حقوق بیمار در شرط برایت پزشک از مسیولیت مدنی در حقوق ایران
 | |
| عنوان | حقوق بیمار در شرط برایت پزشک از مسیولیت مدنی در حقوق ایران |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | مریم اشرف زاده فرسنگی |
| استاد راهنما | علی عارفی مسکونی |
| استاد مشاور | ایوب احمدپور |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۴ |
| دانشگاه | دانشگاه شهید باهنر کرمان |
حقوق بیمار در شرط برایت پزشک از مسیولیت مدنی در حقوق ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط مریم اشرف زاده فرسنگی، با راهنمایی علی عارفی مسکونی و با مشاوره ایوب احمدپور در سال ۱۳۹۴ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید باهنر کرمان دفاع گردید.
چکیده
قانون گذار ایران در ماده ۴۹۵ قانون مجازات اسلامی، امکان برایت پزشک از مسیولیت را پیش بینی کرده است. در صورت اخذ برایت، پزشک مسیول زیان ها و صدمات وارده به بیمار نیست؛ مگر اینکه بیمار ثابت کند پزشک مرتکب تقصیر شده است. در غیر اینصورت، بروز زیان ظاهر در تقصیر پزشک است و پزشک باید ثابت کند که قصوری اتفاق نیفتاده است. هدف پایان نامه ی پیش روی، ضمن بررسی نظرات ارایه شده در خصوص حقوق بیمار در فرض اخذ برایت، تحلیل آن ها می باشد؛ تا بتواند گام موثری در جهت رعایت حقوق بیمار بردارد. روش بکار رفته در این پژوهش، روش کتابخانه ای و از نوع نظری (توصیفی–تحلیلی) است. در صورتی که پزشک در وظایفش مرتکب تقصیر شود، مسیولیتش محرز می شود که نتیجه ی آن، جبران خسارت است؛ که گاه در قالب پرداخت دیه و گاه در قالب پرداخت ارش، منطبق با قانون مجازات اسلامی، نمود پیدا می کند. خسارات خارج از بحث دیه نیز، مانند هزینه های زاید بر درمان مطابق مبانی مسیولیت مدنی، قاعده لاضرر و اطلاق قانون در خصوص جبران خسارت، قابل مطالبه خواهند بود.
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست مطالب
مقدمه ۱
فصل اول: کلیات ۹
مبحث اول: تعریف مفاهیم ۱۰
گفتار اول: برایت ۱۰
گفتار دوم: رضایت ۱۰
بند اول: رضایت صریح ۱۰
بند دوم: رضایت تلویحی ۱۱
گفتار سوم: مسیولیت ۱۱
گفتار چهارم: خطای پزشکی ۱۲
بند اول: بی احتیاطی ۱۲
بند دوم: بی مبالاتی ۱۳
بند سوم: عدم مهارت ۱۳
بند چهارم: عدم رعایت نظامات دولتی ۱۴
گفتار پنجم: تقصیر ۱۴
گفتار ششم: خسارت ۱۵
مبحث دوم: پیشینه نظری و تجربی ۱۵
گفتار اول: پیشینه پژوهش ۱۵
گفتار دوم: چکیده تحقیقات انجام شده در ایران ۲۰
گفتار سوم: چکیده تحقیقات انجام شده در خارج از ایران ۲۲
مبحث سوم: مبانی، منابع و ماهیت مسیولیت مدنی پزشک ۲۳
گفتار اول: مبانی مسیولیت مدنی پزشک ۲۳
بند اول: مبانی نظری مسیولیت مدنی در حقوق اروپا ۲۳
الف: نظریه تقصیر ۲۳
ب: نظریه ایجاد خطر ۲۴
ج: ارزیابی نظریات ۲۴
بند دوم: مبانی نظری مسیولیت مدنی پزشک در حقوق اسلامی ۲۵
الف: مخالفان ضمان پزشک ۲۵
ب: موافقان ضمان پزشک ۲۸
بند سوم: مبنای مسیولیت پزشک در قانون مجازات اسلامی ۳۰
الف: مبنای تقصیر در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰ ۳۰
ب: مبنای تقصیر در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ ۳۲
گفتار دوم: منابع مسیولیت پزشک ۳۳
بند اول: قانون مجازات اسلامی ۳۳
الف: قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰ ۳۴
