این پژوهش سعی شده است که هم چالش هایی که فناوری هوش مصنوعی جهت حفظ حریم خصوصی ایجاد کرد است مورد بررسی قراربگیرند و هم راهکارهایی که نظام بین المللی حقوق بشر جهت مدیریت این چالش ها در نظرگرفته است بیان شوند.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب مقدمه

فصل اول: چالش های حریم خصوصی در کاربرد سیستم های هوش مصنوعی

مبحث نخست: مفهوم و ویژگی های چالش آفرین هوش مصنوعی

گفتار نخست: مفهوم هوش مصنوعی

بند نخست: سیستم های هوش مصنوعی مبتنی بر دانش

بند دوم: سیستم های یادگیری ماشین

الف: بینایی رایانه

ب: پردازش زبان طبیعی

ج: یادگیری عمیق

گفتار دوم: ویژگی های مخاطره آمیز هوش مصنوعی برای برخورداری از حق بر حریم خصوصی

بند اول: داده محور بودن هوش مصنوعی

الف: مفهوم داده

ب: روش های جمع آوری داده توسط هوش مصنوعی

۱) جمع آوری داده های آنلاین

۲) اینترنت اشیاء

۳) اکوسیستم نظارت

ج: انواع داده ها

بند دوم: عدم شفافیت در سیستم های هوش مصنوعی

الف) عدم شفافیت در فرآیند جمع آوری داده ها

ب) عدم شفافیت در پردازش داده ها (جعبه سیاه بودن هوش مصنوعی)

مبحث دوم: تاثیرات نامطلوب کاربرد هوش مصنوعی بر حق بر حریم خصوصی

گفتار نخست: اثرات نامطلوب جمع آوری داده ها بر برخورداری افراد از حق بر حریم خصوصی

بند اول: تجارت داده

بند دوم: مشروعیت جمع آوری داده با تمسک به رضایت

بند سوم: چالش های ذخیره سازی داده ها

گفتار دوم: پردازش داده ها و نقض حریم خصوصی

بند اول: بکارگیری هوش مصنوعی در صنعت بازاریابی

بند دوم: هوش مصنوعی و حق بر مشارکت سیاسی

بند سوم: موارد عملی نقض حریم خصوصی در کاربرد سیستم های هوش مصنوعی

الف: پرونده کمبریج آنالایتیکا

ب: دعوای پتل علیه فیس بوک

گفتار سوم: نقض حریم خصوصی از طریق نظارت توسط سیستم های هوش مصنوعی

بند اول: گسترش نظارت از طریق تکنولوژی های بصری

بند دوم: کاربردهای تکنولوژی تشخیص بیومتریک در هوش مصنوعی

بند سوم: نظارت بر افراد از طریق دسترسی به داده ها

گفتار چهارم: تاثیرات نقض حریم خصوصی توسط هوش مصنوعی بر سایر حقوق بشر

بند اول: تاثیرات نامطلوب نقض حریم خصوصی توسط هوش مصنوعی بر آزادی های اساسی

الف: آزادی در رفت و آمد و آزادی بر تجمعات مسالمت آمیز

ب: آزادی بیان، عقیده و دسترسی به اطلاعات

بند دوم: تاثیرات نامطلوب نقض حق بر حریم خصوصی توسط هوش مصنوعی بر برابری (اصل منع تبعیض)

گفتار پنجم: مطالعه موردی تاثیرات نامطلوب کاربرد ChatGPT بر حریم خصوصی کاربران ۵۰ بند اول: نیاز فزاینده سیستم چت جی پی تی به جمع آوری داده

بند دوم: ذخیره سازی داده های کاربران توسط چت جی پی تی

بند سوم: عدم شفافیت عملکرد سیستم چت جی پی تی

فصل دوم: پاسخ نظام بین المللی حقوق بشر به چالش های حریم خصوصی در کاربرد سیستم های هوش مصنوعی

مبحث نخست: امکان سنجی هدایت هوش مصنوعی توسط قواعد حقوق بشری در مسیر حفظ حریم خصوصی