ب: قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ ۳۵
بند دوم: قانون مسیولیت مدنی مصوب ۷/۲/۱۳۳۹ ۳۶
بند سوم: آیین نامه انتظامی رسیدگی به تخلفات صنفی وحرفه ای شاغلین حرفه های پزشکی و وابسته، در سازمان نظام پزشکی مصوب ۹/۵/۱۳۷۳ ۳۶
بند چهارم: قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب ۲۹/۳/۱۳۳۴ و اصلاحات آن ۳۶
بند پنجم: قانون خودداری از کمک به مصدومین و رفع مخاطرات جانی مصوب ۵/۳/۱۳۵۴ ۳۶
بند ششم: قانون پیوند اعضاء بیماران فوت شده یا بیمارانى که مرگ مغزى آنان مسلم است مصوب ۱۷/۱/۱۳۷۹ ۳۶
بند هفتم: قانون نحوه اهداء جنین به زوجین نابارور مصوب ۲۹/۴/۱۳۸۲ ۳۷
بند هشتم: قانون طرز جلوگیری از بیماری های آمیزشی و واگیردار مصوب ۱۱/۳/۱۳۲۰ ۳۶
گفتار سوم: ماهیت مسیولیت مدنی پزشک ۳۷
بند اول: مسیولیت غیرقراردادی ۳۸
بند دوم: مسیولیت قراردادی ۳۸
الف: تعهد به وسیله ۳۹
ب: تعهد به نتیجه ۴۰
نتیجه گیری فصل ۴۱
فصل دوم: برایت پزشک از مسیولیت ۴۳
مبحث اول: شروط معاف کننده پزشک از مسیولیت ۴۴
گفتار اول: برایت ۴۴
گفتار دوم: رضایت ۴۶
بند اول: شرایط نفوذ رضایت و برایت ۴۷
بند دوم: موارد فوری و اورژانسی ۴۹
مبحث دوم: جایگاه شرط عدم مسیولیت پزشک در بستر فقهی حقوقی ۵۰
گفتار اول: دیدگاه حقوق دانان در خصوص شرط عدم مسیولیت ۵۰
گفتار دوم: دیدگاه فقها در خصوص برایت پزشک از مسیولیت ۵۲
بند اول: ضمان پزشک جاهل ۵۲
بند دوم: ضمان پزشک خطاکار و مقصر ۵۳
الف: خطای پزشک ۵۳
ب: تقصیر سنگین پزشک ۵۶
ج: تقصیر عمدی پزشک ۵۷
بند سوم: ضمان پزشک حاذق ۵۷
الف: دیدگاه مخالفان ضمان پزشک ۵۸
۱– اذن و جواز شارع ۵۸
۲– اذن بیمار یا ولی او ۵۹
۳– اصل برایت ۵۹
۴– قواعد فقهی ۶۰
۵– ضعف مستند حکم ۶۲
۶– ابراء مالم یجب ۶۳
ب: دیدگاه موافقان ضمان پزشک ۶۳
۱– قواعد فقهی ۶۴
۲– احادیث ضمان پزشک ۶۵
۳– اجماع ۶۶
۴– اعتبار مستند حکم ۶۷
۵– عدم مشابهت برایت با ابراء مالم یجب ۶۷
نتیجه گیری فصل ۶۸
فصل سوم: آثار حقوقی برایت پزشک از مسیولیت ۷۰
مبحث اول: استناد به برایت نامه پزشکی از سوی بیمار ۷۲
گفتار اول: اقسام خسارت ۷۴
بند اول: خسارت مادی ۷۴
الف: انواع خسارات مادی ۷۶
۱– فوت ۷۶
۲– جرح ۷۶
۳– نقص عضو ۷۶
۴– از کارافتادگی ۷۷
۵– بیماری ۷۷
ب: روش های جبران خسارت مادی ۷۷
۱– دیه ۷۸
۲– خسارات ناشی از صدمات جسمانی مازاد بر دیه ۸۰
بند دوم: خسارت معنوی ۸۳
الف: انواع خسارات معنوی ۸۴
ب: روش های جبران خسارت معنوی ۸۵
ا– جبران مالی ۸۵
۲– جبران غیرمالی ۸۷
ج: خسارت ناشی از درد و رنج ۹۰
د: خسارت بیمار در نتیجه ی از دست دادن شانس بهبودی و ادامه ی حیات ۹۰
بند سوم: خسارت ناشی از عدم النفع ۹۲
الف) نظر فقها ۹۲
ب) نظر حقوق دانان ۹۳
گفتار دوم: روش های جبران خسارت ۹۵
بند اول: اجرای عینی یا بازگرداندن وضع پیشین زیان دیده ۹۵
بند دوم: جبران ضرر از راه دادن معادل ۹۶
گفتار سوم: میزان خسارت ۹۷
گفتار چهارم: تغییر میزان خسارت و تاریخ تقویم آن ۹۹
مبحث دوم: استناد به برایت نامه از سوی اشخاص ثالث ۱۰۰
گفتار اول: استناد به برایت نامه از سوی کادر پزشکی ۱۰۰
گفتار دوم: استناد به برایت نامه از سوی وراث بیمار متوفی ۱۰۲
نتیجه گیری فصل ۱۰۵
نتیجه گیری کلی ۱۰۷
پیشنهادات ۱۱۲
فهرست منابع ۱۱۴
پیوست ۱۲۱
کلیدواژه ها
- حقوق بیمار
- برایت (تبریه)
- مسیولیت مدنی
- جبران خسارت
- حقوق بیماران
- پزشک
- نظام حقوقی
- ایران