گفتار نخست: منشور حقوق بشر بهترین چارچوب برای قاعده مند کردن هوش مصنوعی

بند اول: انسان محور بودن نظام حقوق بشر

بند دوم: جامع و شامل بودن نظام حقوق بشر

بند سوم: اعمال قواعد حقوق بشری بر بخش خصوصی

بند چهارم: جهان شمول بودن نظام حقوق بشر

بند پنجم: ساختاریافته بودن نظام حقوق بشر

گفتار دوم: انتقادات نسبت به چارچوب حقوق بین الملل بشر در مسیر هدایت هوش مصنوعی

بند اول: فرد محور بودن نظام حقوق بشر

بند دوم: در نظر نگرفتن حق بر شناخته شدن در حقوق بشر

بند سوم: عدم حمایت کافی از اصل خودمختاری انسان ها

بند چهارم: دولت محور بودن حقوق بشر

بند پنجم: عدم اجماع دولت ها در اجرای قواعد حقوق بشری

بند ششم: غرب محور بودن نظام حقوق بشر

بند هفتم: حق بر بکارگیری هوش انسانی به عنوان نسل چهارم حقوق بشر

گفتار سوم: بازتعریف مفهوم و مبانی حریم خصوصی در دوران هوش مصنوعی

بند اول: عدم ارایه مبنا و مفهوم حریم خصوصی در ادبیات حقوق بشری

بند دوم: مبانی رایج حق بر حریم خصوصی و هوش مصنوعی

الف: تیوری های حریم خصوصی به معنای آزادی از در دوران هوش مصنوعی

۱) جدایی و انزواطلبی

۲) صمیمت و رازداری

ب: تیوری های حریم خصوصی به معنای آزادی برای در عصر هوش مصنوعی

۱) حریم خصوصی به معنای آزادی برای حفظ استقلال فردی و شخصیت

۲) حریم خصوصی به معنای آزادی برای خودمختاری و حفظ کنترل موثر بر امور زندگی

ج: نفی خودمختاری انسان در دوران هوش مصنوعی

بند سوم: مبنای پیشنهادی مناسب حریم خصوصی در عصر هوش مصنوعی

الف: تیوری اجتماعی حریم خصوصی به معنای اعتماد

ب: رابطه حریم خصوصی و اعتماد

ج) پروسه شکل گیری اعتماد

مبحث دوم: رویکرد حقوق بشر نسبت به چالش های حریم خصوصی هوش مصنوعی

گفتار نخست: اعمال اصول بنیادین حقوق بشر و قاعده حریم خصوصی بر کاربرد هوش مصنوعی

بند اول: قطعنامه ها و مکانیسم های حقوق بشری

بند دوم: اعمال قاعده حریم خصوصی بر کاربرد هوش مصنوعی

بند سوم: پاسخگویی و مسیولیت سیستم های هوش مصنوعی

بند چهارم: ارتقای شفافیت در سیستم های هوش مصنوعی

بند پنجم: اصل مراقبت مقتضی مبتنی بر حقوق بشر در کاربرد هوش مصنوعی

گفتار دوم: وظایف دولت ها در مورد وضع قوانین و مقررات حمایت از حریم خصوصی در دوران هوش مصنوعی

بند اول: رابطه قاعده حق بر حریم خصوصی و مقررات حفاظت از داده های شخصی

بند دوم: حق بر حفاظت از داده های شخصی

بند سوم: قوانین حریم خصوصی و اصول پردازش داده در ایران

بند چهارم: تکنولوژهای حفظ حریم خصوصی در قوانین و مقررات حفاظت از داده های شخصی

الف: ابزارهای مبهم سازی داده ها

ب: ابزارهای پردازش داده های رمزگذاری شده

ج: ابزارهای افزایش پاسخگویی سیستم ها

نتیجه گیری

فهرست منابع

کلیدواژه ها

  • حق بر حریم خصوصی
  • سیستم های هوش مصنوعی
  • حقوق بین الملل بشر